15 gün önce 7 aylık bir bebek evlat edindik. Eşim özel bir diyaliz merkezinde hemşire. 8 haftalık ücretli analık izni hakkı var diye biliyorduk. Dilekçe yazıp işyerine verdik ama böyle bir uygulama olmadığım söylediler. Konu hakkında bilgi verebilir misiniz?
4857 sayılı İş Kanunu madde 74’e göre, 3 yaşından küçük çocuğu evlat edinen eşlerden birine 8 hafta süreyle "analık hali izni" kullandırılacağı belirtilmektedir. Bu izni kullanma hakkınız vardır ancak bu iznin ücretli olacağına ilişkin mevzuatta herhangi bir düzenleme yoktur.
Evlat edinme durumunda ücretli olduğu belirtilen tek izin İş Kanununun "Mazeret izni" başlıklı maddesinde (Ek Madde 2) 3 gün olarak tanınmıştır. Bu 3 gün de işgünü olmayıp, hafta tatili, genel tatil gibi günler de bunun içindedir.
"Analık halinde çalışma ve süt izni" başlıklı 74. maddede öngörülen doğum izni de ücretli izin değildir. Doğumdan önce ve sonra toplam 16 haftalık (çoğul gebelikte 18 hafta) izin süresinde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu madde 18’e göre işçiye geçici iş göremezlik ödeneği ödenmektedir. Maddede geçici iş göremezlik ödeneği doğuma bağlı olarak düzenlenmiştir ve evlat edinme durumunda da bu ödemenin yapılacağı belirtilmemektedir. SGK’nın kısa vadeli sigorta kolları uygulamalarına ilişkin 2016/21 sayılı genelgesine 2018 yılında 26 sayılı genelge ile yapılan ek, konuya şöyle açıklık getirmektedir: "Geçici iş göremezlik ödeneği ile emzirme ödeneği verilmesi, 5510 sayılı Kanun ile doğuma bağlanmış olduğundan evlat edinme halinde geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeyeceği gibi, emzirme ödeneği de ödenmeyecektir."
Eğer iş sözleşmenizde, işyeri uygulamasında ya da toplu iş sözleşmesinde evlat edinme durumunda yasanın size tanıdığı 8 haftalık iznin ücretli olduğuna ilişkin bir hüküm yoksa, bu izin ücretsizdir.