IUF’DEN ILO’YA MEKTUP
10 milyon işçiyi temsil eden Küresel Sendika, işçilerin örgütlenme özgürlüğünü korumadığı için Türkiye Cumhuriyeti hükümetine karşı ILO’ya şikayette bulundu.
Şikayet, yasal boşluğu kullanan üç ulusötesi şirkete (Cargill, Olam Grup & Döhler Grup) atıfta bulunuyor.
CENEVRE- Gıda zincirinde 10 milyon işçiyi temsil eden ve küresel bir sendika olan Uluslararası Gıda, Tarım, Otel, Restoran, İkram, Turizm, Tütün ve Yardımcı İşçi Sendikaları Birliği (IUF), Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin işçilerin sendikaları özgürce örgütleme ve toplu pazarlık haklarını koruyan 87 ve 98 Nolu ILO Sözleşmelerini ihlal etmesi ile ilgili olarak Uluslararası Çalışma Örgütü Örgütlenme Özgürlüğü Komitesi’ne şikayette bulundu.
Bahse konu şikâyet Türk hukukunun ve ilgili uygulamanın sendika karşıtı gerekçelerle işten çıkarma davalarına karşı hem yeterli korumayı hem de etkili çözüm yolunu nasıl sağlayamadığına dair detayları gözler önüne seriyor. Türkiye’deki kanunlara göre, işverenler mahkemenin işe iade kararına uymak yerine, yasa dışı olarak işten çıkarılan bir işçiye ek tazminat ödemeyi tercih edebilir. Şikâyetin ortaya koyduğu üzere, ulusötesi şirketler Cargill, Olam Group ve Döhler Group gibi işverenler, sendika örgütlenmesinde aktif ve öncü işçileri yasadışı bir şekilde işten çıkarıyor, sistematik olarak Türk hukukundaki bu boşluktan yararlanıyor ve mağdur işçileri işe iade etmek yerine insan hakları ihlalleri karşısında maddi bir bedel ödemeyi tercih ediyor. Ve bunların hepsini çalışanlarının sendika üyesi olmasını engellemek için yapıyor. Ödedikleri tazminat ise yalnızca şirketlerine sendika girmemesini sağlamaya karşılık gelen ufak bir bedel olarak kalıyor.
ILO Örgütlenme Özgürlüğü Komitesi, sendikal faaliyet nedeniyle misilleme amaçlı bir işten çıkarma için uygun çözüm yolunun işe iade olduğunu defalarca ifade etmiş olsa da, Türkiye Cumhuriyeti hükümeti – 87 ve 98 Nolu ILO Sözleşmelerini onaylamasına rağmen – bu yasal boşluğun devam etmesine izin vermiştir; şikayet, bu boşluğun kapatılmasını ve uluslararası standartlara uyulmasını talep ediyor.
Şikayet “Türk kanundaki ve uygulamasındaki bu eksiklik Türkiye’deki işverenleri, işçilerin sendika kurmasını engellemek için kolayca ödeyebilecekleri temel sendikal hak ihlallerini işlemeye devam etmeye teşvik eden bir cezasızlık ortamı yaratıyor; Türkiye’deki işçilerin 87 ve 98. Sözleşmeler kapsamındaki haklarını etkin bir şekilde kullanmalarını engelliyor” argümanını sunuyor.
IUF Genel Sekreteri Sue Longley, “Şirketlerin sendikaları ve işçilerin örgütlenme çabalarını temel haklarını ihlal ederek ezmesine izin veren Türk kanunları ve uygulamasındaki boşluğu kapatmanın zamanı geldi. Türkiye Cumhuriyeti hükümeti, örgütlenme özgürlüğüne ilişkin ILO Sözleşmelerini onaylamıştır; kanunların bunu yansıtmasının zamanı geldi” açıklaması yaptı.
İşten çıkarılan Cargill Türkiye çalışanı Faik Kutlu, “Şirket, sendika kurma ve sendikaya üye olma hakkıma saygı göstermektense beni satın almayı tercih ediyor. Hükümet bunu yasal hale getiren boşluğu kapatmalı ve şimdi ve gelecekte benim ve iş arkadaşlarımın haklarına saygı gösterilmesini sağlamalıdır” dedi.
Editör için notlar:
Uluslararası Gıda, Tarım, Otel, Restoran, İkram, Turizm, Tütün ve Yardımcı İşçi Sendikaları Birliği küresel bir sendika federasyonudur. IUF bünyesinde 127 ülkeden 423 üye işçi sendikası bulunuyor.
Cargill ve Döhler işçilerinin mücadelesi hakkında daha fazla bilgi için:
