Türkiye´de bira satış noktalarının son dört yılda 100 binden 83 bine düştüğünü belirten Efes Türkiye Genel Müdürü Tuğrul Ağırbaş, ´Satış noktası açmaya heveslenenler de ´mahalle baskısı´ nedeniyle zorluk yaşıyor. Avrupa´da kişibaşı bira tüketiminde sonuncuyuz´ dedi

Türkiye’de bira satış noktalarının son dört yılda 100 binden 83 bine düştüğünü belirten Efes Türkiye Genel Müdürü Tuğrul Ağırbaş, ‘Satış noktası açmaya heveslenenler de ‘mahalle baskısı’ nedeniyle zorluk yaşıyor. Avrupa’da kişibaşı bira tüketiminde sonuncuyuz’ dedi

ŞANLIURFA – Efes Türkiye Genel Müdürü Tuğrul Ağırbaş, son dört yılda Türkiye’de 17 bin bira satış noktasının ya kapandığını ya da bira satışından vazgeçtiğini söyledi. Ağırbaş, Efes Pilsen Turizm EĞİTİMleri projesinin Şanlıurfa’da gerçekleştirilen bölümünün sertifika töreninden önce gazetecilere yaptığı açıklamada, Doğu Anadolu’da yapılan bu tarz projelerin çok uzun süreli yatırımlar olduğunu düşündüklerini belirterek, “Efes Pilsen olarak bu ülkede kazandığımızı bu ülkeye yatırma prensibini sürdürüyoruz” dedi.
Ağırbaş, Türkiye’deki hedeflerinin pazarı büyütmek olduğunu ifade ederek, son dört yılda 17 bin satış noktasının kapandığını ya da bira satışından vazgeçtiğini ve 100 binden 83 bin seviyelerine indiğini kaydetti. Türkiye’de satış noktası açmakta zorlandıklarını belirten Ağırbaş, şunları söyledi:

Kişibaşı tüketim 12 litre
“Türkiye’de kişi başına bira tüketimi 12-13 litre. Her halde Avrupa’da kişi başına tüketimde sonuncuyuz. Avrupa ortalaması 100 litre, Ukrayna 90 litre, Çekoslovakya 160 litre, Rusya 85 litre. Bu işi körükleyen açık noktalar, restoranlar, cafeler, pub’lar… Türkiye’de her şişede ödenen ÖTV oranı Almanya’nın dokuz katı. Satış noktaları ruhsat almakta da yenilemekte de zorlanıyor. Yeni nokta açarken zorlanıyorsunuz. Bira, bakkallar ve büfeler için çok önemli bir gelir kaynağı. Sadece rakı, bira ve sigara bir bakkalın cirosunun yüzde 70’ini oluşturuyor. Rakı ve birayı çıkarttığınızda o bakkal zorlanıyor. Satış noktası açmaya niyetli olanlar kiralık yer bulamıyorlar. Satış noktası açmaya istekli olan insanlar da ‘mahalle baskısıyla’ satış noktası açmakta zorlanıyor. Zincir mağazalar da bakkalları yok ediyor.”

Rusya’da alacak marka kalmadı
Bu yılın zor bir yıl olacağını dile getiren Ağırbaş, 2009 yılında birada yaklaşık yüzde 45’lik bir ÖTV artışı olduğunu hatırlattı. Ağırbaş, ÖTV atışı dolayısıyla fiyatları tüketicilere minimum düzeyde yansıtmak istediklerini, ancak son yapılan zamlarla satış fiyatlarının yüzde 52’sinin ÖTV ve KDV’den oluşur duruma geldiğini anlattı. Bunun da hem üretimi hem de tüketimi etkilediğinin altını çizen Tuğrul Ağırbaş, şunları kaydetti:
“Dolayısıyla 2010-2011 yılında kapasite artışı gibi çok büyük yatırımlar düşünmüyoruz. Son beş yılda Türkiye’de 340 milyon dolar civarında yatırım yapmışız. Bunlar ağırlıklı pazar yatırımlarıdır. Talebin arttığı Türkiye dışındaki ülkelerde bu yatırımlarımız devam edecek. Satınalma veya yatırımlarla da büyüyebiliriz. Yurtdışında da alacak çok fazla bir şey kalmadı. Aslında baktığınızda Rusya’da dokuz sene önce 40-50 tane şirket varken şu anda 7-8 şirkete kadar düştü. Toplam 450 milyon dolarlık satınalma gerçekleştirdik Rusya’da. Ama satınalma fırsatları da olabilir. Büyük satın almalardan sonra büyük şirketlerin bazı bölgelere konsantre olup daha küçük pazar payı olan yerlerden çıkabileceklerini düşünüyoruz. Öyle fırsatlar çıkabilir. Onları değerlendirmek niyetindeyiz.

