1999 YILINDAN ÖNCE İŞE GİRENLERDE EMEKLİLİK İÇİN 3 ŞARTA BAKILIYOR
Sigortalı olarak ilk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999’dan önce, fakat yukarıdaki tarihlerden sonra olan erkek ve kadınlarda kademeli yaş uygulamasıyla 3600 prim günü ve 15 yıl sigortalılık şartıyla emekli olabiliyorlar. 1999’dan önce işe başlayanlarda bu iki koşulun yanı sıra erkeklerde 55, kadınlarda ise 50 yaş kriterine bakılıyor. Erkeklerin en az 15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günü koşulunun yanı sıra 55 yaşını doldurduğu tarih, emekli olunacak yaşı da belirliyor. 1999’dan önce işe giren kadınların 15 yıl sigortalılık, 3600 prim günüyle emekli olabilmeleri için 50 yaşına girdikleri tarih dikkate alınıyor.
Prim gün sayısı yetersiz okurlardan "Nasıl emekli olabilirim" şeklinde çok sayıda soru geliyor. Kimileri de 7-8 yıla varan sürelerde sigorta yaptırdıklarını, emekli olamayacakları için hiç değilse bu primleri toplu olarak çekmek istediklerini belirtiyor. Parasını toplu olarak çekmeye niyetlenenler ise hayal kırıklığı yaşıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), toplu para ödemelerini, enflasyonu dikkate almadan, yatırıldıkları tarihteki rakam üzerinden yapıyor. Öyle ki, 7-8 yılın primlerinin toplu ödemesi 20-30 lirada kalıyor.
İŞE GİRİŞ TARİHİ ÖNEMLİ
Emeklilik için hangi tarihte ilk defa sigortalı olarak işe başlandığı büyük önem taşıyor. Bir gün önce işe başlamak bir yıl avantaj sağlayabildiği gibi, bir gün sonra başlamak da bir yıl geç emeklilik sonucunu doğurabiliyor. 15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günü ile emeklilik de hangi tarihte işe başlandığına göre değişebiliyor. 9 Eylül 1981’den önce ilk kez sigortalı olan ve 23 Mayıs 2002 itibarıyla 15 yıl sigortalılığı bulunan kadınlar 50 yaşında ve 3 bin 600 gün (10 yıl) prim ödeyerek emekli olabilir. Erkekler ise 9 Eylül 1976’dan önce sigortalı olarak işe başlamış ve 23 Mayıs 2002 itibarıyla 1 5 yıl sigortalılık süresini doldurmuşsa 55 yaşında ve 3 bin 600 prim günüyle emeklilik hakkı elde ediyor.
SON ŞARTA BAKILIYOR
15 yıl sigortalılık, 3600 prim günü ve erkeklerde 55, kadınlarda 50 yaş şartından en son hangisi yerine gelirse, kademeli yaşta o tarihteki kademeli yaş esas alınıyor. Örneğin, 15 Temmuz 1957 doğumlu bir erkek 1990 yılında sigortalı olarak işe başlamış ve 2001 yılında 3600 prim gününü doldurmuş ancak o tarihten sonra hiç çalışmamışsa, 55 yaşını 15 Temmuz 2012 tarihinde doldurduğu için, 59 yaşında, yani 15 Temmuz 2017 tarihinden itibaren emekli olabilecek. 15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günüyle emeklilik hakkından yararlanabilmek için SSK’lı olmak gerekiyor. Ancak, işe girdikleri tarihte BAG-KUR ya da Emekli Sandığı’na tabi olanların sigortalılık ve prim günleri kabul ediliyor.
ERKEKLER ASKERLİK, KADINLAR DOĞUM BORÇLANMASI YAPABİLİR
3 bin 600 gün prim şartını yerine getirmek için borçlanma yapmak mümkün. Kadınlar, sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra doğan 3 çocukları için borçlanabilir. Her bir çocuk için 2 yıldan 6 yıla kadar (2 bin 160 gün) prim borçlanması yapma hakkı bulunuyor. Doğum borçlanmasında önemli bir ayrıntı var: Çocuğun, sigortalı olarak işe başladıktan sonra doğmuş olması ve çocuk doğduktan sonraki iki yıl herhangi bir işte sigortalı olarak çalışılmaması gerekiyor, işe girmeden önce doğan çocuklar için Bir çocuk için iki yıl borçlanma bedeli 40.953 TL Üç çocuk için 6 yıl borçlanma bedeli 10.238 TL 18 ay askerlik için borçlanma bedeli borçlanma yapılamıyor.
Askerlik borçlanması da erkekler için avantaj sağlıyor. Erkekler, sigortalı olarak işe girmeden önce askerlik yapmışlarsa, borçlandıkları askerlik süresi sigorta başlangıçlarını geriye çekiyor. Örneğin, 1970 doğumlu bir erkek 1 Temmuz 1990’da sigortalı olarak işe başlamışsa 540 gün askerlik borçlanması yaptığında 1 Ocak 1988’de işe başlamış kabul ediliyor. Bundan sonra hiç çalışmasa bile bu kişi, 55 yaşını 2025 yılında dolduracağı için 60 yaşında emekli olabilecek.
