Çarşı ve pazarda fiyat artışları aralıksız sürerken TÜİK’in enflasyon verileri yine kafa karıştırdı.

Yüzde 3’ün memnun ettiği Bakan Şimşek, enflasyonun 19-29 aralığında seyredeceğini söyledi. Uzmanlar ise farklı görüşte: Her ay yüzde 2 artsa bile yıl sonu oranının 38’in altına inmesi imkânsız. Çünkü uygulanan program canavarın ateşini düşüremez.

TÜİK, nisan ayı enflasyon verisi vatandaşı şaşırttı. Beklenti yüzde 3,19 iken enflasyon, aylıkta yüzde 3, yıllıkta yüzde 37,86 oldu. ENAG ise enflasyonu, aylıkta yüzde 4,46; yıllıkta yüzde 73,88 hesapladı. Uzmanlar, enflasyon verisinin beklentinin altında gelmesine rağmen, şimdiden emekli zammının eridiğini, asgari ücret zammının ise yarısının enflasyona yenik düştüğünü söyledi.

TÜİK, ENAG ve İTO’nun her ay açıkladığı farklı enflasyon verileri vatandaşı şaşırtmaya devam ediyor. ENAG’a göre oranlar aylık 4.46, yıllık 73 olurken, TÜİK verileri beklentilerin altında gerçekleşti. Aylık 3,20 beklentisine rağmen nisanda yüzde 3 artış kaydedildi. İTO ise aylık 3,21, yıllık 47,21 olarak veri açıklamıştı. Ekonomistler nisan enflasyonunun beklentilerin altında gelmesine rağmen ‘oldukça yüksek’ olduğunu söylerken Merkez’in belirlediği tahminlerin revize edilmesi gerektiğini belirtti.

BAKAN ŞİMŞEK’E GÖRE YILLIK YÜZDE 20 OLUR
Kamu personelinin ocak ayında aldığı yüzde 6’lık zam açıklanan verilere göre erimiş oldu. Uzmanlar, “4 aylık enflasyon yüzde 13. Asgari ücret zammının nerdeyse yarısı, emekli ücret zammının da tamamı eridi. Mayısta daha yüksek rakam görülecek” yorumu yaptı. Maliye Bakanı Şimşek, uzmanların ‘İyi ihtimalle enflasyon yüzde 38 olur’ öngörüsüne karşın, yıl içinde 19-29 bandında kalma ihtimalinin yüksek olduğunu, hatta yıllık enflasyonun 20’li rakamlara düşeceğini söyledi.

ENFLASYONDA ŞAŞIRTAN SONUÇ
Nisan ayı enflasyon verileri vatandaşı isyan ettirdi. Fiyat artışı pazarda ve marketlerde hızla artmaya devam ederken, sonuçların beklentilerin altında gelmesi, ‘TÜİK yine şaşırtıcı sonuç açıkladı’ diye yorumlandı. Vatandaş tepkisi sosyal medya platformlarında zirve yaptı. ENAG verilerine göre enflasyon nisan ayında yüzde 4,46, son 12 ayda yüzde 73,88 olurken TÜİK enflasyon verileri beklentilerin altında gerçekleşti. Yapılan anketlerde ekonomistlerin ağırlıklı beklentileri enflasyonun aylık bazda yüzde 3,20 olacağı yönündeydi. TÜİK verilerine göre ise nisan ayında yüzde 3 artış kaydedildi. Bir önceki yılın Aralık ayına göre artış yüzde 13,36, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 37,86 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 48,73 oldu. Hatırlanacağı üzere İstanbul Ticaret Odası (İTO) da nisanda enflasyonun aylık yüzde 3,21, yıllık 47,21 olduğunu açıklamıştı. Tüketici fiyatlarında yıllık artış aynı dönemde yüzde 37,86 oldu. Aynı dönemde yıllık çekirdek enflasyon yüzde 37,12 seviyesine yükseldi.

EN YÜKSEK ARTIŞ EĞİTİMDE
Yıllık bazda; en yüksek artış yüzde 79.2 ile eğitim, yüzde 74.07 ile konut fiyatlarında oldu. Gıda ve alkolsüz içeceklerde ise yıllık artış oranı yüzde 36.09 olarak gerçekleşti. Aylık bazda; en yüksek artış yüzde 6.5 ile giyim ve ayakkabıda oldu. Bunu yüzde 4.66 ile konut, yüzde 3.8 artış ile ulaştırma ve yüzde 3.59 ile lokanta ve oteller izledi. İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE (Çekirdek TÜFE) aylık yüzde 3.1 ve yıllık yüzde 36.81 artış kaydetti. Piyasa uzmanları, enflasyon verisinin her ne kadar beklentilerin altında kalmış olmasına rağmen yüzde 3 oranında artışı oldukça yüksek buldu.

