Dünya gıda fiyatlarındaki artış, tarımda ithalatçı ülkeleri zorluyor. Türkiye’de yıllardır uygulanan ithalat politikası tarımı bitirme noktasına geldi.

Gıda fiyatlarındaki yükselişe karşı hemen ithalat silahına sarılan ve tahıldan sebze meyveye kadar bir çok ürünü yıllardır ithal eden Türkiye, bu politika nedeniyle çiftçinin de tarımı terk etme noktasına getirdi.

Girdi fiyatlarındaki yükselişle birlikte ürünün satış fiyatının, maliyeti kurtarmayacak noktaya inmesi, çiftçiyi 180 milyar lira borç batağına sürükleyince 2 milyona yakın çiftçi tarımı terk ederek, büyük şehirlerde asgari ücretle çalışır duruma düştü. Tarım ürünü ithal edenler aynı zamanda gıda enflasyonu da ithal ediyor. Dünya gıda ve tarım ürünlerindeki fiyat artışları öyle boyuta geldi ki yapılan ithalatla gıda enflasyonu da ithal edildi. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin eski Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu’nun kurucusu olduğu 1K Tarım Üssü’nün her ay yayınladığı Tarım Ürünleri Piyasa Analiz Bülteni’nin Şubat 2021 sayısında 2020 hasat sezonuna ilişkin kapsamlı bir değerlendirme yayınlandı.

Fiyatların görülmedik hızla arttığını ve artmaya da devam ettiğini belirten İsmail Kemaloğlu: “Ülkelerin önlemleri, kısıtlamaları devam ediyor. İklim değişikliğinin etkisi ile kuraklık endişesi piyasaları tedirgin ediyor. Artık tarım ürünleri ithalatı yapan ve arz açığı olan ülkeler, ‘gıda enflasyonu’ ithal eder hale geldi” yorumunu yaptı.

İsmail Kemaloğlu, uluslararası fiyatlardaki hareketlenmeye dikkat çekerek Temmuz 2020-Ocak 2021 dönemine ilişkin özetle şu değerlendirmeyi yaptı: “Temmuz ayında; 11,5 protein buğday için Fob fiyatlar ton başına 192 dolar seviyelerinde iken, bugün yüzde 50 civarında artış ile 290 dolar seviyesine geldi. 12,5 protein buğday, 198 dolardan yine yüzde 50 oranında artışla 296 dolara çıktı. Mısır, aynı dönemde 180 dolardan yüzde 45 fiyat artışı ile 262 dolara ulaştı. Arpadaki artış yüzde 47 civarında ve aynı dönemde tonu 174 dolardan 256 dolara yükseldi. Kepek fiyatı ise 145 dolardan 182 dolara çıktı.”

Toprak Mahsulleri Ofisi’nin eski Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu’nun kurucusu olduğu İK Tarım Üssü’nün her ay yayınladığı Tarım Ürünleri Piyasa Analiz Bülteni’nde Türkiye ile ilgili şu noktalara dikkat çekildi:

“Maalesef dünya fiyatlarındaki artış, kur artışı, iç piyasadaki talep yönlü hareketler yurt içinde de fiyatların hızlı yükselmesini sağladı. Bugün iç piyasada ekmeklik buğday fiyatları ton başına 1600-1700 liradan 2300-2500 lira aralığına, mısır fiyatları 1350-1400 liradan 1900-1950 lira, arpa fiyatları ton başına 1350 liradan 1750 lira seviyelerine çıktı, özellikle yağlı tohum fiyatlarında çok ciddi artış yaşanıyor. Yem fiyatları, marketlerdeki gıda fiyattan yoğun tartışma ve endişe konusu olmaya devam ediyor. Artık dünya tarım ürünleri piyasa dengeleri değişti. ‘Üretemez isek ucuza ithal ederiz.’ devri yok.