ASGARİDE ‘ZAM’AN KAVGASI
Türkiye’de çalışanların yüzde 47’sini ilgilendiren asgari ücret tartışmaları alım gücündeki büyük erime nedeniyle bu yıl erken başladı.
Aralık sonunda başlaması gereken tartışmaların öne çekilmesi sendikalara göre piyasadaki zamları, iş dünyasına göre de işten çıkarmaları öne çekiyor.
Asgari ücret ara zamla birlikte geçtiğimiz yıla göre yüzde 94 artarak 5 bin 500 lira olurken enflasyondaki hızlı yükseliş toplumdaki yoksullaşmayı durduramadı. İlk kez temmuz ayında yapılan ara zamla artırılan asgari ücret, alım gücünü ikinci ayda kaybetti.
Bu nedenle de asgari ücret tartışmaları gündemden hiç düşmedi. Aynı zamanda bir seçim aracına dönüşen asgari ücrette tartışmalar sürerken Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda işçi tarafını temsil eden TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, önceki gün ilginç bir çıkış yaptı. Erken tartışmayı doğru bulmadığını söyleyen Atalay, piyasada asgari ücretteki artış beklentisini bahane edenlerin zam yapmaya başladığına dikkat çekerek “Asgari ücret konuşulduğu zaman yumurtaya, peynire, ete, süte zam devam ediyor. Ağzımı açmıyorum. Asgari ücreti, görüşmeler başladığı zaman çıkıp konuşurum” dedi.
Atalay’ın dikkat çektiği konuyu değerlendiren iş dünyası ise zamdan çok erken tartışılan rakamların bazı işletmelerde işten çıkarmalara neden olduğu görüşünde.
Yaklaşık 400 üyesi ile sektörün önemli kuruluşlarından olan Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Ramazan Kaya, aylar öncesinden bu konuların dillendirilmesinin yurttaşı yanlış yönlendirdiğini söyledi.
Kaya şöyle konuştu: “Açıklanan rakamlar enflasyon beklentisi yaratıyor ve zamlar sürüyor. Ayrıca işten çıkarmalar da öne çekiliyor. Zaten daralan bir ekonomi ve ihracat var. İşveren işten çıkarmalara yılbaşından sonra gelecek tazminat yükü sebebiyle acele karar veriyor.”
Kaya, önümüzdeki yıl için asgari ücrette yüzde 40-50 bir zam beklediklerini belirterek “Fiyatlamamızı bu hesapla yapıyoruz. Çok zor bir yıl bizi bekliyor” diye konuştu.
‘VERGİ İNDİRİMİ ŞART’
Perakende sektöründen yaklaşık 500 üyesi bulunan Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel ise Atalay’ın değerlendirmesine katılmayanlardan. Sektörde fiyatların sezonluk belirlendiğini söyleyen Öncel, “Ancak yeni ürünler zamlanır o da maliyetler o ürünün üretimine yansırsa onun dışında zam yaparsak talep düşer. Serbest piyasada fiyatı arz ve talep oluşturur” dedi.
Asgari ücret artışının resmi enflasyonun altında kalmaması gerektiğini belirten Öncel, “Ancak devlet desteği şart. İstihdamda kayıp olmaması için, vergi dilimlerinde bir düzenleme gerekiyor. Ayrıca vergi dilimlerinde yapılacak düzenleme işverenin yükünü hafifleteceği için tüketici fiyatlarına da olumlu yansır ve enflasyona etki eder” diye konuştu.
‘TÜM MALİYETLER ARTIYOR’
Türkiye Perakendeciler Federasyonu Başkanı Ömer Düzgün de Atalay’a katılmayanlardan. Düzgün, “Beklenti oluşur tabii ama kimse altı ay önceden zam yapamaz. Kaldı ki keşke asgari ücret zamlansa da zam yapmasak. Asgari ücretle birlikte ödenen vergi artıyor, doğalgaz zamlanıyor, kira artıyor. Zamları asgari ücrete bağlayamayız” dedi.
Düzgün, zamlı asgari ücretin ise 8 bin ile 8 bin 500 lira arasında olması gerektiğini belirterek şunları söyledi: “Vergide düzenleme olmazsa reel sektör kaldıramaz bu asgari ücret artışlarını.”