Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
25 Aralık 2022
İKTİDAR ENFLASYONU DURDURAMAZ

İşveren temsilcisi, bakanlık ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uzlaşmasıyla asgari ücret 8506 lira olarak belirlendi.

İKTİDAR ENFLASYONU DURDURAMAZ

Biz de ekonomist yazar Mustafa Sönmez ile son asgari ücret artışının ülke ekonomisine etkisini ve hükümetin ekonomi politikalarını konuştuk.

Asgari ücrete getirilen zam miktarıyla ilgili ne düşünüyorsunuz?

Beklenen sonuç oldu. Türk-İş 9 bin dedi ancak böyle sonuçlanması bekleniyordu. Artış oranından ziyade, bu asgari ücret geçim sorunu çeken insanların ihtiyaçlarına karşılık verir mi? Mutfak giderleri 8 bine yakın. Buna mutfak dışı gelirleri eklediğinizde 4 kişilik bir aile için 25 bin lira gerekiyor. TÜİK verilerine göre bu ailelerin yarısında bir kişi çalışıyor. Asgari ücretle çalıştığını düşünürsek bu para mutfak masrafına ancak yetecek, geri kalan masraflara hanede iki kişi bile çalışa yetmiyor.

Bir de tabii, asgari ücreti artırınca bu ücretin dışında kalan insanların beklentileri ne olacak? Neredeyse toplumu asgari ücrete yaklaştırıyorlar. Asgari ücret dışı kesimin ücretleri benzer oranda artırılmaz ise (ki bunların içerisinde mavi beyaz yakalı özel sektör işçileri de var) memur kesimi var, emekliler var. Bunlarla asgari ücret arasında bir uyum olması lazım. Asgari ücret genelde fazla vasıflı olmayan bir emek. Onun ötesinde vasıflı emek sahibi kişilerin ücretleri uyumlu olmalı bu bir taban ücreti olmalı. Bu taban ücretinin ötesinde bir ayarlama gerekli. Bu ayarlama yapılmazsa o zaman onlar asgari ücrete yakınlaşırlar, asgari ücret yaygın ücret haline gelir. Asgari ücreti veri alarak diğer kesimler de belli artış oranları istemeliler.

Sizin de bahsettiğiniz gibi asgari ücret yaygın gelir haline geldi. Ülkede şu an enflasyona karşı ezilen ücretlere yönelik asgari ücret ve endeksli zamlar dışında hangi uygulamalar düşünülebilir?

Ülkede örgütlenme düzeyi çok düşük. Sendikalaşma oranı da böyle. Asgari ücrete göre benim ücretimi artırın diyebilmek için örgütlü olmak, toplu sözleşme hakkını kullanabilmek yani sendikalı olabilmek lazım. Özel sektörde bunu diyebilen kesim bir milyonu bulmuyor bile. Kamuda bu hakkı olanların grev hakkı, yaptırım hakkı yok. Burada geriye seçim kalıyor son çare olarak. Seçim aslında bir pazarlık kozu haline geldi. Bu artışa işverenler yanaşmayacaktır belki ama en azından asgari ücret biraz daha yüksek tutularak, diğer ücretlerin ayar eşiği artırılabilirdi. Bu yapılmadı. Fakat bu bir gösterge ücrettir. Ona bağlı kalarak yapılabildiği kadar emeğin karşılığı için örgütlü mücadeleyle yükseltmek gerekiyor.

Liberal ekonomistler, asgari ücretin pahalılığı artırdığını iddia ediyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Bunun yaratacağı bir talep, enflasyona kaynaklık etmez. Türkiye’de enflasyon talep değil, başta gıda olmak üzere bir arz eksikliğinden kaynaklanıyor. Tarımda yeterli arz yok, arz olmadığı için de fiyatlar hızlı bir şekilde artıyor. Öte yandan bu patlamaya FED’in faiz bastırması ve döviz fiyatının sert şekilde artması yol açtı. Bütün bu süreçte talep kaynaklı bir enflasyon yaşanmadı. Bundan sonrasında da insanların ihtiyaçlarını zar zor karşılayabileceği bir süreçte bir talep bazlı enflasyon patlaması yaşanmaz. Ekonomik kırılganlıklar ve arz eksikliği ile ilgili bir enflasyon içerisindeyken buna asgari ücret zammını ilişkilendirmek zayıf bir argüman.

Önümüzdeki süreçte ekonomiye ilişkin bir değişim görüyor musunuz? İçinde bulunduğumuz ağır şartlarda seçime doğru ve sonrasında bir hafifleme olur mu?

İktidarın hedefi seçime kadar ekonomiyi resesyona sokmamak. Bunun için de kredi musluklarını açıyor. Esnafın kredi imkanını artırıyor. Burada seçime kadar zorlanmış büyüme, en azından durgunluğa düşmeme politikası güdülüyor. Bu ister istemez aylık yüzde üç civarında bir enflasyonu yerinde tutuyor. Bunda bir azalma olmaz. Yıllık enflasyonda bir düşüş göreceğiz ancak aylık artışlar yine yüzde 3-4 oranında devam edecek. İnsanlar ihtiyaç maddelerini yine zamlanarak almak zorunda kalacaklar. Yanı sıra mevsimsel olarak da bir artış olacaktır. O nedenle seçime giderken bir ekonomik rahatlama söz konusu olmayacaktır. Her ne kadar hükümet asgari ücret artışında olduğu gibi farklı araçlarla ekonomiyi düzeltme imajı vermeye çalışsa da seçmen bazında bunun bir değişime sebep olmayacağı kesin.

KAYNAK Birgün
DİĞER HABERLER
FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI
FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI

Fazla çalışma ücreti, kanunun veya sözleşmelerin öngördüğü haftalık çalışma süresinin üzerindeki çalışmalar için ödenecek ücreti ifade etmektedir.

GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA ZİRVEDE
GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA ZİRVEDE

İktidarın neoliberal politikaları gelir dağılımı adaletsizliğinde ülkeyi Avrupa’nın zirvesine taşıdı. En zengin %1’lik kesim ülkedeki servetin %40’ına sahip oldu. Halkın %71’inin 10 bin dolardan az serveti bulunuyor.

MAZERETSİZ DEVAMSIZLIKTA İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ
MAZERETSİZ DEVAMSIZLIKTA İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ

İşçi ile işveren arasındaki iş ilişkisi sürdürülürken, işçi tarafından yapılan devamsızlıkların geçerli bir mazerete dayanması gerekmektedir.

BEDELLİ ASKERLİK VE TAZMİNAT HAKKI
BEDELLİ ASKERLİK VE TAZMİNAT HAKKI

Bedelli askerlik ve tazminat hakkı.