İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (ISG) HAFTASINA ACI(K)LI BAKIŞ
Sincan OSB´de taşeron işçi Ali Kanat, kaynak yaparken, yüksekten düşerek yaşamını yitirdi. Emniyet kemeri mi koptu acaba?

Sincan OSB’de taşeron işçi Ali Kanat, kaynak yaparken, yüksekten düşerek yaşamını yitirdi. Emniyet kemeri mi koptu acaba? Kanat, iş sağlığı ve güvenliği (İSG) haftasında öldü.
Türkiye’de 2009 yümda, 64.316 kaza ve 429 meslek hastalığı kayıtlara girmiş, 1.171 kişi (günde 3 kişi) yaşamım yitirmiş, 1.885 kişi de sürekli iş göremez duruma gelmiş. Türkiye’nin bu anlamda yitimi ulusal düzeyde ve dolaysız maliyet olarak, yılda 4 milyar TL. Oysa ki, 200 milyon TL.’hk bir yatırımla hem bu iktisadî hem de toplumsal maliyetlerden kurtulurduk. İş kazalarının yüzde 98’i de çok basit önlemlerle ortadan kaldmlabiliyormuş. AKP, enaz 30 işçi çalıştıran işletmeler için geçerli iş sağhğı ve güvenliği ile ilgili önlemleri alma zorunluluğunda sayıyı 50 işçiye çıkardı. Oysa ki, iş kazalarının yüzde 83?ü küçük ve orta boy işletmelerde gerçekleşiyor! Türkiye iş kazalan sayısında dünya üçüncüsü, kaza başına ölüm oranı da yüksek oranda. En fazla iş kazası olan kesimleri de MİM’leyelim: Metal-İnşaat-Maden.
Kavramsal odaklanma
İş sağlığı kavramı, işçinin zarar görmesini ve ayrıca, onun ilgili olduğu işletme içi ve işletme dışı toplumsal çevrenin etkilenmesini de kapsar. Maalesef amaç artık işçi sağlığı değil, işin ve işyerinin sağhğı olmuştur!
İş güvenliği kavramı ise, bir işin yapüması sırasında işçilerin fiziksel, ruhsal, sosyal tam iyilik durumuna tehdit oluşturan tehlikelerin ortadan kaldırılması veya azaltılması bağlamında işverene getirilen yasal ve teknik kuralları kapsar. İş yerleri, yapılan işin özelliği, işin her evresinde kullanılan veya ortaya çıkan maddeler, iş donanımı, üretim yöntem ve biçimleri ile çalışma ortam ve koşullarıyla ügili diğer hususlar dikkate alınarak üç tehlike sınıfına ayrılıyor. Burada örneğin, yüksekte çahşma gibi durumlar tehlike olarak tanımlanırken, tehlikeli bir durumda kaza olarak tanımlanan ve herhangi bir yitime yol açan örneğin düşme gibi bir olayın meydana gelme olasılığı ile sonuçlarının bileşimine risk deniliyor.
Bu yılın ana teması: İSGYS İSG Yönetim Sisteminin (İSGYS) kurulmasında kullanılan standart TS ÖHSAS18001 ‘dir.Bu standartta yer alan unsurlar, İSG politikası belirlemek, bunu plana dökerek uygulamak ve kontrol ederek düzeltici etkinliklerde bulunmaktır.
İSG yasal düzenlemeleri
İş Yasası md. 77-89’da ele alman konuya ait olarak ayrıca bir de yasa tasarısı mevcuttur. Bu konudaki tasarıda, işçi sağhğı ve güvenliğinin eğitimi, belgelendirilmesi, hizmet sunumu tam bir piyasa konusu haline getirilmektedir.
Ayrıca bu konudaki hizmetlere, bu konuda çalıştırılacak belgeli İSG uzmanları ve teknisyenlerine, belgeli işyeri hekimlerine ve işyerlerinde kurulacak İSG birimlerine (İSGB) ait üç adet yönetmelik 27.11.2010 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı. Türkiye’nin ILO’nun 187 Saydı İş Sağlığı ve Güvenliğinin Güçlendirilmesi Çerçeve Sözleşmesini ise henüz onaylamamış olduğunu belirtelim.
Sonuç İşverenlerimiz, İSG yönetim sistemi harcamalarını geri dönüşü iktisaden ve toplumsal olarak yüksek düzeyli bir yatırım maliyeti olarak görmelidirler. İşletmelerimiz, şirket kültürü içinde güvenlik kültürünü kurumsallaştırmahdırlar. İSG uzmanı, yönetmeüğe göre, acil durumda işi durdurmak için işverenin onayım almak zorunda! İşçi sendikaları, bu konuya esaslı biçimde sahip çıkmalı, ana ilgi alanlarından biri haline getirmelidirler. (Hak İş Gn.Bşk. Mahmut Aslan, ‘takdirin önüne geçemeyiz ama…’ diyor!) Şirketlerimiz, yerli, nitelikli ve ucuz donanım üretmelidir ler.(Kaya Grubu’nun kendi patentiyle Türkiye’de ilk kez üretimine başladığı donanımlar övgüye değer!) İşçiler bu konuda hem haklarına sahip çıkmalı, hem de çeşitli bahanelerle alınacak önlemlerden kaçınmamalıdırlar. Halkçı ve kamucu bir devletin bu işleri etkili denetimi de olmazsa olmaz, tabu ki!