Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
LA LORRAİNE
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
LA LORRAİNE
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
22 Kasım 2024
FAİZ İNDİRİMİ İÇİN ARALIK AYI YORUMU NE KADAR DOĞRU?

Merkez Bankası politika faizini yüzde 50’de sabit tutmakla birlikte Para Politikası Kurulu metninde önceki metinlere göre epeyce bir değişiklik yaptı. Merkez Bankası’nın açıklamasındaki değişiklikler ağırlıklı olarak faiz indirimi için aralık ayına işaret edildiği şeklinde yorumlandı.

FAİZ İNDİRİMİ İÇİN ARALIK AYI YORUMU NE KADAR DOĞRU?

Para Politikası Kurulu metninden bu yorumu destekleyecek yönde ifadeler bulmak da mümkün; tam tersine yorumlanacak ifadeler çıkarmak da.

Nasıl yorumlamak isterseniz…

Para Politikası Kurulu metninde aslında birbiriyle taban tabana zıtmış gibi görünen ifadeler var.

İlk cümlede ekim ayında enflasyonun ana eğiliminde düşüş gözlendiği belirtiliyor. Hangi orana bakılarak söyleniyor bu düşüş; mevsimsellikten arındırılmış veriye göre mi? Öyle olsa gerek, çünkü Merkez Bankası hep açıklanan aylık TÜFE artışını değil, mevsim etkisinden arındırılmış oranı dikkate alarak hareket edeceğini dile getirdi. Buna göre ekim ayında bir düşüş olduğu doğru; ama bu ana eğilimde mi, bakın o tartışılır.

Mevsim etkisinden arındırılmış aylık artışta temmuzdan bu yana düşüş var. Temmuzda yüzde 3.54 olan oran, ağustosta yüzde 2.78’e, eylülde yüzde 2.73’e, ekimde yüzde 2.51’e düştü. Demek ki enflasyonun ana eğiliminde düşüş olduğu tezi doğru.

Peki, eğer bu oranlardaki eğilim böylesine önemliyse haziranda yüzde 2.37 olan oranı ne yapacağız. Ekim, hazirandan daha yüksek.

Demek ki tek başına bu oran setine bakılmıyor.

Merkez Bankası’nın da yalnızca geride kalan oranlara göre gelecekte alacağı pozisyonu belirlemesi de zaten beklenemez. Bundan çıkarmamız gereken sonuç, Merkez Bankası’nın geleceğe dönük olumlu ipuçlarına sahip olduğu.

İyi de geleceğe bakan ve biraz da orada gördüklerine göre hareket eden Merkez Bankası PPK metninde şunu da söylüyor:

“Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları iyileşme eğilimi sergilemekle birlikte, dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam etmektedir.”

Demek ki enflasyon riski hâlâ devam ediyor. Şu durumda kasımda çok düşük sayılabilecek bir artışta kalınsa bile bu riskin bir anda ortadan kaltığını mı varsayacağız?

“Maliye politikasının eşgüdümü”

PPK metinlerine ilk kez giren bir cümle var.

Dezenflasyon sürecine katkıda bulunacak etkenler sayıldıktan sonra, ki bunlar her metinde aynen yer aldı, bu kez şu ifade dile getiriliyor:

“Maliye politikasının artan eşgüdümü de bu sürece önemli katkı sağlayacaktır.”

Merkez Bankası yetkilileri şimdiye kadar çeşitli platformlarda açıkça değilse de örtülü bir biçimde “Biz para politikasıyla üstümüze düşeni yaptık, maliye politikası da destek olmalı” anlamına gelecek açıklamalar yapıyordu. Bu kez maliye politikasının eşgüdümünden, hem de artan eşgüdümünden söz edilmiş.

Ne yani daha önce şikayet edilen dönemlerde eşgüdüm vardı da bu görülemiyor muydu? Hadi kamuoyu bunu göremeyebilir, Merkez Bankası böyle bir destek olduğu halde bunu dile getirmiyor ve aksini mi söylüyordu?

