02 Mart 2019
İŞVEREN HAKARET EDERSE KIDEM TAZMİNATI HAKKI
İşveren veya işveren yetkilisinin işçiye veya aile üyelerine karşı saygısız davranışları da işçiye tazminatını alarak işten ayrılma hakkı verir.
İşveren veya işveren yetkilisinin işçiye veya aile üyelerine karşı saygısız davranışları da işçiye tazminatını alarak işten ayrılma hakkı verir. Buradaki sorun, bu davranışları kanıtlamak veya tanık bulabilmektir: “4857/24/II /b) İşveren işçinin veya ailesi üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa veya işçiye cinsel tacizde bulunursa.”
İşçinin, yapılan hakaret nedeniyle iş sözleşmesini “haklı feshi” ve işverenin işçiyi “kovması”, işçiye kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkını vermektedir.
Yargıtay’ın bu konudaki kararlarından bazıları şöyledir (Uğur Ocak, Feshe Bağlı İşçilik Alacakları, Ankara, 2015):
‘BEĞENMEYEN ÇEKER GİDER!’
“Amirin, siz şoförsünüz, nereye gidin dersek gitmek zorundasınız, beğenmiyorsanız defolun gidin, şeklinde sözleri işveren feshidir. (…) İş akdinin, davacının amiri konumunda olduğu anlaşılan işyeri yetkilisi tarafından haksız şekilde fesh edildiği anlaşılmakla, davacının kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerekir.” (9.HD. 2011/54545 E. 2014/2816 K. 03.02.2014)
“Beğenmiyorsan çalışma, işte kapı, şeklinde sözler işveren feshidir. (…) Davalı işverenin bu şekilde iş akdini feshetmesi tüm dosya kapsamı uyarınca haklı bir nedene dayanmamaktadır. (…) Davacı işçinin iş akdinin davalı işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedildiği anlaşıldığından kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin kabulü gerekir.” (9.HD. 2011/52161 E. 2014/1678 K. 27.01.2014)
“Beğenmeyen çalışmaz, işine gelmeyen çeker gider, şeklinde sözler üzerine işçilerin ayrılması işçi feshidir. (…) İşveren yetkilisinin sarf ettiği sözler, onur kırıcı ve küçük düşürücü mahiyette olup, davacının iş sözleşmesini, 4857 sayılı Kanunun 24. maddesinin II numaralı bendi uyarınca haklı nedenle feshettiğinin kabulü gereklidir.” (22.HD. 2012/26174 E. 2013/20486 K. 01.10.2013)
“İşverenin, ister çalış, ister çalışma, demesi haksız işveren feshidir.” ((9.HD. 2010/5060 E. 2012/13833 K. 19.04.2012)
“Çalışacaksan çalış, çalışmayacaksan defol … git, şeklinde sözler işveren feshidir. (…) İşveren vekili durumundaki müdürün bu eylemi iş sözleşmesinin feshi niteliğindedir. Taraflar arasındaki iş ilişkisi sona ermiştir. Anılan eylemin devamında davacı işçinin kendini savunması bu olguyu değiştirmez. Fesih haksızdır, kıdem ve ihbar tazminatının kabulü gerekir.” (9.HD. 2007/16250 E. 2008/9372 K. 21.04.2008)
HAKARET DE TAZMİNATLI AYRILMA NEDENİDİR
İşveren veya işveren vekilinin işçiyi tehdit etmesi veya işçiye hakarette bulunması da işçinin kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilmesi için yeterlidir. Bu konudaki bazı Yargıtay kararları şöyledir:
“İşveren vekili vardiya amirinin, terbiyesiz, demesi nedeniyle işçi feshi haklıdır.” (9.HD. 2012/17182 E. 2014/21855 K. 25.06.2014)
“İşyeri ikinci müdürünün davacıya hitaben, sen hırsızsın, ödemeyene şerefsiz derler, şeklinde hakaret olayı nedeniyle işçi hizmet akdini haklı nedenle feshetmiştir.” (9.HD. 2006/14009 E. 2006/32253 K. 11.12.2006)
“İşletme şefinin (ustabaşının) hakareti sonucu davacının işyerini terkettiği anlaşıldığından kıdem tazminatı isteminin kabulü gerekir.” (9.HD. 2006/1929 E. 2006/20668 K. 12.07.2006)
“Yöneticinin, sen adam olamazsın, şeklindeki hakareti nedeniyle işçi feshi haklıdır.” (9.HD. 2009/49526 E. 2012/10018 K. 26.03.2012)
“Yöneticinin, çalışan çalışır, çalışmayan s..olur gider, şeklindeki hakareti nedeniyle işçi feshi haklıdır.” (9.HD. 2012/10505 E. 2014/15296 K. 12.05.2014)
“İşverenin vurduğu ve kovduğu sabit olmakla kıdem ve ihbara hak kazanmıştır.” (9.HD. 2007/15207 E. 2008/7866 K. 08.04.2008)