‘Rusya’da Türkiye’yi katladık’
Dünyada özellikle de bira sektöründe son dönemde çok fazla satınalma gerçekleştiğini ve bunun aralarında espri sebebi olduğunu vurgulayan Ağırbaş, şöyle devam etti: “‘Daha da devam ederse Avrupa’da birinci, dünyada ikinci olacağız’ diye espri yapıyoruz. O kadar fazla birleşmeler var ki, dünyada 4-5 tane büyük oyuncu kaldı. Olduğumuz ülkelerde kendimizi daha da geliştirmeye çalışıyoruz. 2009 yılı itibarıyla Avrupa’da Efes Bira Grubu olarak 5’inci sıraya dünyada da 13’üncü sıraya yükseldik. Çin’e ihracatımız yok. Çin ve Hindistan da radarımızda var. Hacmimizin büyük bir kısmı Rusya’dan geliyor. Özellikle Rusya’da gelinen nokta yaklaşık Türkiye bira pazarının 1.5 katına ulaştı. Gürcistan ve
Moldovya’da yaklaşık yüzde 70 pazar payı. Kazakistan’da yüzde 40’lara varan bir pazar payı ve Rusya’da yüzde 10’luk pazar payımız var. Türkiye’de de pazar payı olarak istediğimiz yerdeyiz, yüzde 85’lik bir pazar payımız var. Bugün itibarıyla 66 ülkeye ihracat yapıyoruz. Türkiye’de ürettiğimiz hacmin yaklaşık yüzde 10’unu yurtdışına satıyoruz. Irak, İran ilk 10’da yer alan ülkeler. Son dönemde geliştirdiğimiz bir model de, sadece ihracat yapmak değil oralarda satış teşkilatları kuruyoruz. En son Belarus ve Azerbaycan’da satış teşkilatları kurduk.” Almanya’da 2-3 ay içerisinde lisanslı üretim yaptırmayı düşündüklerini de vurgulayan Efes Türkiye Genel Müdürü Ağırbaş, Almanya’nın Einbeck kentinde Einbecker şirketine 3.5 milyon litre lisanslı bira ürettirip, Avrupa Birliği’ne satmayı planladıklarını söyledi.

‘Türkiye’nin ilk birası Tekel’i yaşatmak istiyoruz’
Tuğrul Ağırbaş, gazetecilerin Tekel Birası için son gelinen noktayı sorması üzerine de şunları ifade etti:
“Tekel bizim açımızdan çok üzücü bir konu. 2007’de üretimine son verilen bir marka. 1.5 sene sonra markayı almak için Mey ile görüşüyoruz. Başka bir alıcısı olmadığı için anlaşıyoruz. Rekabet Kurulu’nda yaklaşık bir yıldır devam ediyor görüşme ağustos sonu 2009’da, Rekabet Kurulu’nun onayı çıktıktan sonra biz yasal sürenin dolmasını bekliyoruz. Bu arada bir başvuru oluyor iptali için ve 4 Şubat’ta da Danıştay 3. Dairesi işlemi durduruyor. Biz de yürütmeyi durdurmayı durdurma açtık müdahil olarak Rekabet Kurulu ile beraber. Çünkü biz davacı değiliz, Rekabet Kurulu burada kaybeden taraf. Müdahil olarak Danıştay’a karşı Tekel’in bize geçmesi için devam edeceğiz. Tekel ile yapmak istediğimiz şey çok net. Türkiye’nin ilk bira markasını yaşatmak. Çok selektif bir dağıtım. Eski Tekel bahçeleri ve eski Tekel birahaneleriyle bunu yaşatmak üzerine bir konsept kurmuştuk. Kötü kalitesi, kötü imajı olan bir Tekel’i canlandırmaya çalışacağız. Bunu bizden başkası yaparsa, seve seve… İlla biz yapacağız diye bir şeyimiz yok. Sadece Tekel Birası’nın yaşamasını istiyoruz.”
Tekel Türkiye Genel Müdürü Ağırbaş, yaza doğru yeni markalarının da çıkacağını belirterek, geniş pazarlara ulaşmak istediklerini de dile getirdi. (aa)