Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ANADOLU ETAP
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
25 Şubat 2011
CARİ AÇIK VE EKONOMİK BAŞARI

Bir ülkenin, yurtdışı ile, daha genel bir deyişle dış âlemle ekonomik ilişkileri sadece mal alım ve satımı ile sınırlı değildir.

CARİ AÇIK VE EKONOMİK BAŞARI

 

Kaynak:Cumhuriyet Gazetesi / ÖZTİN?AKGÜÇ

Bir ülkenin, yurtdışı ile, daha genel bir deyişle dış âlemle ekonomik ilişkileri sadece mal alım ve satımı ile sınırlı değildir. Hizmet alım-satımları, borç alma ve verme, borç ödeme, yatırım yapma, menkul değer alım-satımı, hatta dış yardım, yurtdışında yaşayan vatandaşların transferleri (mal ve para havaleleri) bu ekonomik ilişkilere dahildir. Bir hesap döneminde dış âlemle olan bu ekonomik ilişkiler, ödemeler bilançosunda tasnifli bir şekilde gösterilir, özetlenir. Ödemeler bilançosu, üç ana alt bölümden oluşur. Cari işlemler hesabı, sermaye hareketleri ve uluslararası rezervlerde (varlıklarda) değişim. Bilançonun cari işlemler bölümü yurtdışı, dış âlemle olan mal ve hizmet hareketlerini kapsar. Yurtdışında çalışanların havaleleri (işçi dövizleri) gibi tek taraflı cari transferler de bu bölümde yer alır.

Bilinenleri, konuya giriş olarak basitçe yineledikten sonra, cari işlemler açığının kısa süreli etkileri üzerinde açıklamalarda bulunmaya çalışacağım.

Bir ekonomide cari işlemler açığının kısa süreli etkileri şöyle özetlenebilir:

 Cari açık ekonomide harcama gücünü, yaratılan yurtiçi katma değerin, ulusal gelirin üstüne yükseltmektedir.

Kapalı, dış âlemle ekonomik ilişkisi olmayan bir ekonomide harcanabilecek tutar, tüketim ve yatırım harcamaları olarak, nihayet Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) kadardır. Dış açık verildiğinde kullanılabilir, harcanabilir kaynak artmakta, yaratılan gelirin üstünde harcama da ekonomide hareketlilik, canlılık yaratmaktadır.

 Cari açık enflasyonist baskıyı hafifletmektedir.

Cari işlemler açığı, büyük ölçüde dış ticaret açığından, ithalat fazlasından kaynaklandığında, arzı (sunumu) iç üretim düzeyinin üstüne çıkarmakta, arz-talep (sunum-istem) dengesi sağlanmakta, talep itici bir enflasyonist baskı engellenmekte ya da hafifletilmekte; enflasyonu kontrol altına almayı kolaylaştırmaktadır.

 Cari açık vergi gelirlerini de arttırmaktadır.

Bizim gibi, vergi gelirleri, esas itibarıyla mal ve hizmetler üzerinden alınan dolaylı vergilerden oluşan ekonomilerde, ithal edilen mallar üzerinden alınan KDVyi arttırarak bütçe dengesi üzerine olumlu etki yapmakta, bütçe açığının daralmasına katkıda bulunmaktadır.

 Hesaplanan büyüme hızını yükseltmektedir.

Ekonominin büyüme hızı, alıcı fiyatlarıyla GSYİH artışına göre hesaplandığında piyasa fiyatları ithalde alınan dolaylı vergileri de içerdiğinden; bizde olduğu gibi cari açık ithalat fazlasından kaynaklandığında, büyüme hızını da bir ölçüde yükseltmektedir.

