ASGARİ ÜCRET İLE ‘CEP TELEFONU’ HAYAL
Türkiye’de yaşanan ekonomik kriz nedeniyle yoksullaşan ve evden, otomobilden, tatilden vazgeçen asgari ücretli için artık akıllı telefon almak da hayal oldu.
Döviz kurlarındaki artışın yanı sıra vergilerin de arttırılması yüzünden en alt model için en az 4, en üst modeli için ise 8 asgari ücret gerekiyor.
Türkiye’de toplumun en az yüzde 70’i asgari ya da ona yakın ücret alıyor. Dünyada üst seviye akıllı telefonlar birkaç yıl önce 600-700 dolar bandında satılıyordu bugün de 1000 doların üzerinde telefon yok. Türkiye’de ise durum vahim görünüyor. Yılbaşından bu yana Apple ürünlerine peş peşe yapılan zamlar sonrasında Türkiye’deki iPhone 14, dünyanın en pahalı telefonu konumuna geldi.
Son yurtiçi fiyat artışının ardından iPhone 14’ün başlangıç fiyatı 48 bin 304 TL’ye yükselmişti. Aynı modelin ABD fiyatı ise 799 dolar seviyesinde bulunuyor. iPhone 14’ün fiyatı 1 Ocak’tan günümüze kadar yüzde 55 civarında arttı. 1 Ocak 2023’te iPhone 14, 128 GB fiyatı 30 bin 99 TL yani 1.650 dolar seviyesindeyken 15 Temmuz 2023’te 1.846 dolar seviyesine ulaştı. Son zamlarla iPhone 14 Pro Max’in fiyatı 85 bin 999 TL’den 87 bin 457 liraya çıktı. Bu telefonu almak için 8 asgari ücret gerekiyor. Samsung’un amiral gemisi Galaxy S23 Ultra’nın fiyatı ise son güncellemelerle 65 bin 999 TL’ye yükseldi. Bunun için ise 6 maaş gerekiyor.
Ucuz fiyat seçeneği ile dikkatleri çeken Çinli Xiaomi 13 Pro’da da durum benzer. Xiaomi’nin internet sitesinde fiyat 38 bin 999 TL olsa da ürün stokta görünmüyor. Online pazar yerlerinde aynı ürünü 45 bin TL’den başlayan fiyatlarla bulabiliyoruz. Bu da yine 4 asgari ücrete denk geliyor.
FİYAT MAKASI KAPANDI
Artık Avrupa ve Amerika gibi ülkelerden daha uygun fiyata cep telefonu getirmek de mümkün değil. 2022’de yılbaşında 2 bin 732 TL olan IMEI kayıt ücreti, 2023 Ocak ayında 6 bin 91 TL’ye yükselmişti ancak yurtiçi fiyatlardaki yükseliş oranı arttıkça yurtdışından cihaz getirmenin avantajı artıyordu. Ancak Resmî Gazete ’de yayımlanan son kararla Türkiye dışından satın alınan cihazların kayıt ücreti 20 bin TL’ye yükseltildi. Böylece bu seçenek de kalmadı.