16 Ocak 2019
İŞSİZ SAYISI 6 MİLYONA DAYANDI
İşsizlik oranı 2000 yılında 6.1, kriz yılı olan 2001 yılında ise yüzde 8.4 idi.
İşsizlik oranı 2000 yılında 6.1, kriz yılı olan 2001 yılında ise yüzde 8.4 idi. AKP iktidarından sonra yüzde on ve daha üstünde gidiyor. Dün açıklanan Kasım 2018 işsizlik oranı da yüzde 11.6 oldu.
Aslında iş aramayan işsizleri de katarsak, Kasım 2018’de fiili işsiz sayısı 5 milyon 850 bine, fiili işsizlik oranı ise yüzde 16.8’e çıkıyor.
AKP iktidarında işsizliğin artmasının temel nedeni, üretimde kullanılan ara malı ve ham madde ithalatının ve tüketim malı ithalatının önceki dönemlere göre artmasıdır. 2004 ve sonrasında içeride iplik fabrikalarının kapandığını, pamuk ekiminin durduğuna şahit olduk.
İşsizliğin artmasından daha önemli bir sorun eğitimsiz ve işsiz gençlerin artmasıdır. Kasım ayında, gençler arasında ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı yüzde 24.7 olarak görünüyor ve fakat fiili olarak üç gençten birisi işsizdir ve eğitimde değil.
TÜİK tarafından son açıklanan veriler işsizliğin artacağını gösteriyor.
1- Kasım 2018 ayında, sanayi üretim endeksi düştü. 2015 temel yılına göre; mevsim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi, 2017 Kasım ayında 113.1 iken, 2018 Kasım ayında 98.8’e geriledi. Sanayi üretim endeksi hem sanayi üretiminde, hem de çalışılan saatte gerilemeyi gösteriyor.
2- Yine dün açıklanan perakende satış endekslerine göre; mevsim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi, Kasım 2018’de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6.3 oranında geriledi. Üstelik bu düşme süreci 3 aydır devam ediyor. Eylül’de 2.9 ve Ekim’de de yüzde 7.4 oranında düşme olmuştu.
Bütçe harcamalarının ve seçim kredilerinin artmasına, vergi indirimlerinin devam etmesine rağmen talep düşüşü devam ediyor. Bu düşüş durgunluğun artmasına, istihdamın azalmasına neden oluyor. Halkın eline para geçiyor, harcamıyor. Çünkü güven duymuyor. Krize karşı korunuyor.
3- Daha önce açıklanan, tüketici güven endeksi, sektörel güven endekslerinde de, beklenti, işsizliğin artacağı yönündedir.
Bu veriler resmî veriler. Biz yalnızca bu verilerin yorumunu yapıyoruz. Dahası, bu gidişi görmek için iktisatçı olmaya da gerek yoktur. Verilerin yönü açıktır. Reel sektörün yaşanan durumu da bu verilere paraleldir.
4- 3.5 milyon Suriyeli tüm sosyal dengeleri bozdu. Kayıt dışı çalışanlar sayısı da arttı.
