Ekonomik ve Sosyal Haklar ve 19. Fasıl Sosyal Politika ve İstihdam Bölümünden Notlar

Avrupa Birliği 2009 İlerleme Raporu

Ekonomik ve Sosyal Haklar ve 19. Fasıl Sosyal Politika ve İstihdam Bölümünden Notlar

19. Fasıl Sosyal Politika ve İstihdam Bölümü

Türkiye Sosyal Politika ve istihdam alanında sınırlı bir ilerleme kaydetmiştir.

Parlamentoda Eşit Haklar Komisyonunun kurulması olumlu bir adımdır. Avrupa Sosyal Fonuna katılım hazırlıkları hızlanmıştır. Ancak Sendikalar Yasası, işçi sağlığı ve anti ayrımcılık hala AB standartlarında değildir. AB standartlarında ve ILO sözleşmeleriyle uyumlu tam sendikal haklar konusunda bir ilerleme sağlanamamıştır. Kadınların iş gücüne katılımı çok düşüktür. Kayıt dışı çalışmanın önlenmesi için daha büyük adımlar atılmalıdır. Ortak Sosyal Koruma ve Sosyal İçerme Sözleşmesi belgelerinin bitirilmesi için Ortak Değerlendirme Belgesinin (JAP) nihai hali bitirilmelidir. Sosyal politika alanında daha etkin bir ortak uzlaşmaya varılabilmesi için idari kapasitenin güçlendirilmesine ihtiyaç vardır.

Yasalarda hala direkt ve endirekt olarak ayrımcılığın tanımı yok. Cinsiyet etnik, köken, din,inanç, engelli, yaş ve ırkçılık bağlamında uzlaşılan bir gelişme yok. Eşitlik kurumu hala yok.

Bakanlığın idari kapasitesi hala yeterli değil, çocuk işçiliğin önlenmesiyle ilgili çalışmalar var ancak temel soruna ulaşmaya ilişkin daha fazla kaynak gerekiyor.

Türkiye Sendikalar Yasası alanında yeterli derecede hazır değil. İşçi sağlığı iş güvenliği alanında bazı ilerlemeler var eğitimler ve bilinçlendirme çalışmaları sonucu bir uzlaşma sağlandı ancak ilgili çerçeve direktifinin yasalara aktarılmaması önemli bir ihmal. Kamudaki çalışanlar hala yasadaki İSİG kapsamına dahil edilmedi. İş kazalarına ilişkin veri toplama sistemi geliştirilmeli. Kayıt dışı sektörde meydana gelen kazalar raporlara girmiyor.

Sosyal diyalog alanında sınırlı bir ilerleme olu. 28 yıl sonra 1 Mayıs ”Emek ve Dayanışma” günü ilan edildi.

Sendikal mevzularla ilgili reform (değişiklik) yıllardır beklemede. Türkiye’de bütün sendikal haklar henüz tesis edilmemiştir. Mevcut yasal çerçeve AB standartları ve ILO normlarında değildir ve hem özel hem kamu sektörü için örgütlenme, grev ve toplu pazarlık hakları bu çerçevede değildir. ILO’ nun uzmanlar komitesi Türkiye’yi bu reformları kabul etmeye ve hükümete yardımcı olacak üst düzey ikili bir heyet göndermeyi önerdi. Sektörler arası sosyal diyalog zayıf ve toplu iş sözleşmelerinden yararlanan işçi oranı düşük. Üçlü sosyal diyalog ve özellikle ekonomik ve sosyal konsey güçlendirilmeli. Türkiye bu alanda yeterli değil.

Ekonomik ve Sosyal Haklar

Emek ve Sendikal haklarla ilgili olarak 1 Mayıs’ın “Emek ve Dayanışma Günü” ve resmi tatil ilan edilmesi ve İstanbul’da Taksim Meydanında sendikalara gösteri izni kararı

( küçük sayılar için) Türkiye’de 1980 sonrasında Askeri darbelerle kısıtlanan hakların yeniden tesisine yönelik iki sembolik adımdır.

Ancak Sendikalar yasası mevzuatına ilişkin reform çalışmaları sonuç vermemiştir. Mevcut yasal çerçeve – sendikal haklarla anayasal hükümleri de içeren- özellikle örgütlenme, grev ve toplu pazarlık hakları ne özel ne de kamu kesiminde AB standartları ILO Konvansiyonları çerçevesinde değildir. (Bakınız 19. Fasıl Sosyal Politika ve İstihdam)

Mevcut sendikal hakların kullanılmasıyla ilgili engellemelerle ve sendikaya üyelik nedeniyle işten çıkarmalara ilişkin raporlar vardır. Sosyal Diyalog Türkiye’de zayıftır.

Toplu İş Sözleşmelerinden yararlanan işçi sayıları düşüktür.

Avrupa Sendikalar Konfederasyonu üyesi KESK üyeleri anti terör operasyonu kapsamında tutuklanmıştır.

TEKGIDA-İŞ SENDİKASI ÇALIŞMASIDIR