Bu günden itibaren yine uzunca bir bayram tatiline giriyoruz. Tatil yapabilecek olanlara ne mutlu diyelim ve şu idari izin konusuna biraz değinelim.

Aslında ülkemiz Ulusal Bayram ve genel tatil günleri bakımından oldukça zengin bir ülke, toplamda her yıl 16,5 gün resmi tatilimiz var. Bunlar köprü olarak tabir edilen idari izinlerle uzatıldığında 20 – 23 güne kadar çıkabiliyor. Çalışanların yasal ücretli izinlerini de buna eklediğimizde bir çalışan yılda 30-45 gün arasında izin kullanabiliyor.

İdari izin ne demek?

Diğer taraftan idari izin kavramı çalışanlarımız bakımından zorunlu tatil gibi algılanması yönüyle yanlış biliniyor. Ülkemizde İş kanununa tabi çalışanlar bakımından idari izin diye bir kavram yoktur. İdari izin kamu çalışanlarını ilgilendiren bir düzenleme olup Bakanlar kurulu kararı ile alınır ve kamu kurumlarından çalışanları kapsar. Özel işyerleri ve şirketlerin ise alınan bu karara uyma zorunlulukları yoktur. Zaten vardiya usulü ile kesintisiz üretim yapılan işyerlerinde anılan tatil günlerinde dahi çalışma sürmektedir. Dolayısı ile bu işyerlerinde çalışanlar vardiyalarına isabet eden bayram ve tatil günlerinde de çalışmak zorundadırlar.

Özel sektör uygulamak zorunda mı?

Özel sektör de aslında kendileri bakımından tavsiye niteliğinde olan ve kamu için alınan bu idari izin uygulamasına genellikle katılmaktadır. Bununla birlikte yukarıda da belirttiğimiz gibi bu uygulamaya katılmaları zorunlu değildir.

Özelde uygulamalar nasıl oluyor?

Bu arada özel sektör bayram günlerinde yapılan tatil birleştirmeleri (köprü) konusunda çalışanlarına karşı farklı uygulamalar geliştirmektedir. En sık yapılan uygulama ise uzatılan bu tatil günlerinin karşılığının çalışanların yıllık izinlerinden düşülmesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu aslında İş Kanununa aykırı bir uygulamadır. Çünkü İş kanununun yıllık ücretli izin hakkını düzenleyen 56. Maddesinde açık bir biçimde aşağıdaki ibare yer almaktadır:

“İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez.”

İşveren telafi çalışması yaptırabilir

Görülebileceği gibi bu izinlerin işçinin yıllık ücretli izin hakkından düşülebilmesi mümkün değilken işverene yasa ile bu izinlerin karşılığında işçiye telafi çalışması yaptırabilme hakkı tanınmaktadır. Aşağıda metnini sunduğum İş kanununda yer alan 64. Madde kapsamında bu çalışmaların yapılması mümkündür.

Telafi çalışması

“Madde 64 – Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren dört ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir.”

Evet, o halde işçiler köprü yapılması suretiyle uzatılan bayram tatili günleri karşılığında yıllık ücretli izin haklarından kesinti yapılmasını kabul etmemeliler. Bu yönde kendilerine imzalatılmak istenilen izin dilekçelerini imzalamamalılar.

Bu vesile ile herkese mutlu bir bayram tatili diliyorum ve trafiğe aman dikkat diyorum. Çünkü her yıl bayram tatillerinde pek çok insanımızı ne yazık ki trafik cinayetlerine kurban veriyoruz.