Cari açık harcamaları, kullanılabilir kaynakları, yaratılan yurtiçi gelirin üstüne yükseltiyor; ekonomide arzı arttırarak enflasyonist baskıyı emiyor, hafifleti-yor; bütçe gelirlerini arttırıyor, hatta büyüme hızı hesabını olumlu etkiliyor. O halde ekonomide, özür dilerim Con Ahmetin makinesi bulunmuş oluyor. AKP sekiz yıldır, ekonomide bir tür Con Ahmetin makinesi uygulaması yaparak cari açık politikası ile en azından bazı çevrelere ekonomik açıdan başarılı görüntüsü, iletisi veriyor…

AKPnin iktidarı öncesinde Türkiye ekonomisi 2001 yılında 3.4 milyar USD cari işlemler fazlası vermişken, 2002-2010 döneminde sürekli açık vermiştir. Cari açık tutarı, açığın GSYİHye oranı ve ekonominin büyüme hızı, aşağıdaki tabloda verilmiştir.

CARİ İŞLEMLER AÇIKLARI

Büyüme Hızı (%) Yıllar Cari Açık (milyon USD)     Cari Açık/ GSYİH (%) (GSYİH Artış)

2002                            -1.5                                          -1.0                  7.9

2003                            -8.0                                          -2.8                  5.9

2004                            -15.6                                        -4.8                  9.4

2005                            -22.2                                        -4.6                  8.4

2006                            -32.2                                        -6.1                  6.9

2007                            -38.3                                        -5.8                  4.7

2008                            -41.9                                        -5.6                  0.7

2009                            -14.4                                        -2.3                  (-4.7)

2010                            -48.6                                        -6.7                  6.8

Toplam                        -22                                           2.4                   Geçici

Kaynak: DPT, TCMB

 

Görülüyor ki AKP döneminde cari açık, ekonomik kriz yılı 2009 dışında sürekli artış göstermiştir. Ekonomik başarı olarak nitelendirilen görüntüler, cari açıktan kaynaklanmıştır. Cari açığın daralarak 14.4 milyar USDye gerilediği 2009 yılında da ekonomi yüzde 4.7 gibi küçümsenmeyecek boyutta bir küçülme göstermiştir. AKPnin iktidara geldiği 2002 yılında 1.5 milyar USD olan açık, 2010 yılında 48.6 milyar USD olarak rekor kırmıştır. Cari işlemler hesabı açık verse de ödemeler bilançosu, adının da ortaya koyduğu gibi dengededir. Açık, bir şekilde, sermaye hareketi ve/veya uluslararası rezervlerde değişme dengelenir. Ekonomik başarı söyleminin ya da aldatmasının nereden kaynaklandığını ortaya koyduktan sonra, izleyen yazıda açığın nasıl fonlandığını açıklamaya çalışacağım.

DİĞER HABERLER
YENİ KURULAN BANDIRMA ŞUBEMİZİN KONGRESİ TAMAMLANDI
YENİ KURULAN BANDIRMA ŞUBEMİZİN KONGRESİ TAMAMLANDI

Bandırma Şubemizin 1. Olağan Kongresi tamamlandı.

ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’
ANKARA’YA ‘ANAYASAL HAK YÜRÜYÜŞÜ’ YAPMAK İSTEYEN POLONEZ İŞÇİLERİNE POLİS ENGELİ: ‘GÜCÜNÜZ İŞÇİYE YETİYOR DEĞİL Mİ?’

Sendikalı oldukları gerekçesiyle işten çıkarılınca 140 gün önce direnişe başlayan Polonez işçilerinin, Çatalca’dan Ankara’ya “Anayasal Hak Yürüyüşü” çevik kuvvet tarafından engelleniyor.

YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR
YENİ SAYFA İÇİN YOLCULUK BAŞLIYOR

Polonez işçisi aylardır devam ettiği direnişi Ankara’ya taşımaya karar verdi. Bugün saat 11’de Çatalca Adliyesi önünden Ankara’ya yürüyüş başlayacak.

POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR
POLONEZ EMEKÇİSİNİN ANKARA YÜRÜYÜŞÜ BAŞLIYOR

Sendikaya üye olduğu için hukuksuzca işten çıkarılan 146 işçi, ‘Anayasal Hak Yürüyüşü’nde ilk adımı saat 11.00’de Çatalca’daki Polonez fabrikasından atacak.