İSO tarafından yayımlanan Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu verilerine göre, ikinci 500’ün, üretimden satışları yüzde 5,9 oranında, ihracatı da yüzde 4,6 oranında arttı. Şirketlerin istihdamında artış olmazken, borçlar yüksek seviyesini korudu.

  İstanbul Sanayi Odası (İSO)?tarafından yayınlanan Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasının sonuçları, dün yayımlandı. Buna göre, 2012 yılında İkinci 500 kapsamındaki kuruluşların üretimden satışları, yüzde 5,9 artışla, 53 milyar 972 milyon TL’den 57 milyar 157 milyon TL’ye yükseldi. Söz konusu artış oranı, ilk 500 için yüzde 9,2 olarak gerçekleşmişti. İhracatta ise Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşunun artışı yüzde 0,6 oranında olurken; İkinci 500, ihracatını yüzde 4,6 oranında artırdı.

İkinci 500 araştırmasında, üretimden satışlara göre ilk sırayı 166 milyon TL’yle, bir önceki yıl 29’uncu sırada yer alan T.T.L. Tütün Sanayi aldı. İkinci sırayı 165,6 milyon TL’yle Eker Süt Ürünleri alırken, üçüncü sırada ise 165,2 milyon TL’lik üretimden satışla PNS Pendik Nişasta Sanayi yer alıyor.

En karlı sektör gıda oldu
Kâr bildiren şirket sayısının 2011 yılına oranla artış gösterdiği araştırmanın sonuçlarına göre, en kârlı sektör gıda, içki ve tütün alanı oldu. Bu alandaki şirketler, kârını, 2011 yılına göre, yüzde 206 oranında artırdı ve sektörün kârı 390 milyon lira oldu. Bu sektörü, metal eşyacılar ve dokuma/hazır giyim izledi. İkinci 500’de en fazla kâr eden kuruluşların başında ise kârını 152 milyon liraya kadar yükselten Netaş Telekomünikasyon geliyor. En fazla kâr edenler sıralamasında ikinci sırada 67 milyon vergi öncesi dönem kârıyla Sifaş Sentetik İplik Fabrikaları ve üçüncü sırada 59 milyon lirayla Erikli Su ve Meşrubat yer aldı.

İkinci 500 kapsamındaki kuruluşların GSYH içindeki payı, 2008-2012 yılları arasında değişim göstermedi. İkinci 500’ün payı yıllık bazda yüzde 0,9 seviyelerinde seyrederken, en büyük 1000 sanayi kuruluşunun Türkiye GSYH’si içinde payı, 2010 yılında yüzde 10,2’ye kadar yükselmesine karşın, 2012’de yine beş yıl önceki seviyeye gerilediği ve yüzde 9,3 olduğu gözlendi.

İstihdam artışı yok
İkinci 500’de ücretli olarak çalışanların sayısı, 2012 yılında bir önceki yıla göre yüzde 0,8 oranında arttı. Bu oran Birinci 500’de yüzde 3,7 olmuştu. İkinci 500’de, taşıt araçları sanayinde yüzde 33, metal eşyacılar sektöründe ise yüzde 21’e yaklaşan istihdam artışı yaşanırken, istihdamın en fazla düştüğü sektör madencilik ve taş ocakçılığı oldu. Bu sektörde istihdam, bir yıl içinde yüzde 73 düşüşle, 6 binlerden bin 500’lere geriledi.

Toplam borç/özkaynak oranının yüzde 133,5 olduğu İkinci 500’de, özel kuruluşlar için bu oran yüzde 134,9 oldu. Borç durumunu değerlendiren İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, bu oranların hâlâ çok yüksek olduğuna dikkat çekerek, oranların bu kadar yüksek olmasının, Türkiye ekonomisinde reel kesimin kaynak yapısının bozukluğunu ve dışa bağımlılığını göstermesi bakımından çok önemli olduğunun altını çizdi.