EYT düzenlemesiyle emekli olan SSK’lılara ortalama 7.113 lira, esnaf ve çiftçilere 5.867 lira aylık bağlanacak. Yüz binlerce emeklinin maaşı asgari ücretin altında kalıyor.

Emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) yaş şartsız emeklilik hakkı getiren yasa teklifi, aşırı düşük emekli aylıkları nedeniyle büyük hayal kırıklığına yol açtı. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunulan etki analizine göre, yasa çıktığında bu yıl 2 milyon 246 bin kişi emekli olacak. Ancak yeni emeklilerin memurlar dışında kalan tamamına yakını asgari ücretin altında aylıkla geçinmek zorunda kalacak.

EYT yasalaştığında emekli olacak Bağ-Kur’lulara ortalama 5 bin 867 lira, SSK’dan emekli olanlara da ortalama 7 bin 113 lira aylık bağlanacak. Yasayla emekliliğe hak kazanacak 496 bin 151 memurdan ise sadece 124 bin 37’sinin emekli olacağı ve bu kişilere ortalama 12 bin 415 lira emekli aylığı bağlanacağı hesaplandı. Emekliye ayrılan memurların büyük bölümü çalışırken aldıkları maaşın yarısıyla emeklilik hayatını sürdürmeye çalışacak.

MALİYET KAFA KARIŞTIRDI

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, EYT maliyeti için 255 milyar lira rakamını açıklamıştı. Ancak EYT yasa teklifini TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunan AKP Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu’nun maliyetin 194.4 milyar olacağını söylemesi şaşkınlık yarattı.

Düzenlemeye göre, yasa çıktığında bu yıl 2 milyon 246 bin kişi emeklilik hakkına kavuşacak. Bunlardan 1 milyon 662 bini SSK, 89 bini Bağ-Kur ve 496 bini Emekli Sandığı’na kayıtlı bulunuyor. İlerleyen yıllarda ise 2.5 milyon kişinin daha emekli olacağı ve toplam sayının 4 milyon 787 bine ulaşacağı hesaplandı. Emeklilik hakkını kazananlardan işçilerle Bağ-Kur’luların tamamına yakınının çalışmaya devam edeceği, memurların ise sadece yüzde 25’inin emekli olacağı düşünülüyor.

‘Emeklilikte prime takılanlar olduk’

EYT’nin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmeleri muhalefet milletvekillerinin dövizli eylemiyle başladı. Muhalefet, EYT düzenlemesinin yeni mağduriyetlere yol açacağını ifade ederlerken EYT Federasyonu Başkanı Gönül Boran Özüpak da komisyonda düzenlemeyi eleştirip, “EYT’liydik şimdi de emeklilikte prime takılanlar (EPT) olduk. Burada bazıları birbirlerine methiyeler düzenleyip teşekkür ediyor. Ancak yaş sınırının kaldırılması sorunumuzu çözmüyor. Emekliler 5 bin 500 lira aylığa mahkum ediliyor” dedi.

1 günle 17 yıl bekleyecekler

EYT’den 8 Eylül 1999 ve önceki tarihlerde sigortalı olarak çalışanlar yararlanabilecek. Bu tarihten sonra işe girenler ise yaş şartına tabi olacaklar. Düzenlemeyi komisyonda savunan AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, bir soru üzerine, 8 Eylül 1999 ve öncesinde işe girmiş bir sigortalının 43 yaşında emekli olacağını, 9 Eylül 1999’da işe girenlerin emekli olmak içinse 60 yaşını bekleyeceklerini söyledi.