DÜNYA hazır giyim devleri Marks and Spencer, Zara ve Mango’nun Türkiye’de üretim yaptırdığı  fabrikalarda Suriyeli çocuk işçi çalıştırdığı ortaya çıktı. Türkiye’deki tedarikçi fabrikalarda gizli çekimler yapan BBC’nin Panorama ekibi, Marks and Spencer ve internet satış mağazası Asos tarafından satılan kıyafetlerin üretiminde çocukların çalıştırıldığını tespit etti. Ayrıca, mültecilerin Zara ve Mango’nun kot pantalon üretiminde de kayıt dışı olarak çalıştırıldığı belirlendi. Daha önce de İsveçli H&M ve İngiliz Next firmalarının Türkiye’de üretim yaptırdığı fabrikalarda çocuk işçi çalıştırdığı ortaya çıkmıştı.

 

Markaların tamamı, tedarik zincirlerini dikkatli bir şekilde takip ettiklerini ve mülteci ya da çocukların suistimal edilmesine izin vermediklerini söylerken, Marks and Spencer, kendi yaptığı araştırmalarda, Türkiye’deki tedarik zincirinde Suriyeli göçmen çalıştırıldığına dair herhangi bir bulguya rastlamadığını açıkladı. Ancak BBC’nin haberinde, şirketin en büyük fabrikalarından birinde çalışan 7 Suriyeli olduğunu tespit edildi. Habere göre göçmenlerin saatlik ücreti 3.75 TL civarında ve işçiler, sokakta kendilerine nakit ödeme yapan bir aracı üzerinden istihdam ediliyor.

 

 

BBC’ye konuşan bir mülteci, fabrikada kötü muameleye maruz kaldıklarını söylerken, “Suriyeli birine bir şey olursa, paçavra gibi alıp bir kenara atıyorlar” dedi. Çocuk işçilerin en genci 15 yaşında ve günde 12 saat çalışıyor; kıyafetlerin İngiltere’ye sevkiyatından önce ütüsünü yapıyor. Marks and Spencer sözcüsü, haberin bulgularını “çok ciddi” ve “M&S için kabul edilemez” olarak nitelendirdi. Sözcü, fabrikada çalışan Suriyelilere kalıcı yasal istihdam önereceklerini belirterek, “Etik ticaret, M&S için çok temel bir konu. Tedarikçilerimizin tamamı yaptığımız sözleşmeler kapsamında beklentilerimizi, yükümlülüklerini ve işçilerine davranışlarını kapsayan Küresel Kaynaklandırma İlkelerimize uyum göstermek mecburiyetinde. Bu ilkelerin ihlâl edilmesini hoş göremeyiz ve bunun bir daha yaşanmaması için elimizden geleni yapacağız.”

Hazır giyim devleri Türkiye’de, Suriyeli çocuk çalıştırıyor

 

Haberde Türkiye’nin dünya devlerine üretim yaptığına dikkat çekilerek, şöyle denildi: “Birçok tekstil ürünü, Avrupa’ya yakınlığı ve son dakikada verilen siparişlere alışık olmasından dolayı artık Türkiye’de üretiliyor. Bu da perakende şirketlerinin yeni tasarımlarını mağazalarında daha hızlı bir şekilde satışa sunmalarını sağlıyor. Ancak Türkiye, iş yapması oldukça güç bir yer. Özellikle yaklaşık 3 milyon Suriyeli göçmenin gelişiyle birlikte işçilerin suistimal edildiğiyle ilgili kaygılar giderek artıyor. Birçok mültecinin çalışma izni bulunmuyor ve bunların büyük bir kısmı hazır giyim sektöründe yasadışı olarak istihdam ediliyor.”

 

HABERDE internet satış mağazası Asos tarafından satılan kıyafetlerin üretiminde de çocuk işçilerin çalıştırıldığını tespit etti. Ancak Asos, bu tesiste kıyafetlerinin üretildiğini kabul ederken söz konusu tekstil atölyesinin onaylı bir üretim tesisi olmadığını açıkladı. Asos, çocuk işçilerin eğitimlerine devam edebilmeleri için mali yardım yapılacağını ve yetişkin göçmenlerin ise yasal bir iş bulana kadar maaşa bağlanacağını açıkladı. Şirket sözcüsü, “Bu fabrikanın Asos ile hiçbir ilgisi olmamasına karşın bu iyileştirme programlarını uygulamaya başladık” dedi.

 

OCAK ayında İngiliz Independent gazetesinde yayımlanan “H&M ve Next’in Türkiye’deki Fabrikalarında Suriyeli Mülteci Çocukların Çalıştığı Tespit Edildi” başlıklı haber üzerine gözler bu iki ünlü giyim markasına çevrilmişti. Haberde hazır giyim devleri İsveçli H&M ve İngiliz Next’in Türkiye’de kendileri için üretim yapan tekstil atölyelerinde Suriyeli çocukların çalıştırıldığı yer almıştı. H&M yaptığı açıklamada, hiçbir koşulda çocuk işçi çalıştırılmasına müsamaha göstermediklerini belirterek, Birleşmiş Milletler (BM) Çocuk Hakları ve Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) sözleşmeleri çerçevesinde 1997’den bu yana çocuk işçiliği üzerine politikaları olduğunu dile getirmişlerdi.