Dünyada her yıl 385 milyon pestisit zehirlenmesi vakası yaşanıyor, 11 bin kişi hayatını kaybediyor. Endüstriyel tarımda kullanılan pestisitler, anne karnındaki bebekler ve çocuklar olmak üzere, insan sağlığını tehdit ediyor.

Tarımda ekinlere ve bitkilere zarar verme potansiyeli bulunan haşereleri, istenmeyen yabani otları, böcekleri yok etmek ve kontrol altında tutmak için kullanılan, kimyasal bir zehir olarak tanımlanan pestisit sağlığımızı bozuyor. Heinrich Böll Stiftung Derneği tarafından hazırlanan “Pestisit Atlası’nda, pestisite yoğun maruz kalanlarda kalp, akciğer ya da böbrek yetmezliğinin yaşandığı ifade edilirken, pestisitlerin de etkisiyle parkinson, lösemi, akciğer ve meme kanseri, tip2 diyabet, astım, alerji, obezite ve hormon bozukluklarında da dünyada ciddi artışlar olduğuna dikkat çekildi.

“Pestisit Atlası: Tarımda Kullanılan Zehirler Hakkında Gerçekler ve Rakamlar 2023 Raporu’’ dün İstanbul’da düzenlenen basın toplantısı ile açıklandı. Raporda, Pestisitlerin insan ve doğaya, biyoçeşitliliğe verdiği zarar bütün boyutlarıyla ortaya kondu. Avrupa Birliği Gıda Güvenliği Otoritesi’nin (EFSA) yasaklamasına rağmen pestisit kullanımının dünyada rekor seviyelere çıktığının vurgulandığı Pestisit Atlası’nda, yoğun pestisit kullanımının arılar başta olmak üzere uçucu böceklere ve kuşlara zarar vererek biyoçeşitliliği tehlikeye soktuğunu, toprak, su ve havada kalıcı ya da uzun dönemli toksik kirlenmeye yol açtığının altı çizildi.

4 MİLYON TON PESTİSİT

Dünya çapında yılda 4 milyon ton pestisit kullanıldığı vurgulanan raporda, küresel pestisit pazarının bu yıl itibarıyla 130,7 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaştığı bilgisine yer verildi. Pestisit kullanımındaki artışın 1990-2017 yılları arasında yüzde 80’lere ulaştığı da belirtildi. Türkiye’de 1990 yılında yaklaşık 30 bin ton civarında kullanılan pestisitler iki kat artış göstererek 2018 yıllında 60 bin tona ulaştığı, 2020’de bu oranın 54 bin ton olduğu kaydedildi. Pestisit miktarının yaklaşık yüzde 50’sinin Adana, Mersin, Manisa, Aydın, Bursa, İzmir ve Antalya’da kullanıldığı ifade edildi. Atlasta, dünyadaki tarım arazilerinin yaklaşık üçte ikisinin en az bir pestisit ile kirlenmiş olduğu vurgulandı.

GELECEĞİMİZ TEHLİKEDE

Pestisit Atlası’nın Türkiye’ye dair bilgilerini oluşturan ve bilimsel okumaları yapan Gıda Mühendisi Yazar Dr. Bülent Şık, pestisit ve kalıntılarından en fazla çocukların etkilendiğini söyledi. Türkiye nüfusunun yüzde 26,5’ini çocukların oluşturduğunu kaydeden Şık, 23 milyon çocuğun pestisit tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti. Şık, şöyle devam etti: “Her yıl bütün dünyada yaklaşık 385 milyon pestisit zehirlenmesi vakası yaşanıyor. Bu zehirlenmeden en fazla mağdur olanlar ise tarım alanında çalışan insanlar. Öte yandan Avrupa’da ekoloji ve sağlık nedeniyle kullanılmasına izin verilmeyen pestisitlerin üretilmesine ve başka ülkelere ihraç edilmesine ise devam ediliyor.”