Kovid-19 salgını, çoğu ülkenin sınırlarını kapatması sonucu gıda tedarikinde ciddi sıkıntılara yol açarken, arzla ilgili belirsizliklerden endişe duyan bazı ülkelerin, gıda ihracatını kısıtlaması krizi daha da derinleştirdi.

Domino etkisi açlığı tetikleyen faktörleri 27 ülkede daha da artırdı. FAO’nun konuyla ilgili raporunda, 2020’de 55 ülke/bölgede en az 155 milyon insanın kriz ya da daha kötü seviyelerde akut gıda güvensizliği yaşadığına işaret ediliyor. Örneğin Somali’de gıda kriziyle mücadele etmeye çalışan kişi sayısının, Kovid-19 salgınında, öncekinin üç katına çıkması beklenirken, Afganistan’da Kovid-19 önlemleri uygulanmaya başlandığından bu yana 13,2 milyon kişi şiddetli gıda güvensizliği yaşıyor. Sudan’da da 2020 yılı temmuz-eylül döneminde 9,6 milyon kişinin şiddetli gıda güvensizliği yaşadığı belirtiliyor.

Asıl zorluk, gıdanın bulunması değil gıdaya kolay erişim oldu. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütünün (FAO) araştırma yürüttüğü ülkelerden Afganistan’da 2020’de tahıl, meyve, sebze ve süt ürünlerinin yüzde 50’nin üzerinde azaldığı tahmin ediliyor. Salgın hayvan yemine erişimin ve mezbahaların kapasitesinin azalmasına neden olarak hayvancılık sektörünü de olumsuz etkiledi. FAO’nun ortaya koyduğu bulgular, hayvancılık sektörünün, salgının etkilerine karşı özellikle savunmasız olduğunu gösteriyor.

Dünya toplam et üretiminin, Kovid-19 salgını sebebiyle yaşanan piyasa aksaklıkları, hayvan hastalıkları ve kuraklığın kalıcı etkileri nedeniyle 2020’de yüzde 1,7 düştüğü tahmin ediliyor.

Gıda piyasalarının genel olarak gelecek aylarda daha fazla belirsizlikle karşı karşıya kalması bekleniyor. OECD-FAO Tarımsal Görünüm 2020-2029 raporuna göre salgının, gelecek birkaç yıl içinde talebi düşürerek gıda güvenliğini daha da zayıflatması bekleniyor.