AKP 12 Eylül döneminin grev yasaklarını genişletti. Çalışanların ve emeklilerin hakları, darbe döneminin gerisine çekildi. Ücretler ve sosyal haklar gasp edildi. AKP 1980´deki grev yasaklarına havacılık işkolunu ekledi. Emeklilik yaşı, AKP döneminde kademeli olarak 65´e, prim gün süresi de 5.000´den 7.200´e çıkarıldı. 1980´de yüzde 60 olan taban emekli aylığı oranı, 2008´de yüzde 50´ye düşürüldü AKP, cunta dönemine fark attı.

AKP 12 Eylül döneminin grev yasaklarını genişletti. Çalışanların ve emeklilerin hakları, darbe döneminin gerisine çekildi. Ücretler ve sosyal haklar gasp edildi. AKP 1980’deki grev yasaklarına havacılık işkolunu ekledi. Emeklilik yaşı, AKP döneminde kademeli olarak 65’e, prim gün süresi de 5.000’den 7.200’e çıkarıldı. 1980’de yüzde 60 olan taban emekli aylığı oranı, 2008’de yüzde 50’ye düşürüldü AKP, cunta dönemine fark attı.

12 EYLÜL 1980 darbesinin en çok yıkım yarattığı alanlardan birisi de çalışma yaşamıydı. AKP iktidarı, bu alanda da darbe dönemini geride bıraktı. Yurt Gazetesi yazan, çalışma ekonomisi uzmanı Doç. Atilla Özsever iki dönemi karşılaştırdı.

12 EYLÜL 1980 askeri darbesinin en fazla tahribat yarattığı alanlardan birisi de çalışma yaşamı oldu. AKP iktidarı da, bu alanda askeri darbe dönemini aratmadı. 10 yıllık AKP döneminde, sağlık, sosyal güvenlik ve çalışma hayatı alanında 12 Eylül’den daha fazla hak kaybı meydana geldi.

1980 askeri darbesiyle birlikte petrol, bankacılık, şehir içi ulaşımı gibi işkollarında grev hakkı yasaklandı. AKP döneminde bu yasaklara ilaveten havacılık işkolu da grev yasağı kapsamına alındı:

AKP’nin en fazla hak kaybına uğrattığı alan sağlık ve sosyal güvenlik oldu. 12 Eylül yönetimi emeklilik yaşını yükseltmezken AKP, kademeli olarak 65’e çıkardı. 1980’de 5.000 olan prim ödeme gün süresi, 2008’de 5510 sayılı yasayla 7.200 güne yükseltildi.

12 Eylül askeri yönetimi, taban emekli aylığı bağlama oranını yüzde 70’den yüzde 60’a düşürdü, AKP ise bu oranı yüzde 50’ye indirdi. Askeri cunta, emekli aylığı hesabında son 5 yılın ortalamasını esas alırken AKP, tüm sigortalılık süresini dikkate aldı, böylece emekli aylığı hesabındaki kayıp daha da arttı.

12 Eylül yönetimi, ilaçta yüzde 20 katkı bedeli getirirken AKP, muayene ve tedavideki ilave ücretleri yüzde 30 ile yüzde 70 arasında arttırdı. Yine AKP döneminde 3 kutu ilaçtan fazlasına ilave ücret getirildi, ücretsiz olan aile hekimliği ve acil servis hizmetleri paralı hale geldi. AKP, SSK hastanelerini Sağlık Bakanlığı’na devretti. İşçi kesiminin mülkiyetinde olan ve uzun yıllar ücretsiz kamu sağlık hizmeti veren bu kurumlar, katkı payı uygulamasıyla paralı hale getirildi.

TAŞERONLAŞMA VE KİRALIK İŞÇİLİK
AKP döneminde 4857 sayılı İş Kanunu ile taşeronlaşma ve kiralık işçilik yasalaştırıldı.

1980’de kamusal bir hizmet olan iş ve işçi bulma hizmetleri, AKP’nin yasalaştırdığı özel istihdam büroları kanalı ile özelleştirilen bir alan haline geldi.

