İş aramaktan vazgeçenler, mezunlar, geçinemeyen emekliler istatistiklere yansımıyor. Görünürde işsizlik azalırken geçinemeyen emekliler iş aramaya başlıyor.

Son bir yılda 850 bin kadın, ailevi gerekçelerle işgücü piyasasından çekildi. Umutsuz işsizlerin sayısı 2 milyon 779 bine ulaştı.

TÜİK, yılın ilk çeyreğine ilişkin işgücü verilerini yayımladı. Görünürde yaşanan düşüş sürerken işgücü verilerinin detayları işsizlik gerçeğini bir kez daha ortaya çıkardı.

TÜİK’in verilerine göre işsiz sayısı yılın ilk çeyreğinde 183 bin kişi azalarak 2 milyon 884 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise yüzde 8,2 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde istihdam edilenlerin sayısı da 266 bin kişi azalarak 32 milyon 389 bin kişi, istihdam oranı ise yüzde 48,9 oldu. Resmi işsizlerin yaklaşık yüzde 20’si bir yıldan uzun süredir işsiz olanlardan oluşuyor.

Buna göre hem işsizlik hem de istihdam aynı anda azaldı. TÜİK’in işsizlik tanımına göre yalnızca aktif olarak iş arayan kişiler işsiz olarak kabul edildiği için iş bulma umudunu yitirenler, işsiz olmasına rağmen son 4 hafta içerisinde başvuruda bulunmayanlar işsiz kabul edilmiyor. Bu nedenle hesaplama dışında kalıyorlar. Yılın ilk çeyreğinde iş gücüne dahil olmayanların sayısı 566 bin kişi artarak 30 milyon 932 bin kişiye yükseldi.

EMEKLİLER GEÇİM DERDİNDE

Emekliler ne eğitimde ne istihdamda olan gençler ve iş bulma umudunu yitirenlerin sayısı milyonlar ile ifade ediliyor.

Asgari ücretin altında kalan maaşlarla ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan emekliler, geçimlerini sürdürebilmek için iş aramak zorunda kalıyor. Fiili emekli sayısı azalıyor. Fiili emekli olanların sayısı 2023 yılının ilk çeyreğinde 5 milyon 84 bin kişiydi. 2024 yılının ilk çeyreğinde bu sayı 4 milyon 628 bine gerilirken bu yılın ilk çeyreğinde emekli olduğu için işgücüne dâhil olmayanların sayısı 725 bin kişi azalarak 3 milyon 903 bin kişiye düştü. Buna göre yaşlılık aylığı alan 12 milyon 150 bin emeklinin 8 milyon 248 bini çalışmaya devam ediyor ya da iş arıyor.

Çalışmak istemeyen emekliler (çeyreklik dönemler)

2023

I – 5 milyon 84 bin

II – 5 milyon 182 bin

III – 5 milyon 120 bin

IV – 5 milyon 139 bin

2024

I – 4 milyon 628 bin

II – 4 milyon 373 bin

III – 4 milyon 317 bin

IV – 4 milyon 124 bin

2025

I – 3 milyon 903 bin

UMUTSUZLUK YAYILIYOR

İş bulma umudunu yitirenler, gelecek beklentilerine dair karamsar bir tablo oluşturmaya devam ediyor. İş bulamayacağına inandığı için artık iş aramaktan vazgeçen “Umutsuz işsizler” in sayısı ilk çeyrekte 2 milyon 779 bine ulaştı.

Umutsuz işsizlerin sayısı geçen yılın ilk çeyreğine göre 706 bin kişi arttı. Umutsuz 100 işsizden yaklaşık 40’ını 15-34 yaş grubundaki gençler oluşturuyor.

Geleceğe ilişkin umutlarını yitiren gençler ne eğitime devam ediyor ne de çalışabiliyor. 15-34 yaş grubundaki 6 milyon 700 bin kişi eğitim görmedikleri gibi istihdamda da yer almıyor. Bu durumda olanların oranı 15-24 yaş grubunda yüzde 22,9, 15-29 yaş grubunda 26,4, 15-34 yaş grubunda ise yüzde 27,7 seviyesinde bulunuyor.

2024 yılının ilk çeyreğine göre 64 bin kişi artan 15-24 yaş grubundaki genç nüfustaki eğitimde ve istihdamda olmayanların sayısı 2 milyon 649 bine ulaştı. Bu yaş grubundaki 1 milyon 215 bin üniversite mezununun yüzde 30’u olan 373 bini iş bulamadığı için çalışmıyor.

Umutsuz işsiz sayısı (çeyreklik dönemler)

2024

I – 2 milyon 73 bin

II – 1 milyon 965 bin

III – 2 milyon 171 bin

IV – 2 milyon 480 bin

2025

I – 2 milyon 779 bin

Gençler daha ümitsiz (ilgili yılların ilk çeyrekleri)

KADIN İŞSİZLİĞİNDE AİLEVİ NEDEN GÖLGESİ

2024 yılının ilk çeyreğinde 8 milyon 86 bin olan ev işleriyle meşgul olduğu için işgücüne katılmayan kadınların sayısı 1 milyon 741 bin kişi azalarak 6 milyon 345 bin kişiye düştü. Ancak çalışma çağındaki kadınların sadece yüzde 36’sı işgücüne dahil oluyor. Resmi kadın işsizliği ise yüzde 11,7 düzeyinde bulunuyor.

Kadınların iş hayatından uzaklaşmasının en büyük nedenlerinden biri olarak ailevi yükümlülükler öne çıktı. TÜİK verilerine göre, ailevi nedenlerle işgücüne dahil olmayanların sayısı 3 milyon 734 bin oldu.  Bu sayı 2024 yılının ilk çeyreğinde 2 milyon 884 bin düzeyindeydi. Buna göre son bir yılda 850 bin kadın, ailevi gerekçelerle işgücü piyasasından çekildi.

Ailevi ve kişisel nedenlerle iş hayatına katılamayan kadınların çoğunluğunun 30-34 yaş grubundakiler olduğu belirlendi. Bu yaş grubunda 708 bin kadının işgücünde yer alamama gerekçesi ailevi nedenler oldu.