Avrupa Birliğinin sahip olduğu standartları referans alan 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa ilişkin ikincil mevzuat çalışmaları 13 Aralık´a kadar tamamlanacak ve kanun tam anlamıyla uygulamaya geçecek.

       Avrupa Birliğinin sahip olduğu standartları referans alan 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu"na ilişkin ikincil mevzuat çalışmaları 13 Aralık’a kadar tamamlanacak ve kanun tam anlamıyla uygulamaya geçecek.

       Türkiye, gıda ve gıda A güvenliğinde yapılan düzenlemelerle, 13 Aralık’ta yeni bir sayfa açacak. Avrupa Birliği (AB) standartlan, özellikle insan sağlığını yakından ilgilendiren gıda ve gıda güvenliğinde tam olarak uygulamaya geçecek.

       AB’nin sahip olduğu standartlan referans alan 5996 sayılı "Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’na" ilişkin ikincil mevzuat çalışmalan 13 Aralık’a kadar tamamlanacak ve kanun tam olarak uygulamaya geçecek.

       AB ile müzakereler çerçevesinde Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem . Kanunu’nun uygulanmasına ilişkin 12 adet yönetmelik, 13 Aralık’ta yayımlanmak üzere hazırlanırken, 35 adet yönetmelik ile 83 adet tebliğin de aynı tarihte yayımlanmak üzere çalışması devam ediyor.

       İkincil düzenlemelere göre, tüm gıda işyerlerine onay ve kayıt zorunluluğu getiriliyor. Bakanlıkça belirlenecek olan onaya tabi işletmelerin, faaliyete geçmeden önce Bakanlıktan onay alması, kayıt işlemine tabi olan diğer tüm işletmelerin ise kayıtlannı Bakanlığa yaptırmalan zorunlu olacak.

       Buna göre, işletmecilerin onay ve kayıt numaralan ürün etiketinde yer alacak. Böylelikle tüketici, almış olduğu ürünün hangi işletmede üretildiğinin, onaylı ya da kayıtlı işletme olup olmadığını anlayabilecek. Bu şekilde de kaçak üretim ve satış engellenecek. Tüketiciler kaçak ürünleri satın almayacaklar.

Artık tüm gıda işletmelerinde AB hijyen şartları zorunlu olacak

       Tüm gıda işletmelerine AB standartlannda hijyen şartlan aranacak. Bu şekilde tüketiciler daha güvenilir gıdalara ulaşabilecek.

       Gıda işletmelerinde işin nevine göre sorumlu personel çalıştınlması zorunluluğu getirilecek.

       Gıdalann uzman nezaretinde güvenilir bir şekilde üretimi sağlanacak. Gıda güvenilirliğinin temininde temel sorumluluk gıda işletmecisine ait olacak. Tüketicinin ürünler ilgili sorunu olması durumunda doğrudan üretici ile hukuksal süreç başlatılabilecek.

       Gıdalann üretiminin her aşamasında kontrolü sağlamak üzere kurulmuş yeni gıda güvenilirliği sistemi olan HACCP sistemi ile yalnızca mevzuata uygun olarak üretilen gıdalann tüketiciye ulaşması sağlanacak.

       Düzenlemelerle gıdalarda izlenebilirliğin sağlanması da zorunlu hale getirildi. Tüketici almış olduğu ürünün üretim süreci ile ilgili bilgilere ulaşabilecek. Böylelikle markette satışa sunulan sebze, meyvenin hangi üreticiden geldiği bilinecek. Aynı şekilde tüm gıdalar hammaddeye kadar izlenebilecek, sorunun kaynağı tespit edilebilecek.

İnsan sağlığı ile oynayanlar ifşa edilecek

       Gıdalarda taklit ve tağşiş yapanlar ile insan sağlığı ile oynayan üreticilerin isimleri, ürün marka adı belirtmek suretiyle kamuoyunun bilgisine sunulabilecek.

       Bu arada, düzenlemelerle alerjenlerin ürün etiketinde bildirilmesi, sorunlu ürünlerde geri çağırma prosedürünün uygulanması gibi üreticilerin, tüketicileri ürünle ilgili olarak her türlü bilgilendirmeyi yapma zorunluluğu getirildi.

       Cezalann uygulanmasına hız kazandırmak amacıyla il müdürleri yetkilendirildi. Ancak insan sağlığı ve gıda güvenilirliği açısından tehlike oluşturan ve acil tedbir gerektiren durumlarda, imha dahil tüm idari yaptınmlan uygulamaya denetimi yapan kontrol görevlisi yetkilendirildi.

Şikayetler takip edilecek

       Tüketicilerin ALO 174 gıda hattı ile ihbar ve şikayetlerini kolaylıkla yapabilmeleri ve şikayet sonucunu takip edebilmeleri sağlanacak.

       Alo 174’ün kullanımı önümüzdeki süreçte daha etkili hale gelecek.

