Açlık sınırı ile asgari ücret arasındaki makas açılırken, enflasyonda tırmanış sürüyor.

Türk-İş’in hesaplamasına göre, açlık sınırı 13 bin 684TL’ye, yoksulluk sınırı 44 bin 573 TL’ye yükselirken, ekim ayında enflasyonun zirveye çıkması bekleniyor. Aylık TÜFE’nin 3.2 ila yüzde 5 artış bandında yer alması beklenirken, yıllık enflasyona ilişkin tahminler yüzde 61 ila 68 arasında değişti.

Seçimden sonra TL’deki hızlı değer kaybı, peş peşe gelen vergilerle birlikte enflasyondaki artış hızla sürerken, açlık ve yoksulluk sınırı yükselmeye devam ediyor. Açlık sınırı ile asgari ücret arasındaki makas her geçen gün açılıyor. Türk-İş araştırmasına göre; Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı ya da bilinen adıyla açlık sınırı 13 bin 684 TL’ye yükseldi. Böylelikle açlık sınırı ile asgari ücret arasındaki makas da 2 bin 282 TL’ye çıktı. Aynı araştırmaya göre gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarım yansıtan yoksulluk sınırı da 44 bin 573 TL çıktı. Açlık ve yoksulluk sınırı yükselirken, enflasyona ilişkin beklentiler zirveye çıktı. Aylık TÜFE’nin 3.2 ila yüzde 5 artış bandında yer alması beklenirken, yıllık enflasyona ilişkin tahminler yüzde 61 ila 68 arasında değişti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ekim ayı Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi yüzde 68,01 oldu. Katılımcıların cari yıl sonu TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 67,22 olmuştu. Reuters’ın anketine katılan 15 ekonomistin Ekim ayma ilişkin aylık TÜFE tahminleri yüzde 3.2 ila yüzde 5 artış bandında yer alırken, yıllık tahminler ise yüzde 61 ila yüzde 64.1 arasında bulunuyor. Reuters anketinde yılsonu enflasyon tahmin medyam yüzde 69.5 seviyesinde bulunurken, tahminler yüzde 65 ila yüzde 73.5 bandında yer alıyor. Eylül ayında yapılan ankette yılsonu tahmin medyanı yüzde 68.5 seviyesinde yer alıyordu. TÜİK ekim ayı TÜFE verilerini 3 Kasım’da saat 10.00’da açıklayacak.

GIDA ENFLASYONU 6 AYIN EN YÜKSEK SEVİYESİNDE

Türk-İş’in verilerine göre ‘mutfak enflasyonu’ nu Ekim 2023’te bir önceki aya göre yüzde 2,62 oranında arttı. Yılın başından bu yana değişim yüzde oranı ise yüzde 68,30 olarak tespit edildi. Son on iki ay itibariyle değişim oranı yüzde 84,29 olurken on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı ise yüzde 99,96 olarak hesaplandı. Süt ve peynir fiyatları geçen ayki seviyesini korurken, yoğurt fiyatları ekim ayında yüzde 11 arttı. Kuru fasulye geçen aya göre ortalama yüzde 24 artış gösterdi. Nohut fiyatları yüzde 10, yağlı tohumlarda (kuruyemiş) yüzde 8, yeşil mercimekte yüzde 15, kırmızı mercimekte yüzde 6 artış gözlemlendi. Dana ve kuzu etinde bir önceki aya göre yüzde 2, tavukta ise yüzde 8’lik bir artış oldu. Ekim ayı içinde makarna fiyatları yüzde 12 artarken pirinç, bulgur, un ve irmik fiyatları ise geçen aya göre sınırlı seviyede arttı. Geçen aya göre yağ fiyatlarında sınırlı seviyede bir artış yaşandı. Zeytinyağı ve tereyağı fiyatları ekim ayında yüzde 5 arttı. Ayçiçek yağında ise yüzde 4’lük bir artış gözlemlendi. Yeşil zeytin fiyatı eylül ayına göre yüzde 13 arttı.

GOLDMAN SACHS: BAZ ETKİSİYLE YÜZDE 62,3 BEKLİYORUZ

ABD’li yatırım Bankası Goldman Sachs bir araştırma notunda son çeyrekte daha zayıf iç talep ve TL’de büyük bir değer kaybı olmaması beklentisi eşliğinde bir önceki döneme göre fiyat baskılarının düşüş trendinde olacağını öngördüklerini belirtti. Kurum notunda Türkiye’nin ekim ayı TÜFE beklentisine ilişkin “Manşet enflasyonun baz etkisinin ve art arda gelen fiyat baskılarının azalması ile beraber %62.3’e yükselmesini bekliyoruz. Ekim ayında bir önceki döneme kıyasla çekirdek enflasyonun düşmesini öngörüyor ve vergi zamları, maaş artışları ve TL’deki değer kaybının fiyatlara geçişkenliğinin tamamlandığını düşünüyoruz” ifadelerine yer verdi.

YOKSUL 1.8 MİLYON ÇOCUK SOSYAL YARDIMLA OKULA GİDEBİLİYOR

Enflasyon nedeniyle yükselen hayat pahalılığı en çok çocukların yaşamını derinden etkiliyor. Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda yer alan veriler çocuk yoksulluğunun sürdüğünü gözler önüne serdi. Verilere göre 1 milyon 858 bin çocuk, en temel hakkı olan eğitim ve sağlık hizmetine ancak sosyal yardımlarla erişebiliyor. Bu kapsamda ailelere toplam 1.2 milyar TL ödenirken hane başına sağlanan yardımın miktarı ise tartışma yaratacak türden. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın sitesinde yer alan bilgilere göre, ilköğretime devam eden bir kız çocuğu için aylık 100 TL, oğlan çocuğu için de 90 TL ödeniyor. Ayrıca ortaöğretime giden kız çocuğu için aylık 150TL, oğlan çocuğu için ise 130TL yardım yapılıyor. Bu yardım, ihtiyaç sahibi olan ailelerin çocuklarının, örgün eğitime devam etmeleri için sağlanıyor. DW Türkçe ‘den Uğur Şahinin haberine göre ayrıca Bakanlığın ödeme yaptığı kişilerin herhangi bir sosyal güvencesinin de bulunmaması gerekiyor. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nden Prof. Dr. Adnan Gümüş, DW Türkçe’ ye yaptığı açıklamada, bu verilerin eğitimdeki eşitsizliğin boyutunu gösterdiğine işaret ediyor.

AYLIK TÜFE YÜZDE 4’Ü AŞABİLİR

AA Finansın, TÜİK tarafından 3 Kasım Cuma günü açıklanacak ekim ayı enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 15 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı. Ankete göre, ekonomistlerin ekim ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 4,08 oldu. Ekonomistlerin ekim ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 4,08) göre bir önceki ay yüzde 61,53 olan yıllık enflasyonun yüzde 62,36’ya çıkacağı hesaplanıyor. Öte yandan, ekonomistlerin 2023 sonu enflasyon beklentisi ekimde yüzde 68,73 oldu.