02 Eylül 2020
GECE VARDİYASI SAĞLIK SORUNUNA NEDEN OLUYORSA
4857 sayılı İş Kanunu’nun Gece süresi ve gece çalışmaları başlıklı 69. maddesine göre işçilerin gece çalışmalarının 7.5 saati geçemeyeceği belirtilmektedir.
Belediyede gece temizliğinde çalışıyorum. Akşam 19.00’da işe başlıyorum. Çalışma saatim ne kadardır? Ayrıca gece çalışma zorunluluğum var mı?
Öncelikle, çalıştığınız belediyede sendikalıysanız ve sizi kapsayan bir toplu iş sözleşmesi varsa, o toplusözleşmede yapılan düzenleme ile bağlısınız. Toplu iş sözleşmesi yoksa, işe girerken imzaladığınız iş sözleşmesinde kabul ettiğiniz koşullar geçerlidir.
İşyerinde vardiyalı çalışma düzeni uygulanıyorsa, sürekli olarak gece çalıştırılmamanız gerekir. İş Kanunu ve ilgili yönetmeliğe göre vardiyanız haftada ya da en geç iki haftada bir değiştirilmelidir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun "Gece süresi ve gece çalışmaları" başlıklı 69. maddesine göre işçilerin gece çalışmalarının 7.5 saati geçemeyeceği belirtilmektedir. Yalnızca turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde ve işçinin yazılı onay vermesi koşuluyla 7.5 saati aşan gece çalışmasına izin verilmektedir ve belediye temizlik işleri bu kapsamda değildir. Bu durumda, 19.00’da işbaşı yaptığınıza göre yarım saat ara dinlenmesiyle birlikte saat 03.00’te paydos etmeniz gerekir.
Yasada gece çalışmalarının 7.5 saati aşamayacağı belirtilmekteyse de, uygulamada bu sürenin aşıldığı örnekler çoktur. Yargıtay’ın yerleşmiş kararlarına göre, bu sürenin aşıldığı durumlarda 7.5 saatin üzerindeki süre fazla çalışma kabul edilmekte ve zamlı ücret ödenmesi gerekmektedir, işçiyi gece 7.5 saatin üzerinde çalıştıran işverenler hakkında ayrıca idari para cezası öngörülmüştür.
Vardiyalı olarak çalışıyorsanız, "Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara Diskin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" madde 8’e göre, gece çalışması nedeniyle sağlığınızın bozulduğunu raporla belgelemeniz durumunda gündüz vardiyasına geçirilmeniz mümkün olabilir.