Yönetmelik taslakları

       AB ile müzakereler çerçevesinde Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun uygulanmasına ilişkin mevzuat 13 Aralık 2011 tarihinde yayımlanmak üzere hazırlanmış olan 12 yönetmelik taslağı şöyle:

       -852/2004 sayılı Avrupa Birliği mevzuatına karşılık gelen Gıda Hijyeni Yönetmeliği,

       -853/2004 sayılı Avrupa Birliği mevzuatına karşılık gelen Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kurallan Yönetmeliği,

       -854/2004 sayılı Avrupa Birliği mevzuatına karşılık gelen Hayvansal Gıdalann Resmi Kontrollerine İlişkin Özel Kurallan Belirleyen Yönetmelik,

       -882/2004 sayılı Avrupa Birliği mevzuatına karşılık gelen Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik

       -Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik

       -Hayvan ve Ürünlerin Ülkeye Girişinde Ön Bildirim ve Veteriner Kontrollerine Dair Yönetmelik

       -Ülkeye Girişte Veteriner Kontrollerine Tabi Olan Hayvan ve Ürünlere Dair Yönetmelik

       -Ürünlerin Ülkeye Girişinde Veteriner Kontrollerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik

       -Ülkeye Giriş Yapan Canlı Hayvanlarda Yürütülecek Veterinerlik Kontrollerinin Düzenlenmesi ile İlgili Yönetmelik

       -Ev Hayvanlannın Ticari Olmayan Hareketlerinde Uygulanacak Hayvan Sağlığı Şartlanna Dair Yönetmelik

       -Yurtiçi Canlı Hayvan ve Hayvansal Ürün Şevkleri Yönetmeliği taslağı

       -Köpek Eğitmeni Yönetmeliği

       -35 yönetmelik ile 83 adet tebliğin çalışması devam ediyorÖte yandan, 13 Aralık 2011 tarihinde yayımlanmak üzere çalışması hala devam eden 35 yönetmelik ile 83 tebliğ bulunuyor.

       Bunlardan bazılan şöyle:

       -Kuduz Hastalığının Kontrolü Yönetmeliği taslağı

       -Koyun-Keçi Vebası Hastalığının Kontrolü Yönetmeliği taslağı

       -Mavidil Hastalığının Kontrolü Yönetmeliği taslağı

       -Klasik Domuz Vebası Hastalığının Kontrolü Yönetmeliği taslağı

       -Afrika Domuz Vebası Hastalığının Kontrolü Yönetmeliği taslağı

       -At Vebası Hastalığının Kontrolü Yönetmeliği taslağı

       -Su Hayvanlarının Sağlık Koşullan ile Hastalıklanna Karşı Korunma ve Mücadele Yönetmeliği taslağı

       -Enzootik Sığır Löykozünun Kontrolü İçin Alınması Gerekli Önlemleri Belirleyen Yönetmelik taslağı

       -Koyun-Keçi Çiçek Hastalığının Kontrolü Yönetmeliği taslağı

       -TSE’nin Önlenmesi Kontrol ve Eradikasyon Kurallarını Belirleyen Düzenleme Taslağı

       -Sığır vebası, domuzların veziküler hastalığı, geyiklerin epizootik hemorajik hastalığı, veziküler stomatit, yumrulu deri hastalığı ve Rift vadisi hummasının kontrolüne yönelik önlemleri belirleyen yönetmelik taslağı

       -Hayvan Satış Yerleri ve Hayvan Ticareti Yönetmeliği taslağı

       -Hayvanların Nakilleri Sırasında Korunması ve Refahı Yönetmeliği Taslağı

       -Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Hayvanların Kullanılmasına Dair Yönetmelik taslağı

       -Veteriner Teşhis Analiz Lab.

       -Yönetmeliği Taslağı -Hayvan Hastanesi Yönetmeliği Taslağı

       -Köpek ve Kedilerin Kimliklendirme Yönetmeliği Taslağı

       -Teşhiste Metod Birliği (Genel Müdürlük talimatı ile yürürlüğe girecektir)

       -Veteriner Tıbbi Ürünleri Hakkında Yönetmelik Taslağı

       -İnsan Tüketimi Amacıyla Kullanılmayan Hayvansal Yan Ürünler ve Bunların Türev Ürünlerine İlişkin Yönetmelik Taslağı

       -Zoonozlar ve Zoonotik Etkenler, Antimikrobiyal Direnç ve Gıda Kaynaklı Salgınlann İzlenmesi Yönetmelik Taslağı

       -Yem Hijyeni Yönetmelik Taslağı

       -Yemlerin Piyasaya Arzı ve Kullanımı Hakkında Yönetmelik Taslağı

       -Yemlerin Resmi Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metodlanna Dair Yönetmelik Taslağı

       Gıda, Tanm ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Kavak, çiftlikten sofraya kadar gıda güvenilirliği ile ilgili izlemenin etkin hale getirildiğini bildirdi.