ENAG İLE ARADA FARK VAR
En yüksek ağırlığa sahip 3 ana harcama grubunun yıllık değişimleri; gıda ve alkolsüz içeceklerde TÜİK verilerine göre yıllıkta yüzde 36,09 artış, ulaştırmada yıllıkta yüzde 22,76 artış ve konutta yıllıkta yüzde 74,07 artış gerçekleşti. İlgili ana grupların yıllık değişime olan etkileri ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 9,21, ulaştırmada yüzde 3,84 ve konutta yüzde 9,98 oldu. ENAG ürün alt grup enflasyon oranları ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 7,17, ulaştırmada yüzde 2,60 ve konutta yüzde 7,23 olarak gerçekleşti. Sosyal medya üzerinden rakamları eleştiren vatandaşlar, “Her ay enflasyon yüzde 2 artsa bile yıl sonu enflasyonu yüzde 38’e ulaşıyor. Olan düşük enflasyon açıklamalarıyla yine biz vatandaşlara oluyor” siteminde bulundu.

MEMURLARIN ALDIĞI ZAM ERİDİ
Kamu personelinin Ocak ayında aldığı yüzde 6’lık zam, açıklanan enflasyon rakamlarına göre erimiş oldu. Enflasyon farkı ödenmesi gündeme geldi. Memurlar, 2025 yılı Ocak ayında toplu sözleşme gereğince yüzde 6 zam almıştı. Ocak ayında enflasyon 5,03, Şubat ayında ise yüzde 2,27, Mart ayında yüzde 2,46, Nisan ayında da yüzde 3,00 olarak açıklandı. 4 aylık enflasyon rakamlarına göre kamu personelinin aldığı zam 4 ayda eridi. Yüzde 6,94 enflasyon farkı oluştu. İris Cibre, “4 aylık enflasyon yüzde 13. Asgari ücrete yüzde 30. Emekliye yüzde 15.75 enflasyon farkı ile asgari ücret zammının neredeyse yarısı, emekli ücret zammının nerdeyse tamamı eridi” dedi. Cibre, asıl yüksek enflasyon sonucunun da don felaketi nedeniyle Mayıs ayında görüleceğini söyledi. Öte yandan, kira artış oranını belirleyen 12 aylık enflasyon ortalaması da yüzde 48,73 oldu.

MAYISTA ARTIŞ KAÇINILMAZ
Trive Yatırım Araştırma Direktörü Emre Can Umut, Nisan enflasyonunun, beklentilerin altında gelmesine rağmen ‘oldukça yüksek’ olduğunu söyledi. Umut, “Yurtiçi ve küresel tarafta yaşanan negatif fiyatlamaların etkisi ile yıl sonuna yönelik beklentilerin bozulduğunu zaten biliyoruz. Dolayısıyla TCMB’nin yılın ilk enflasyon raporu toplantısında belirlediği yüzde 24 orta band ve yüzde 29 üst band olan yıl sonu enflasyon beklentilerini yukarı revize etmesi gerekecek. Gerek enflasyonun özelikle de aylık bazda istenilen gevşemeyi yapamıyor olması gerekse yurtiçi ve küresel gelişmeler eşliğinde risklerin yukarı yönlü olması bu görüşümüzü güçlendiriyor. 22 Mayıs tarihinde yılın ikinci enflasyon raporu toplantısında bu revizyonun gelmesi muhtemel olacak” diye yazdı.

ŞİMŞEK 19-29 ARALIĞINI İŞARET ETTİ
Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, sosyal medya’da ‘en iyi ihtimalle enflasyon yüzde 38 olur’ söylemlerine karşın, bu sene enflasyonun, yüzde 19-29 aralığında kalması ihtimalinin yüksek olduğunu söyledi. Bakan Şimşek, yıllık enflasyonun yüzde 20’li rakamlara düşeceğini öngördüklerini de ifade etti. Şimşek, “Hayat pahalılığı ile mücadele, en önemli gündem maddesi. İki yıla yakın süredir programın amacı enflasyonu düşürmek. Özellikle kira ve eğitim kalemleri bu alanı yukarı çekiyor. Bu yıl, hizmet enflasyonu yüzde 90’ın altında seyrediyor. Temmuz ayından sonra bir normalleşme bekliyoruz” diye konuştu. Şimşek, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından rezervlerdeki erimeye ilişkin olarak, “19 Mart günü dahil olmak üzere ilk 3 gün çok ciddi çıkış oldu ülkeden, ama bir sonraki pazartesi durulmuştu. Daha sonra ABD merkezli ticaret savaşları üzerinden küresel belirsizlik ortaya çıkması, riskli alanlardan kaçışı tetikledi. Bu Türkiye’yi de etkiledi. Eğer program başarılı olmasaydı, Türkiye bu iki şoku böyle sınırlı şekilde atlatabilir miydi?” dedi. Dezenflasyon sürecinin sürdüğünü vurgulayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da konu ile ilgili yaptığı değerlendirmede, “Amacımız ekonomimizi istikrar içinde büyütmek, toplumsal refah seviyemizi kalıcı şekilde yükseltmek” dedi. Üretici fiyatlarındaki düşüşün de tüketici enflasyonunu olumlu etkilediğini ifade etti.