Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
18 Kasım 2022
BEKLENEN SON; KKM ARTIŞI DURDU

KKM’de bir aydır kendini hissettiren yavaşlamadan sonra nihayet durma aşamasına gelindi. Geçen haftaki KKM artışı 1 milyar lirayı bile bulmadı.

BEKLENEN SON; KKM ARTIŞI DURDU

KKM tabii ki bir anda çözülmeyecek ama artık mevcut koşullar değişmezse çözülme başlayacak.

Pek KKM’den çıkacak ya da KKM’ye gitmeyecek paranın adresi neresi olacak?

Kur korumalı mevduat hesaplarında ekim ayı ortasında başlayan yavaşlama 4-11 Kasım haftasında somut bir hal aldı. KKM bakiyesi söz konusu hafta içinde yalnızca 981 milyon lira arttı. 4 Kasım’da 1 trilyon 473 milyar lira olan KKM büyüklüğü 11 Kasım’da 1 trilyon 474 milyara çıktı.

Bir haftadaki artış 1 milyar lira bile değil! Bu, KKM uygulamasının başladığı geçen yılın aralık ayından bu yana kaydedilen en düşük haftalık artış.

Aslında bu tutarın yeni hesap açılışlarıyla değil, mevcut hesapların yenilenmesi sırasındaki dönüşlerle gerçekleştiği de ortada. KKM’den elde ettiği getiriyi anaparaya ekleyenler sayesinde bu artış ortaya çıkıyor. Dolayısıyla hesap tutarı gerçekte belki azalıyor bile…

Çözülmese de artık artış yok

Mevcut koşullarda kur korumalı hesapta durmanın pek getirisi kalmadı. Hatta hiç kalmadı.

KKM hesabını dövizden dönüşüm yoluyla açtırmanın gerçek kişiler için aslında hiç mi hiç avantajlı bir yönü zaten yoktu. Hep söylüyoruz; şirketler bir dizi vergi avantajı için bu hesabı tercih etti. Ama elinde dövizi olanın kendini kur artışına endeksleyip bu hesaba girmesi zaten anlamsızdı. Onlar, yalnızca kur artışı faizden düşük kalırsa aradaki faiz farkını alabileceklerdi. Bu da hiç gerçekleşmedi.

TL ile hesap açtıranlar ise bir dönem çok iyi getiri elde etti. Dün de yazdım; TL cinsinden hesap açtıranlara mart-ekim döneminde, yani sekiz ayda bütçeden 91.6 milyar lira kur farkı ödendi.

Ama bu ödeme giderek hız kesiyordu, çünkü dövizdeki artış yavaşlıyordu. Döviz kuru baskılandığı sürece de kur farkı alma olanağı iyice daralacaktı.

Alternatif alanlar açılıyor

Bir yandan kur korumalı mevduatın getirisi kur artışı yavaşladığı için pek kalmazken, alternatif araçlar devreye girmeye başladı. Her ne kadar KKM hesabı açtıran kendini döviz kurundaki artışa karşı garantiye alıyorsa da, bankaların döviz hesaplarına yüksek sayılabilecek faizler vermeye başlamaları tasarruf sahibinin kafasını karıştırdı.

Hele hele dövizden dönerek KKM hesabı açtıranların zaten döviz tutma alışkanlığı vardı ve öyle anlaşılıyor ki onlar dövizlerini alıp bankaların yolunu tutarak görece yüksek faizle DTH açtıracak.

KKM’ye TL ile girenler de bakacaklar ki kur artışı yok. Onlar için iki seçenek bulunuyor. Ya paralarını en azından bir süre KKM’den çıkarıp faiz getirisi elde edecek şekilde döviz cinsinden bankada tutacaklar. Ya da KKM’de şimdi yüzde 13.5 düzeyinde bulunan, 24 Kasım’dan sonra ise muhtemelen yüzde 12’ye inecek olan faizden çok daha yüksek faiz vermeye başlayan bankalarda mevduat hesabı açtıracaklar.

Ya diğer alanlar?