       Kavak 13 Aralık 2010 tarihinde yürürlüğe giren 5996 sayılı "Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun" ikincil düzenlemelerinin de 13 Aralık 2011’e kadar hazır hale geleceğini belirtti.

       Bu kapsamda bugüne kadar 26 yönetmeliğin Resmi Gazete’de yayımlandığını ifade eden Kavak, geriye kalan eksikliklerin de tamamlanacağını, yönetmeliklerde de değişikliklere gidildiğini kaydetti.

       Yapılan düzenlemelerle birincil üretimdeki, yani çiftlikteki, tarladaki üreticiye sorumluluk getirildiğini vurgulayan Kavak, bunlann kayıt altına alınmasıyla, tüketicilere gıda güvenilirliğini izleme noktasında avantajlar sunulduğunu söyledi.

       Kavak, bu kapsamda bir anlamda "çiftlikten sofraya kadar gıda güvenilirliği ile ilgili izlemenin etkin hale getirildiğini" vurguladı.

       Taklit ve tağşiş yapan kişilerin da kamuoyuyla paylaşılmasının önemine işaret eden Kavak, böylelikle insan sağlığı ile oynayan üreticilerin açığa çıkacağını söyledi.

       Kavak, yeni dönemde Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünün gıdada riskli olan konularda da çalışma yapacağını, müdürlüğün bu çerçevede tüketici sağlığı ve gıda güvenliği için alınabilecek tedbir önerilerinde bulunacağını ve gerekirse bu yönde çalışma başlatacağını anlattı.

       Tüketicilerin doğrudan aradığı 174 Alo Gıda hattını da daha aktif hale getirerek tüketicinin denetimine katılmasını sağlayacaklannı bildiren Kavak, tüketicinin de farkındalığı artarak, güvenilir gıdaya daha çok destek vereceğini kaydetti.

Marketlerde hijyenik koşullarda açık süt satışı

       İkincil düzenlemeler arasında Hayvansal Gıdalar için Özel Hijyen Kurallan Yönetmeliği taslağının da bulunduğuna işaret eden Kavak, taslaktaki şekliyle çıkması halinde hayvan hastalıklanndan ari işletmelerden soğuk zincir kınlmaması (gıda ürünlerinin üretim aşamasından başlayarak, sevkıyat, depolama gibi müşteriye ulaşana kadar geçen tüm aşamalarda düşük ısıda saklanması)ve hijyen kurallarına uyulması kaydıyla marketlerde açık süt satışının mümkün olacağını ifade etti.

       Bu şekilde müşterinin marketlerden istediği kadar süt alma imkanına sahip olacağını belirten Kavak, ancak bunun hiçbir şekilde "gayrisıhhi sokak sütüne izin verildi" şeklinde algılanmaması gerektiğini söyledi.

       Böyle bir satış için öncelikle hijyen kurallanna uyulması ve üretimden, markete gelene kadar sıfır ile 4 derece arasında muhafaza edilmesi gerektiğini anlatan Kavak, şöyle devam etti: "Burada vatandaşlanmızın (sokak sütü satılıyor) gibi bir algıya düşmemesi gerekiyor. Bu, ambalajlanmamış hijyenik şartlarda pastörize şeklindeki sütü ifade ediyor. Tüketicisi de bilinçli, onu alıp arabasında saatlerce bekletecek hali yok. En seri şekilde yine soğuk zincirde kendi evine taşıyacak ve onu kullanacak. Zaten çiftlikten sonra çok kısa sürede işlenen yere gelmesi gerekiyor ki, bu süre zarfında da bakteri sayısı artmasın. Çiğ sütteki bakteri sayısında da kurallara uyması gerekiyor. Bunların sağlanması durumunda soğuk zincir kınlmadan, hijyen şartlan sağlanarak paketleme dışında dayanıklı süt satılmasına izin verilecek."

       Kavak, Avrupa Birliği, Amerika ve gelişmiş bazı ülkelerde de benzer uygulamanın söz konusu olduğunu ifade etti.

Hayvan refahı sağlanacak

       Kavak, hayvan refahına ilişkin yönetmeliğin de "hayvanlann hastalıklanndan ari hale getirilmesi, hayvanlann nakilleri sırasında korunması, kesim öncesi hayvana ait bütün zincir bilgilerin olması" gibi düzenlemeleri içerdiğini kaydetti.

       Yönetmelikte kesim öncesi hayvanlann mezbahanelerde dinlendirilmesi, oradan muayeneye alınmasının da düzenlendiğini anlatan Kavak, "Kesim sırasında da bütün gelişmiş ülkelerde kullanılan hayvanın en az acı duyacağı şekilde sersemletme denilen usul, yine bizim de tüketicimizin tercihine aykın olmayacak şekilde uygulanabilecek" dedi.