2011 ‘de çıkarılan Torba Yasa ile güvencesiz çalışma ve stajyer çalıştırma yaygınlaştırıldı. Eskiden 20 işçinin çalıştığı işyerlerinde stajyer çalıştırma imkanı varken bu sayı 5’e düşürüldü, böylece ucuz işgücü niteliğindeki stajyer çalıştırma olanağı artırıldı.

Yine AKP döneminde fazla mesai ödeme koşulları işçi aleyhine değiştirildi. 1980’de günlük 7.5 saatten fazla çalışılan süreler için fazla mesai ücreti ödeniyordu. 2003’te kabul edilen 4857 sayılı İş Kanunu’nda, günlük çalışma süresi denkleştirme yöntemiyle 11 saate çıkarıldı. İki aylık süre içinde haftalık çalışma süresini ortalama 45 saate denk getirmek suretiyle günde 11 saat çalışılmasına olanak sağlandı. Bu yolla işverenlerin fazla mesai ücreti ödememesine imkan tanındı.

KIDEM TAZMİNATININ FONA DEVRİ
12 Eylül askeri yönetimi, kıdem tazminatına sınırlama (tavan) getirdi. AKP, kıdem tazminatının fona devredilerek zaman içinde tasfiyesini gündeme aldı. Hem 2003’te çıkarılan 4857 sayılı yasada, hem 2011 seçimlerinden sonra kurulan 61. Hükümet Programı’nda, hem de Şubat 2012 tarihli Ulusal İstihdam Stratejisi belgesinde kıdem tazminatının fona devredilmesi öngörüldü.

1980 askeri cuntasının getirdiği hak grevi yasağı, işyeri ve işkolu barajları, memura grev yasağı, sendikacılık yaparken milletvekilli seçilememe yasağı gibi çeşitli yasaklar, AKP döneminde de geçerliğini korudu.

AKP’NİN KAPATTIĞI SENDİKALAR
12 Eylül yönetimi, DİSK hakkında dava açtı, faaliyetlerini askıya aldı, Hak-İş ve MİSK’in de faaliyetleri durduruldu. AKP de, valilikler kanalı ile Çiftçi-Sen, Genç-Sen, Emekli-Sen ve Yargı-Sen hakkında kapatma davaları açtı. Bu sendikalar, uluslararası sözleşmeler ve Anayasa’nın 90. maddesine rağmen yargı kararıyla kapatıldı.

1. Grev yasakları
2. Emeklilik yaşı
3. Prim gün süresi
4. Taban emekli aylığı
5. Emekli aylığı hesabı
6. Sağlıkta katkı payı
7. Taşeronlaşma
8. Stajyer çalıştırma
9. İş ve işçi bulma
10. Kıdem tazminatı
11. Hak grevi
12. Memura grev hakkı
13. Lokavt
14. Sendikacının mv.olması
15. İşyeri ve işkolu barajı
16. Sendika kapatma

12 EYLÜL DONEMİ
1- Petrol, bankacılık, ulaşım işkollarına grev yasağı geldi
2- Yaş yükseltilmedi
3- 5.000 gun artırılmadı
4- %70’ten %60’a indirildi
5- son 5 yılın ortalaması
6- İlaca % 20 katkı bedeli
7- Yok
8- 20 işçinin çalıştığı işyerlerinde
9- Kamu görevi
10- Sınırlama (tavan) getirildi
11- Yasaklandı
12- Yasak getirildi
13- Anayasal hak oldu
14- Yasak getirildi
15- % 50 1 ve % 10 baraj
16- DİSK, Hak-Iş ve MİSK’in faaliyetleri durduruldu

AKP DONEMİ
1- Mevcut yasaklara havacılık işkolu dahil edildi
2- Kademeli olarak 65’e çıkarıldı
3- 7.200 güne çıkarıldı
4- % 50’ye düşürüldü
5- Tüm sigortalılık süresinin ort.
6- Mua. ve tedavi üc.% 30-70 ilave
7- Kiralık işçilik dahi yasalaştı
8- 5 işçinin çalıştığı işyerlerinde
9- Özel ist. büroları ile özelleşti
10- Fona devriyle tasfiye gündemde
11- Yasak devam ediyor
12- Yasak devam ediyor
13- Aynen duruyor
14- Yasak devam ediyor
15- Aynen duruyor
16- Çiftçi-Sen, Genç-Sen,Yargı-Sen ve Emekli-Sen kapatıldı