Çalışma saatlerinin düzensiz olduğu bir atölyede 2 yıldır çalışıyorum. Bazı haftalar 40 saat, bazı haftalar 50, hatta 60 saat çalışıyoruz. Süre siparişe göre değişiyor. Gece mesailerimiz de kimi zaman 12-13 saati buluyor. Ücret hiç değişmiyor, hep asgari ücret. Fazla mesai için fark olması gerekmez mi?
İşvereniniz işyerinde denkleştirme uyguluyor olabilir, iki aylık bir dönem içinde haftalık çalışma süresi ortalaması 45 saati geçmemek ve günlük çalışma 11 saati aşmamak koşuluyla, bazı haftalarda daha kısa, bazı haftalarda daha uzun çalışma süresi uygulanabilmektedir. Bu durumda 45 saati aşan çalışmanın olduğu haftalarda fazla çalışma karşılığı zamlı ücret ödenmemektedir. Ara dinlenmeleri bu sürelere dahil değildir.
İşyerinizde denkleştirme uygulanıyorsa, bu konuda sizin onayınız alınmış olmalıdır. İşe girerken imzaladığınız iş sözleşmesinde böyle bir onay vermiş olabilirsiniz. 4857 sayılı İş Kanunu madde 63’te, işyerinde denkleştirmenin olabilmesi "tarafların anlaşması" şartına bağlanmıştır. Böyle bir anlaşma yoksa, 45 saatin üzerinde çalıştığınız haftalarda fazla çalışma karşılığı zamlı ücrete ya da serbest zamana hak kazanırsınız.
Sorunuzda gece mesailerinizin 12-13 saati bulduğunu da belirtiyorsunuz. Yasaya göre, sağlık, özel güvenlik ve turizm dışında gece çalışması 7.5 saati geçemez (4857/Md.69). Gece çalışmasında 7.5 saati aşan süreler fazla çalışma sayılır. Yargıtay’ın istikrar kazanmış görüşü, haftalık çalışma süresi 45 saati aşmasa da, 7.5 saatin üzerindeki gece çalışmalarının fazla çalışma olduğu yönündedir. Tanımladığınız çalışma düzeninde sürekli aynı ücreti alıyor olmanız normal değildir.