Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
12 Temmuz 2023
ELDE TL TUTMAK AKIL KARI DEĞİL!..

2022 Haziran ayında yıllık ortalama mevduat faizi, TÜİK’e göre yüzde 16,15 oldu. Bu faizle Bankaya bir yıl önce 100 liralık mevduat açanların 2023 Haziran ayında ellerine nominal değer olarak 116,15 lira geçti.

ELDE TL TUTMAK AKIL KARI DEĞİL!..

Ancak aynı Haziran ayında yıllık TÜFE oranı yüzde 38,21 olduğu için, mevduatta reel getiri oranı eksi yüzde 15,96 oldu.

Sonuç olarak mevduat sahibin aldığı faiz dahil 116,15 lirasının ve reel değeri (satın alma gücü) 84,04’ liraya geriledi. Başka bir ifade ile geçen sene 100 lirası ile 100 birim mal alanlar, bu sene 116 lira ile 84,04 birim mal alabiliyor. Aradaki 15,96 fark bankaya enflasyon yoluyla transfer edilmiş oldu. Banka bu farkı katlayarak karlı çıktı.

Bankalar zenginleşti, tasarruf sahibi yoksullaştı. Yoksullaşanlar elde TL tutar mı? TL’den kaçışın, kur ve enflasyon artışının temelinde eksi reel faiz var. Buna rağmen MB’nın eksi reel faizde direnmesinin altında yatan gerçek nedenleri de bu açıdan sorgulamak gerekiyor.esfender-haziran.jpgHaziran ayında BİST 100 endeksinin yıllık reel getiri oranı yüzde 54,56 oldu. Geçen sene aynı ayda reel getiri sıfıra yakın yüzde 0,21 olmuştu.

Aşağıdaki tabloda, BİST 100 endeksinin 2021 başından beri, TÜFE‘ye göre düzeltilmiş reel getiri oranları yer alıyor. Borsada reel getiri oranlarının bu kadar zig-zag’lı bir seyir göstermesi; borsanın aşırı kırılgan olduğunu gösteriyor.esfender-endeks.jpgTürkiye ile Arjantinde borsa endeksleri benzer çizgide gidiyor. Her iki ülkede de son bir yılda Borsa endeksi enflasyonun üstünde arttı.

Arjantin’de Haziran ayı yıllık enflasyon oranı yüzde 114,2 oldu. Borsa; Merval endeksinde son bir yılda nominal olarak yüzde 382 oranında arttı.

Türkiye’de Haziran ayında yılık enflasyon yüzde 38,21 oldu. BİST 100 endeksi 2022 13 Temmuzda 2,408 iken dün 11 Temmuzda 6,270 oldu. Yani son bir yılda nominal artış oranı yüzde 260 oldu.

Aslında tüm dünyada benzer şekilde sermaye piyasası kırılgandır; ancak Türkiye’de aşırı kırılgandır. Bu kırılganlık kısmen TL krizinden, kısmen piyasa yapısından, kısmen de mevzuattan kaynaklanıyor. Mevcut mevzuat manipülasyonu önlemekte yetersiz kalıyor. Sermaye piyasası mevzuatında ve borsa yönetiminde iyileştirmeyi tartışmalıyız.

Doların yıllık reel getirisi eksi 1,14 oldu. Bunun nedeni Kur korumalı mevduat ve Merkez Bankasının borçlanma yoluyla döviz bulması ve seçim öncesi kura müdahale etmesidir.

Dalgalı kur politikasında, kur hareketleri ekonomik istikrarı bozacak kadar artar veya düşerse, istikrar için Merkez Bankasının kura müdahale etmesi normaldir. Ama bizdeki gibi topluma sosyal maliyet yaratarak ve taşıma suyla olursa kurları tutmak sürdürülemez.

Özet olarak finansal yatırım araçlarının reel getirisinde aşırı hareketlilik, ekonomik krizin boyutunu artırıyor. Kriz arttıkça oynaklık artıyor. Yani bir kısır döngü oluştu.

KAYNAK Esfender Korkmaz / Yeniçağ
DİĞER HABERLER
ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’
ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’

Sendikalı oldukları gerekçesiyle işten çıkarılınca 140 gün önce direnişe başlayan Polonez işçilerinin, Çatalca’dan Ankara’ya “Anayasal Hak Yürüyüşü” çevik kuvvet tarafından engelleniyor.

YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR
YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR

Polonez işçisi aylardır devam ettiği direnişi Ankara’ya taşımaya karar verdi. Bugün saat 11’de Çatalca Adliyesi önünden Ankara’ya yürüyüş başlayacak.

POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR
POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR

Sendikaya üye olduğu için hukuksuzca işten çıkarılan 146 işçi, ‘Anayasal Hak Yürüyüşü’nde ilk adımı saat 11.00’de Çatalca’daki Polonez fabrikasından atacak.

POLONEZ İŞÇİSİ HAKLARI İÇİN ANKARA’YA YÜRÜYOR
POLONEZ İŞÇİSİ HAKLARI İÇİN ANKARA’YA YÜRÜYOR

Ürdünlü işveren anayasayı çiğnedi; sendikaya üye işçileri işten attı. Yetkililer çözüm üretmedi. Çoğunluğu kadın 146 işçi, Ankara yürüyüşü için ilk adımı yarın atacak.