02 Şubat 2020
HALKIN CEBİNDEN HÜLLE
Başkent Gaz´ın Ensar Vakfı´na devir şartıyla Kızılay´a yaptığı bağış siyasi, sosyal ve hukuki açıdan sakat ve muvazaalı bir işlemdir.
Başkent Gaz’ın Ensar Vakfı’na devir şartıyla Kızılay’a yaptığı bağış siyasi, sosyal ve hukuki açıdan sakat ve muvazaalı bir işlemdir. Bu olayda hem yasaların arkasından dolaşılmış hem de haksız yere halkın cebine el atılmıştır.
1- Başkent Gaz’ın, 75 bin doları Kızılay’da kalmak, 7 milyon 750 bin doları Ensar Vakfı’na aktarılmak üzere yaptığı şartlı bağış neden TL olarak değil de, dolar olarak yapıldı? Oysaki Hükümet ve Merkez Bankası dolarizasyonla mücadele ediyor. Söz gelimi dolar cinsinden kira işlemleri yasaklandı.
2- Ensar Vakfı kamu yararı olan bir vakıftır… Buna rağmen Başkent Gaz neden doğrudan doğruya vakfa değil de, Kızılay üstünden şartlı bağış yaptı?
Özel şirketler kamu yararı olan derneklere ve vakıflara, kurumlar vergisi matrahının yüzde 5’ini geçmemek üzere yaptıkları yardımı gider olarak yazabilirler. Yüzde beşi geçerse fazlasının vergisini öderler. Oysaki gelir vergisi kanunu madde 89 ve Kurumlar vergisi Kanunu madde 10’a göre Türkiye Kızılay Derneği’ne ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti’ne makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı beyan edilen kazançtan (matrahtan) indirilebiliyor. Bu şartlarda Bağış yapan Başkent Gaz araya Kızılay’ı sokarak yaklaşık 1 milyon 500 bin dolarlık vergi kaybına neden olmuştur. Bunun takibi gelir idaresine düşer.
Kızılay başkanının vergi kaçırma değil, vergiden kaçınma şeklinde Başkent Gaz’ı savunması uygulamaya ve yasalara uymaz. Zira vergiden kaçınma; vergisi daha düşük, muafiyeti ve istisnası daha çok olan alanlarda faaliyet göstermek veya işyeri açmamak olarak tarif edilir. Anlaşılan odur ki, Kızılay başkanı panik içinde ve hiçbir hukukçu veya vergi uzmanı ile tartışmadan böyle konuşmuştur.
Vergi kaybı olan bu 1 milyon 500 bin dolarla devlet kamu hizmeti yapacaktı ve bundan 82 milyon yararlanacaktı. Başkent Gaz muvaazalı işlem yaparak bu parayı haksız yere halkın cebinden almıştır.
3- Kızılay’a vatandaşlar ve özel kuruluşların yardımları yanında kamudan da kaynak sağlanıyor.
Kızılay’ın amaçları arasında vakıflara yardım yok. Derneklere şartlı yardım var. İlgili madde aynen şöyledir:
”Diğer ulusal derneklere amacına uygun proje bazlı, yapısal ve sosyal yardım desteğinde bulunmak, bunun için ulusal ve uluslararası kaynaklardan yararlanmak ve yurtiçinde ve yurtdışında personel görevlendirmek.”
Diğer ulusal dernekler de rastgele dernekler değil, Yeşilay gibi kanunla kurulmuş derneklerdir.
Bu şartlarda Kızılay’ın, Ensar Vakfı’na şartlı bağışı kabul etmesi ve para aktarması kendi dernek tüzüğüne aykırıdır.
4- Kızılay’ın kendinde kalmak üzere şartlı bağış kabul etme yetkisi vardır. Söz gelimi hayırsever birisi dairesini Kızılay’a bağışlar ve fakat ölünceye kadar intifa hakkı kendinde kalma şartını koyar. Bu şartlı bağışı Kızılay kabul edebilir. Ancak aradan 75 bin dolar komisyon alacak diye, başka bir vakfa yapılan yardımı şartlı alma yetkisinin olmaması gerekir.
5- Kızılay kanunla kurulmuş ve Dünyada Kızılhaç gibi benzeri kuruluşlarla işbirliği yapan, ulusal bir kurumdur. Tüzüğünde ”Kızılay, hizmetlerinde hiçbir şekilde çıkar gözetmeyen, gönüllü bir yardım kurumudur” diyor. Savaşta ve barışta, yaraları saran kutsal bir kurum olarak görülüyor. Bu kurumun siyasi ve ideolojik amaç taşıyan şaibeli işlere sokulması, halkın kuruma olan güvenini sarsmıştır.
