Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) korona salgınının istihdam üzerindeki etkilerini araştırdı.

Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, Doç. Dr. Gökçe Uysal ve Araştırma Görevlisi Cem Şahin tarafından hazırlanan araştırmanın ilk bölümünde kayıt dışı istihdamdaki çöküşe dikkat çekildi. Araştırmanın yönetici özetinde, “Gerek salgınla mücadelede kullanılan mesafelendirme önlemleri, gerek iktisadi kurtarma paketlerinin kayıtlı istihdamı korumaya yönelik tasarlanmış olması, kayıt dışı istihdamda halen telafi edilememiş kayıplara yol açmıştır” denildi. Ocak 2020’ye kıyasla Kasım 2020 itibarıyla kayıt dışı istihdamda 712 binlik net kayıp olduğu ifade edildi.

SEKTÖRLERDE DURUM

BETAM Kovid-19 salgınının Türkiye istihdamı üzerinde yarattığı asimetrik etkilerin incelendiği ikinci araştırma notunda ise sanayi, inşaat ve hizmet sektörlerinde 2020 yılında Ocak döneminden Kasım dönemine istihdamın nasıl ve ne ölçüde etkilediği inceledi. Araştırma notunun özetinde şu bilgilere yer verildi: “TÜİK tarafından yayımlanan mevsim etkilerinden arındırılmış Hane halkı İşgücü Anketi verilerine göre, salgın şokunu en başarılı şekilde atlatan sektör kuşkusuz sanayidir. Kasım döneminde toplam istihdam az da olsa (18 bin) ocak döneminin üzerindedir. İstihdam oranı ise sadece yüzde 1,3 daha düşüktür. Bununla birlikte kayıtlı istihdamın sanayide salgın öncesi seviyesinin 169 bin kadar üzerine çıktığı, kayıtlı istihdam oranının da yüzde 2 yükseldiği görülmektedir. Öte yandan kayıt dışı istihdamda yaz aylarında gerçekleşen artış kayıpları telafi etmekte yetersiz kalmıştır: Kayıt dışı istihdamda 151 bin kayıp söz konusudur.”

İNŞAATTA KAYITLI İSTİHDAM ARTTI

İnşaat sektörü, düşük faizli kredi genişlemesi sayesinde salgın şokuna nispeten güçlü bir direnç göstermiştir. Bu sektörde, kasım döneminde ocak dönemi ile karşılaştırıldığında toplam istihdam 50 bin, istihdam oranı ise yüzde 1,4 daha yüksektir. Bununla birlikte kayıtlı ve kayıt dışı istihdam tamamen zıt yönlerde hareket etmişlerdir. Kayıtlı istihdamda 70 binlik artış (yüzde 7) kaydedilirken kayıt dışı istihdam 20 bin (yüzde-3.4) azalmıştır.

Buna karşılık salgın şoku hizmetler istihdamını büyük ölçüde olumsuz etkilemiştir. Bu sektörde yaz aylarında kaydedilen istihdam artışları bahar aylarında yaşanan büyük kayıpları telafi etmekte yetersiz kalmış, sonbaharda da tahmin edileceği gibi istihdam kayıpları tekrardan gündeme gelmiştir. Hizmetlerde toplam istihdam kasım döneminde ocak döneminin 703 bin (yüzde-4.4), istihdam oranı da yüzde 6 altındadır. Kayıtlı istihdamda istihdam oranı yüzde-2.9 ile sınırlı kalırken, kayıt dışı istihdamda yüzde-17.6’dır.