KKM’de bir anda öyle yüklü çözülme olmayacaktır. Ama KKM’ye girişlerin duracağı da açıktır. Dolayısıyla hem azar azar KKM’den çıkacak, hem de KKM’ye girmeyi düşünüyorken vazgeçecek para nereye gidecek?

İki alanı söyledim; DTH ve mevduat…

Ama seçenekler bununla sınırlı değil elbette. Türk halkı altın tutmayı sever, bir alan bu.

Gayrimenkul değişmez yatırım aracı olarak görülür. Ancak gayrimenkul yatırımı öyle çok kolay değil, herkesin gücünün yetmesi de mümkün değil ve hızlı bir şekilde nakde dönme olanağı olmayabilir. Ancak bu dezavantajlarına rağmen KKM’deki yavaşlama ya da çözülme gayrimenkul fiyatları için bahane edilebilir. Normalde artmayacak ya da az artacak gayrimenkul fiyatları, sanki KKM’den para yağıyormuş gibi kullanılarak yükseltilmek istenebilir.

Bir başka alan da tabii ki borsa. Bu konuda çok dikkatli olunması gerektiği hep vurgulanıyor. Borsa uzmanları sürekli uyarıyor. Hisse senedi konusuna ilgi duyanların öncelikle bilgi sahibi olmalarında kesin yarar var. Bu köşede 26 Ekim’de yer alan yazımı okumanızı da öneririm.

DÜNYA’YA VEDA!

Benim Dünya ile tanışmam çok eskilere uzanıyor; 1985 yılına… O yıl Anka Haber Ajansı’nda işe başladım ve bir süre sonra kendimi imzasız olarak Dünya’nın başyazılarını yazarken buldum. Kabul etmem gerek; büyük bir mutluluktu bu. Her ne kadar benim yazdığım belli değilse de Dünya gibi bir gazetenin başyazılarını yazıyordum. Benim bilmem bana yetiyordu. Bir süre devam etti bu. Sonra 2000 yılının ilk aylarında Anka’dan ayrılış ve Dünya bünyesine katılışım… Bu yılı da bitti sayarsak 23 yıl da böyle geçmiş… Dünya serüvenim 2000 yılında haftalık Reel Ekonomi adlı ekin sorumluluğunu üstlenerek başladı, sonra bu ekin adı şimdiki köşemin adına esin kaynağı olan Eko Analiz olarak değişti… 2006’da haftanın belli günlerinde başladığım köşe yazılarım da bir süre sonra her güne döndü.

Bugün Dünya’ya veda vakti… Şimdiye kadar yazılarımı okuyan, destek veren, eleştiri ve görüşleriyle katkıda bulunan herkese teşekkür ederim. Dünya’ya veda ediyorum ama sizlerden ayrılmıyorum. Artık “Nasıl Bir Ekonomi” var!

KAYNAK Alaattin AKTAŞ / Dünya
DİĞER HABERLER
FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI
FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI

Fazla çalışma ücreti, kanunun veya sözleşmelerin öngördüğü haftalık çalışma süresinin üzerindeki çalışmalar için ödenecek ücreti ifade etmektedir.

GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA ZİRVEDE
GELİR DAĞILIMINDA BOZULMA ZİRVEDE

İktidarın neoliberal politikaları gelir dağılımı adaletsizliğinde ülkeyi Avrupa’nın zirvesine taşıdı. En zengin %1’lik kesim ülkedeki servetin %40’ına sahip oldu. Halkın %71’inin 10 bin dolardan az serveti bulunuyor.

MAZERETSİZ DEVAMSIZLIKTA İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ
MAZERETSİZ DEVAMSIZLIKTA İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ

İşçi ile işveren arasındaki iş ilişkisi sürdürülürken, işçi tarafından yapılan devamsızlıkların geçerli bir mazerete dayanması gerekmektedir.

BEDELLİ ASKERLİK VE TAZMİNAT HAKKI
BEDELLİ ASKERLİK VE TAZMİNAT HAKKI

Bedelli askerlik ve tazminat hakkı.