Merkez Bankası, Türk lirası dönüşümlü kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarında asgari faiz zorunluluğunu kaldırdı.

Böylece bankaların TL dönüşümlü kur korumalı hesaplara politika faizinin altında faiz verebilmesinin önü açıldı. Yapılan değişiklikle standart TL mevduat desteklenirken, KKM’ye verilen faiz cazip olmayacak.

Muhalefetin kara delik olarak nitelendirdiği KKM’nin bugüne kadar toplam maliyeti 213 milyar lirayı aştı. Bununla 75 metrekare büyüklüğünde 124 bin konut satın alınabilirdi. Aynı para ile 1 milyon 567 bin kişiye 12 ay boyunca asgari ücret ödenebilirdi. KKM’ye geçildiğinden bu yana her ay bir Çanakkale Köprüsü yapılabilirdi.

KKM hesaplarında asgari faiz zorunluluğu kaldırıldı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bütçeye yükü nedeniyle “ekonomiyi yutan canavar” olarak nitelendirilen kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasından çıkış için yeni bir düzenlemeye daha imza attı. Bankacılık sistemini TL’yi cazip kılacak şekilde dönüştüren adımlarını sürdüren TCMB, uygulama talimatında yapılan değişiklikle TL dönüşümlü kur korumalı hesaplarda asgari faiz zorunluluğunu kaldırdı. Böylece bankaların TL dönüşümlü kur korumalı hesaplara politika faizinin altında faiz verebilmesinin önü açıldı. Yapılan değişiklikle standart TL mevduat desteklenirken, KKM’ye verilen faiz cazip olmayacak.

Merkez Bankası’nın politika faizinden düşük oranlar uygulanan KKM hesaplarında kur farkının banka tarafından ödenecek faiz veya kar payından yüksek ancak politika faizi ile hesaplanan tutardan düşük olması durumunda aradaki farkın tamamı banka tarafından karşılanacak. Kur farkının politika faizi ile hesaplanan tutardan yüksek olması durumunda ise söz konusu destek tutarının, politika faizi ile hesaplanan tutara kadar olan kısmı banka tarafından ödenirken üzerindeki kısmı Merkez Bankası tarafından ödenecek. TCMB, Türk lirası mevduatı cazip kılmak amacıyla bir dizi adım atmıştı. Ağustos ayında menkul kıymet ve zorunlu karşılık uygulamalarında kur korumalı hesapların TL mevduata dahil olduğu TL payı rasyosu yürürlükten kaldırılarak yerine kur korumalı hesapları TL mevduat olarak dikkate almayan ve standart yerel para olan TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmayı hedefleyen yeni bir TL payı rasyosu getirilmişti.

Bu arada basına kapalı gerçekleşen İİT-İSEDAK Merkez Bankaları Forumu Toplantısı’nın açılışında konuşan TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın mesajları, TCMB’nin, sosyal medya hesabından paylaşıldı. “2024yılında dezenflasyonu tesis etmeye yönelik yol haritamızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz” ifadesini kullanan Erkan, son dönemdeki düzenlemelerinin TL mevduat payının artırılmasını hedeflediğini kaydetti.

Erkan, “Öncü göstergeler, yerli ve yabancı yatırımcıların portföylerindeki TL varlıkların payını artırmaya başladığına işaret etmektedir. TL varlıklara yönelik yerel ve uluslararası talebi artırmaya kararlıyız” ifadelerini kullandı. İktidarın 20 Aralık 2021 ‘de döviz kurlarını frenlemek, dolarizasyonu azaltmak iddiasıyla hayata geçirdiği KKM sistemi, kara deliğe dönüştü. Seçimlerden sonra dolar kurunun artmasıyla birlikte KKM’nin maliyeti daha da büyüdü. Mart 2022-Temmuz 2023 arasında KKM’nin toplam gideri 152 milyar lirayı aştı. Bu masraf ağustos kuru itibariyle karşılığı ise 213 milyarı TL’yi aşarken, her ayın ortalama kuru ile KKM giderinin toplamı 7,9 milyar dolara denk geldi. 18 Ağustos 2023 itibariyle KKM hesaplarındaki para 3,4 trilyon lirayı aştı. Bunun dolar karşılığı ise 126,4 milyar Amerikan doları oldu. KKM’nin bütçeye şu ana kadar ki maliyetiyle 75 metrekare büyüklüğünde 124 bin konut satın alınabilirdi. Aynı para ile 1 milyon 567 bin kişiye 12 ay boyunca asgari ücret ödenebilir ve KKM’ye geçildiğinden bu yana her ay bir Çanakkale Köprüsü yapılabilirdi.