İnsanlığın ayağının altındaki gizli tehlike toprak kirliliği ve dejenerasyonu besinlerin, suyun ve havanın bozulmasına sebep oluyor. Aralık 2013’te, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, 5 Aralık 2014’ü ilk resmi Dünya Toprak Günü olarak kabul etti. BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, toprak kirliliğinin insan hayatına etkisi henüz yeterince gün yüzüne çıkmış değil.
Kirlilik nedeniyle küresel toprak miktarının her yıl giderek çoraklaştığına dikkati çeken FAO, tüketilen besin, içilen su ve solunan havayı zehirleyen toprak kirliliğinin evrensel bir sorun olduğunu vurguluyor.
YENİ KİRLETİCİ: TEKNOLOJİ
Çevresel kirleticilerin etkilerini azaltan ve atıkları filtreleyici özelliklere sahip olmasına rağmen toprağın bu kapasiteleri sınırsız değil. Kirleticilerin çoğu, sürdürülebilir olmayan çiftçilik uygulamaları, sanayi hareketliliği, madencilik, arıtılmamış kentsel atık ve diğer çevre düşmanı pratikler gibi insan aktivitelerinden kaynaklanıyor.
ATIKLAR: ÇÖP SAHALARI
FAO istatistiklerine göre, üretilen plastiğin üçte biri toprağa bırakılıyor ve her yıl 40 milyon tonun üzerinde elektronik atık üretiliyor. Satın alınan ürünlerin yarıya yakını paketleme malzemelerinden oluşurken, yeniden kullanılabilir cam ve torba kullanılması ile bu oranın düşürülebileceğine dikkat çekiliyor.
ZİRAİ İLAÇ: KİRLİ TORTU
Zirai ilaç piyasası her yıl yüzde 3,2 büyürken, gelişen ilaç piyasası ile tarım ürünlerinde artarak kullanılan ilaçlama, toprağı kirli tortuya maruz bırakıyor. Toprak kirliliği sebebiyle maden arazilerindeki tarım verimliliği, uzak bölgelere kıyasla yüzde 40 seviyesinde düşüş gösteriyor. Bitkiler, kökleri kanalıyla toprak kirleticilerini soğurarak güvensiz gıda üretimi ve tüketimine sebep oluyor. Verilere göre, toprak kirleticilerinin yüzde 70’inden fazlası kanserojen ve 7 yemek kaşığı kurşun 200 bin litre suyun kirlenmesine sebep oluyor. Kanserojen maddelerce dünyada kirlenmiş gıdaları tüketen her 10 kişiden biri hasta oluyor ve her yıl 420 bin kişi ölüyor. BM’nin 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri arasında toprak kirliliği ve çoraklaşmaya karşı önlem alınması yer alıyor.