Şeker fabrikalarından sonra kömür sahalarımızın da özelleştirileceğinin açıklanmasının ardından hükümetin özelleştirme planlarının bunlarla sınırlı olmadığı ortaya çıktı. Aydınlık, hükümetin kısa, orta ve uzun vadede özelleştirme planına ulaştı. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 2016’da hazırladığı rapora göre kısa vadede hali hazırda özelleştirme süreci devam eden Türkşeker AŞ ile birlikte limanlar, linyit sahaları, hidroelektrik santraller (HES), Doğusan AŞ, PTT, TÜRKSAT, Türk Telekom ve Vakıfbank hisseleri, at yarışları, Türk Hava Yolları, Devlet Hava Meydanları, Spor Toto, İstanbul Gaz Dağıtım AŞ (İGDAŞ), BOTAŞ, Belediye İktisadi Teşebbüsleri (BİT), Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), Çaykur, cezaevleri ve bakımhaneler, yurtlar ve lojmanlar, Türk Mahsulleri Ofisi (TMO), Devlet Su İşleri (DSİ), Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM), Türkiye Denizcilik İşletmeleri (TDİ) gibi kurumlar özelleştirme kapsamında.
DEMİRYOLLARI DA VAR
Raporda, kısa vadede özelleştirilmesi planlanan ve ihale süreçleri devam eden kuruluşlar ile orta ve uzun vadede yapılacak özelleştirmeler için yöntemler de yer aldı. Örneğin orta vade özelleştirme projeleri içinde yer alan PTT’nin; kargo hizmetleri, posta hizmetleri ve bankacılık hizmetleri olmak üzere üç farklı faaliyet kolunun ayrı ayrı değerlendirilerek özelleştirilmesi planlanıyor. Aynı şekilde TÜRKSAT’ın da uydu, kablo ve bilişim hizmetleri faaliyetlerinin birbirinden ayrı değerlendirilerek özelleştirilmesi öngörülüyor. Yine orta vadede özelleştirilmesi planlanan TC Demiryolları da 2013’te yürürlüğe giren Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun kapsamında kurulacak TCDD Taşımacılık AŞ ile demiryolları hatlarının işletme hakkı devredilmesi yöntemiyle özelleştirilecek.
SUYUMUZU DA SATACAKLAR
Birçok sektörde yer alan kamu kuruluşlarının parça parça satılmasını projelendiren Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın raporunda Devlet Su İşleri’nin (DSİ) de özelleştirilmesi öngörülüyor. DSİ bünyesindeki gölet, baraj ve içme suyu şebekelerinin işletme hakkının verilmesi yöntemiyle özelleştirilmesi öneriliyor.
AKP’NİN 2023 HEDEFİ
AKP’nin 2023 hedefi doğrultusunda 500 milyar dolar tutarında projenin yürürlüğe girmesinin planlandığı belirtilen raporda, özelleştirmelerin zamandan yüzde 50 kazandırdığı, verimliliği yüzde 10-20, kapasiteyi yüzde 70 artırdığı savunuldu. Bunun yanında TJK bünyesindeki at yarışlarının özelleştirilmesine ilişkin açıklama yapılan bölümde “gelir potansiyelinin çok yüksek” olduğunun belirtilmesi dikkat çekti.
Uzun vadede özelleştirme projeleri içinde yer alan BOTAŞ’ın hisselerinin halka arzı veya blok satışının yapılması önerilirken, Çaykur’un blok satış veya varlık satışı yöntemiyle özelleştirilmesinin planlandığı da raporda yer aldı.
Rapora göre Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) ile Türk Mahsulleri Ofisi (TMO) de özelleştirilecek. TİGEM’e ait 15 işletmenin kiralama veya işletme hakkının verilmesi yöntemiyle özelleştirilmesinin mümkün olduğu belirtilen raporda, TMO’ya ait Alkolid Müessesesi’nin imtiyazlı olarak blok satışının yapılması TMO’nun arsalarının ise satış, gayrimenkul yatırım ortaklığı yöntemleriyle özelleştirilmesinin uygun olacağı görüşüne yer verildi.