Bir işyerinde işe başlayacağım. "Seni 30 gün boyunca deneyeceğim, deneme süresinde sigorta yok" diyor işveren. Yasalara göre bu mümkün mü?
İşverenin yapacağını söylediği bu uygulama yürürlükteki mevzuata tümüyle aykırıdır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası’nın "sigortalı bildirimi ve tescili" başlıklı 8. maddesine göre, işveren, bir işçiyi sigortalılık başlangıç tarihinden (yani çalışmaya başladığı günden) önce sigortalı işe giriş bildirgesi ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmekle yükümlüdür. Bunun birkaç istisnası vardır. Ancak sigortalı işe giriş bildirgesinin bir ay içinde verilmesini mümkün kılan bazı özel durumlarla ilgili istisnalarda da işçinin sigorta başlangıcı işe başladığı tarihtir. Dolayısıyla "deneme süresinde sigorta yok" diye bir uygulama yasal değildir.
Yasanın 102 maddesinde, bu zorunluluğa aykırı davranan işverene, bildirmediği her bir sigortalı için asgari ücret tutarında (2943 lira) idari para cezası uygulanacağı belirtilmektedir.
İşbaşı yapacağınız işyeri sizinle işbaşı yaptığınız tarihin belirtildiği yazılı bir iş sözleşmesi yaptıysa, bu sözleşmenin bir kopyasını elinizde bulundurmanızı öneririz. Yazılı bir iş sözleşmesi yapılmadıysa işverenin size 30 gün deneme süresi uyguladığını kanıtlaması zordur.
Önerimiz, salgın nedeniyle içinden geçmekte olduğumuz bu sorunlu dönemde bu işe mutlaka ihtiyacınız varsa, işverenin dediği gibi çalışın. Ancak gerek sigorta gerekse diğer haklarınız için arabulucu ya da iş mahkemesine gitmeniz gerektiğinde çalışmanızı kanıtlamanızı sağlayacak her tür belgeyi toplamayı ihmal etmeyin. Sigortanızı yapmayan işvereni her zaman Alo 170 hattına şikayet edebilirsiniz.