Sanayi bölgelerinde yeni bir işten çıkarma dalgası yaşanıyor.

Hükümetin Türkiye iş Kurumu (İŞKUR) üzerinden işe alımlarda sosyal güvenlik primi ödemelerinden yıl sonuna kadar muaf bırakılan işverenlerin, bir yılı dolmamış işçileri işten çıkardığı belirtiliyor.

Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) Ağustos 2022 İşsizlik Sigortası Fonu (İSF) Bülteni’ne göre 2022 yılının ocak-ağustos döneminde işverenlere yapılan teşvik ve destek ödemeleri 15 milyar 813 milyon lira oldu. İşverenler sadece ağustos ayında 2 milyar 215 milyon lira teşvik ve destek ödemesi aldı. Ocak-ağustos döneminde işçilere verilen kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) ve nakdi destek ödemeleri toplamı ise sadece 15.5 milyon lira. Asgari ücretli bir çalışan, maaşının 750 lirasını fona aktarmak zorunda. Bunun 700 lirası sosyal güvenlik primi, 50 lirası ise işsizlik sigorta primi olarak yatırılıyor.

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Birleşik Tarım ve Orman İşçileri Sendikası (BTO-Sen) ve Devrimci Yapı, İnşaat ve Yol İşçileri Sendikası (Dev Yapı-İş) Kayseri Bölge Temsilcisi Haydar Baran, sanayi bölgelerindeki işveren usulsüzlüklerinin arttığını ve çalışma koşullarının zorlaştırıldığını açıkladı.

Özellikle tekstil ve mobilya sektöründe işten çıkarmaların arttığını dile getiren Baran işverenlerin kârlılık oranları düştükçe istihdam teşviklerine başvurduğunu belirtti. Buna göre işverenler çalışmakta olan işçiyi istifaya zorlayarak ya da bir yılını doldurmamış işçileri işten çıkartarak Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) üzerinden işe alım yaptığını anlatan Baran şu değerlendirmede bulundu:

“Yeni işe alımlarda ücretler de düşüyor. Ayrıca sosyal güvenlik prim ödemeleri İŞKUR tarafından yapıldığı için işverenin işgücü maliyeti düşüyor. Sanayi bölgesinin en büyük firmaları dahi bu yönteme başvuruyor. Bu firmalarda işçi sirkülasyonu hep vardı ama hızlandı. İnsanların kıdem hakları dolmadan işten çıkarmalar yapılıyor. Güvencesizleşme zaten zirvedeydi, artık iş güvencesi diye bir şey kalmadı.”

Göçmen işçiler ucuz iş gücü

Baran, sigorta ödemelerinden kaçmak ve düşük ücretle işçi çalıştırmak isteyen işverenlerin ise kayıt dışına yöneliminin arttığını söyledi. Özellikle küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde (KOBİ) kayıt dışı istihdamın giderek yaygınlaştığını vurgulayan Baran, işverenlerin denetimsizlik nedeniyle iyice pervasızlaştığını belirtti.