Herhangi bir şey arttığına göre zaten var demektir, değil mi? İlginç bir yaklaşım doğrusu!

Hadi daha önce olanları bir kenara koyalım; vardı, yoktu! Maliye politikasından artarak gelecek eşgüdümün açılımı ne ki? Düşük asgari ücret artışı mı, Maliye Bakanı Şimşek’in yönetilen-yönlendirilen fiyatların öngörülen enflasyon kadar artırılacağı yönündeki söylemi mi? Bundan vergi artışlarının düşük olacağı sonucunu mu çıkarmalıyız?

O klasik ifade

Geliyoruz o klasik ve sıkı para polikası duruşunun ne zamana kadar sürdürüleceği sorusunun yanıtının verildiği ifadeye… “Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir.”

Ekim ayında enflasyonun ana eğiliminde bir düşüş olduğu söyleniyor. Şimdi kasım için de benzer düşüş yorumu verecek oran gelirse demek ki aylık eğilimle ilgili belirgin ve kalıcı tanımlamasını yerli yerine oturtan koşul gerçekleşmiş olacak ve sıkı para politikasını gevşetmek mümkün hale gelecek.

Peki bu yeter mi? Yanıtı Merkez Bankası veriyor:

“Enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar…”

Var mı böyle bir yakınsama? 2025’in tahmini yüzde 21, bu oranı bekleyen var mı?

Bu orana biraz yaklaşan piyasa katılımcıları, o kadar.

Ve asıl can alıcı cümle!

Ve geliyoruz PPK metinlerine yine ilk kez giren asıl “can alıcı” ifadeye… Sıkı para politikası duruşunun ne zamana kadar sürdürüleceğinin koşullarının sıralandığı yukarıdaki klasik ifadeden sonra şöyle deniliyor:

“Bu doğrultuda, politika faizinin seviyesi, enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir.”

İşte bu ifade, ağırlıklı olarak “Tamam, artık aralıkta indirim geliyor” şeklinde yorumlandı. Ben o kadar emin değilim.

KAYNAK Alaattin Aktaş / Ekonomim
DİĞER HABERLER
DR.OETKER’DE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ İMZALANDI
DR.OETKER’DE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ İMZALANDI

Sendikamız ile Dr. Oetker arasında aralık ayında başlayan yeni dönem toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşma sağlandı.

BANGLADEŞ’TEKİ ÜÇ PEPSİCO ŞİŞELEME TESİSİNDEKİ GREVİ SONLANDIRMAK İÇİN BÜYÜK ÇAPLI POLİS KONUŞLANDIRMASI
BANGLADEŞ’TEKİ ÜÇ PEPSİCO ŞİŞELEME TESİSİNDEKİ GREVİ SONLANDIRMAK İÇİN BÜYÜK ÇAPLI POLİS KONUŞLANDIRMASI

8 Şubat 2025’te, Bangladeş’teki PepsiCo’nun özel bayilik şişeleyicisi Transcom Beverages tarafından işletilen Dakka, Gazipur ve Chittagong’daki şişeleme fabrikalarında 800’den fazla işçi greve gitti.

ÖZELLEŞTİRMEYE DİRENEN EMEKÇİLERİN YÜRÜYÜŞÜ DEVAM EDİYOR
ÖZELLEŞTİRMEYE DİRENEN EMEKÇİLERİN YÜRÜYÜŞÜ DEVAM EDİYOR

Enerji ve maden işçilerinin, Çayırhan termik santralı ile maden sahalarının özelleştirilmesi kararına karşı başlattıkları yürüyüş dün de devam etti.

12 YILDA 742 ÇOCUK ÇALIŞIRKEN ÖLDÜ: OSB’LER, TARLALAR CİNAYET MAHALLİ
12 YILDA 742 ÇOCUK ÇALIŞIRKEN ÖLDÜ: OSB’LER, TARLALAR CİNAYET MAHALLİ

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, 2013-2024 yılları arasını ele alan Çocuk İş Cinayetleri Raporu’nu açıkladı.