Bu yılın başlarında yoğun tartışmalara yol açan kıdem tazminatı, özellikle Türk-İş ve DİSK’in muhalefetinden ötürü uzlaşıya varılamadığı gerekçesiyle rafa kaldırılmıştı. Zaten önceki yıllarda da fon çalışmaları çeşitli kez soğumaya bırakılmış, daha sonra yeniden tartışmaya açılmıştı. Yani kıdem tazminatı temcit pilavı gibi ısıtılıp ısıtılıp gündeme getiriliyor.
Bu yıl da aynısı oldu. Hem 15 Temmuz darbe girişimi hem de yaz mevsiminden ötürü gündemden düşmüştü. Çalışma Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun açıklamalarını dikkate aldığımızda kıdem tazminatı konusu yeniden gündemin ilk sıralarında yerini alacak, tartışmaları beraberinde getirecek.
Uzlaşma önemli
Kıdem tazminatı gibi çok duyarlı konuda uzlaşma sağlanması, ortak bir noktada buluşulması çok önemli. Kuşkusuz bu uzlaşmayı sağlayacak olan bizatihi hükümet.
Alacağı kararlarda, çıkaracağı yasalarda muhalefet partilerinin, sendikaların, sivil toplum kuruluşlarının görüşlerini, önerilerini ciddiyetle değerlendirmeli, itirazlarını masaya yatırarak ele almalı.
Sosyal taraflarla hükümetin uzlaşması gereken konuların başında kıdem tazminatı geliyor. İşçiler, kazanımlarında büyük kayıplar olacağı gerekçesiyle kıdem tazminatı fonu kurulmasına şiddetle karşı çıkıyor. İşveren de daha önce kamuoyuna sızdırılan yasa taslağındaki fon sistemine itiraz ediyor. Kıdem tazminatını üzerinde yük olarak gören, yıllardır kaldırılmasını talep eden işverenler taslağa çekinceli yaklaşıyor.
İşçi transferi
İşveren temsilcileri öngörülen fonlu sistemin geniş boyutlu ve sürekli işçi transferlerine yol açacağını, işletmelerin yetişmiş, deneyimli elemanları ellerinden kaçırabileceğine olanak tanıyacağını savunuyor. Yani işverenler, Kıdem Tazminatı Fonu’nun kurulması ile birlikte işçilerin çalıştıkları işyerlerine bağımlılığının sona ereceği, başka işyerlerine transfer olabileceği kaygısını taşıyor. İyi yetişmiş alanlarında deneyimli ve yetenekli elemanları yitirmek istemiyorlar.
İşçi mevcut hakları geriye götüreceğinden, hak kaybı olacağından, işveren ise iyi elemanların başka yerlere transfer olacağı ya da kaçırmamak için aylıklara yüksek zam yapılacağından, dolayısıyla maliyetler artacağından fona itiraz ediyor.
Hoşnutsuzluk
Çalışma Bakanlığı yaptırdığı araştırma ile işçi ve işverenlerin çoğunluğunun mevcut sistemden hoşnut olmadığının belirlendiğini açıkladı. Eğer durum böyle ise Türk-İş ve DİSK’in itirazları niye? Toplumun çok duyarlı olduğu kıdem tazminatı tarafların görüşleri alınarak yeniden ele alınmalı ya da gündemden tamamen çıkarılmalı. Aslında en doğru olanı kıdem tazminatı konusunu indirilmemek üzere rafa kaldırılması.
İşçi ve işverenin karşı çıktığı böylesine hassas bir konuda hükümet de "yaptım, oldu, bitti" mantığı ile yasayı sanırım çıkaramaz. Sosyal tarafların onay vermediği, itiraz ettiği yasaların uygulanmasında büyük sıkıntıların ortaya çıktığı sır değil.
Uzun yıllar çalışma yaşamında yeri bulunan mevcut kıdem tazminatı sistemini bir çırpıda ortadan kaldırıp yerine çok farklı bir uygulamayı hemen getirmek çok kolay değil.
İşçinin son derece duyarlı olduğu kıdem tazminatında sosyal tarafların görüşleri, kaygıları, talepleri mutlak olarak dikkate alınmalı. Toplumda ve siyasette egemen olan hoşgörü havası, hükümetin alacağı kararlarda, çıkaracağı yasalarda da kendini göstermeli. Kıdem tazminatında özellikle işçi ile karşı karşıya gelinmemeli, Türkİş ve DİSK’in "genel grev" kararları gözden uzak tutulmamalı
