Örtü altı üretiminin başkenti olarak görülen Antalya’da yaylalar adeta domates seralarıyla doldu. Antalya’nın Elmalı İlçesi’ne bağlı Akçay Mahallesi de bu yerlerden biri. Bir zamanlar elma üretiminin önemli merkezlerinden olan Akçay’da elma para etmeyince üreticiler, yüzlerce yıllık atadan kalma bahçelerini kesmek zorunda kaldı. Türkiye’nin birçok noktasında olduğu gibi alternatif ürün arayan üreticiler bahçelerinin yerine sera kurarak domates üretmeye başladı. Domates fiyatları dipte seyredince üretici bir kez daha yıkıldı. Sera kurmak için kredi çeken çiftçi borç batağından çıkış arıyor.
MECBUR BIRAKILDI
Bölgede inceleme yapan Türkiye Ziraatçılar Derneği Antalya Şube Başkanı Abdurrahman Özcan, şöyle konuştu: "Üreticiler 30 ila 40 kuruşa domates sattıklarını söylüyor. Bu yıl bankadan çektiğimiz kredileri ödeyemeyeceğiz diyorlar." Bölgenin elma üretiminde önemli merkezlerden olduğunu fakat maliyetine satılması nedeniyle üreticilerin elmacılığı bırakmak zorunda kaldıklarını dile getiren Özcan, "Elmanın kilo başına maliyeti 50 kuruş. Kilosu ise 70 kuruştan satılıyor. Çiftçiye hayatını sürdüreceği para kalmıyor. Bu nedenle alternatif ürün arayışlarına giriyor" dedi.
TOPRAKLARINI TERK EDERLER
Banka kredisi çekerek yazlık domates üretmek isteyenlerin sayısının ciddi oranda arttığını dile getiren Özcan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Üretim planlaması olmadığı sürece, devlet üreticiyi örgütleyip güçlendirmedikçe, pazar bulmadıkça tarıma verilen destekler işe yaramaz. İnsanlar üretimden para kazanamadıkça da topraklarını terk ederler. Gençlerimiz tarımdan kaçırıldığı sürece Türk tarımı her gün geriye gidecektir."
ESKİDEN AİLE GEÇİNİRDİ
Akçay’da üreticilik yapan Yusuf Kahraman, eskiden 5 dönüm bahçeyle babasının ailenin tüm fertlerine bakabildiğini söyledi. Şu anda kazandıklarıyla borçlarım zor ödediklerini açıklayan Kahraman, "Son 15 yıldır kredi ile yaşıyoruz. Akçay’da herkes de öyle. Krediyi bir bankadan alıp diğerine yatırıyoruz. Girdi maliyetleri her geçen gün artıyor. Tarımsal girdilerde denetim yok. Tarımın geldiği nokta bu" diye konuştu. Yaklaşık 50 dönüm elma bahçesi olduğunu, fakat meyveden para kazanamadığı için geçen yıl sera kurduğunu belirten Kahraman, şu anki durumunu ise şu sözlerle özetledi: "Geçen yıl domatesin kilosunu 90 kuruşa sattık. Bu yıl 55 kuruş. Herkese sera kurması için kredi veriyorlar ama pazar yok. Sera arttı, ürün fazlası oluştu. Aslında talep de çok. Elimizde mal kalmıyor ama fiyat dengesi yok. Elmalı Toptancı Hali’nin açıkladığı fiyattan almıyor tüccar. Denetim yok sadece fiyatı açıklıyorlar."
YÜZDE 90 BORCUNU ÖDEYEMEZ
Akçay’da ilk serayı kuran üretici Esen Tuncay da 12 yıldır bölgede seracılık yaptığını anlattı. Serada tüm aile çalıştıklarını ve aylık ücretlerinin asgari ücret bile etmediğini dile getiren Tuncay, şu an gelinen noktanın çok daha kötü olduğunu ifade etti. Akçay’da üreticilerin yüzde 90’ının borcunu ödeyemeyeceğini belirten Tuncay, "Kredi çekenlerin hali daha berbat. Allah yardımcıları olsun" dedi.