TBMM’DE YASA DIŞI İHALELER VE TAŞERON İŞÇİLERİN HAKLARI
18 Kasım 2015 tarihindeki Tuzun kokması, TBMM´de taşeron işçiliği başlıklı yazının devamını, Gaziantep Belediyesi´nden atılan taşeron işçilerinin sorunlarının ivediliği nedeniyle bugüne ertelemek zorunda kaldım.
18 Kasım 2015 tarihindeki "Tuzun kokması, TBMM’de taşeron işçiliği" başlıklı yazının devamını, Gaziantep Belediyesi’nden atılan taşeron işçilerinin sorunlarının ivediliği nedeniyle bugüne ertelemek zorunda kaldım.
TBMM’de, Meclis idaresinin dışındaki neredeyse bütün işler taşerona verilmiş. Cumhuriyetin meclisi, adeta taşeronlar meclisi olmuş. Bu durum başlı başına bir çürüme. İkinci çürüme, ihalelerin büyük kısmının yasaya aykırılığı, taşeron işçilerinin yasaya aykırı şekilde çalıştırılmaları.
TRT 3’TE 4/C KÖLELİĞİ
Meclis’in TRT 3 yayınını ve internet hizmetini sağlayan birimde 59 personel çalışıyor. Bunların 11 ‘i 657 sayılı yasanın 4-c maddesinde belirtilen "geçici personel". Kamuoyunun 4-c köleliği olarak bildiği olay. Ayrılan 59 personelin 18’i de 4-c statüsündeymiş. Kadrolu kameraman 3.434 TL alırken, 4-c statüsündeki kameramana 2.104 TL veriliyor. Aradaki fark tam 1330 lira. Aynı işi yapanlar arasındaki ücret ve sosyal haklardaki uçurum ise, Meclis’teki üçüncü çürümedir.
HASTANEDEKİ TAŞERON İŞÇİLERİ YASA DIŞI ÇALIŞTIRILIYOR
Meclis hastanesindeki taşeron şirketin temizlik işçileri, hastabakıcılık, hemşirelik, laborantlık, bilgi işlem gibi işlerde çalıştırılıyor. Hastanenin hasta sağlığı hizmetinin tamamı ya da bölümleri, hastanenin asıl işidir. Asıl iş, teknolojik sebeple uzmanlık gerektirmedikçe taşerona verilemez. Temizlik işçisi başka yerde çalıştırılamaz, asıl işte görevlendirilemez. Anlaşılan ihale, eksik personelin kapatılması için yapılmış. Personel alımı ihalesi ise, işçi kiralama ihalesidir ve yasadışıdır.
YEMEKHANE VE ÇAY OCAĞI TAŞERON İŞÇİLERİ YASA DIŞI ÇALIŞTIRILIYOR
Yemekhaneler, "Personel Çalıştınlmasına Dayalı Yemek üretimi ve Sunumu" ihalesiyle taşerona verilmiş. Meclis Başkanlığının 2 Ekim 2014 tarihli yazılı cevabı, yemekhanelerdeki 316 personelin 79’unun kadrolu, 103’ünün 4-c statüsünde, 134’ünün taşeron işçisi olduğunu belirtiyor. Çay ocakları da aynı… Taşeron işçileri, 4-c statüsündeki geçici personel ve kadrolu işçiler, aynı yerde aynı işi yapmaktadır. TBMM, 75 çay ocağının 57’sini taşerona vermiş. Toplam 186 çay ocakçısı ve garsonun, 97’si kadrolu işçi, 89’u ise taşeron işçisi. Taşeron işçisi ile kadrolu personel aynı işi yapıyor, ama ücretleri ve sosyal hakları farklı. Açık bir muvazaa…
TAŞERON İŞÇİSİNİN GASP EDİLEN HAKLARI
TBMM’de, taşıma hizmetleri, kreş, park ve bahçe düzenlemesi, temizlik ve eşya taşıma, şoförlük ve taşıma, restorasyon ve bakım hizmetleri gibi, taşerona verilen diğer işlerde de muhtemeldir ki durum aynı. 4857 sayılı İş Yasasının 2. Maddesi ve Alt İşverenlik Yönetmeliği şöyle diyor:
¦ Teknolojik sebeple uzmanlık gerektirmediği halde "asıl iş" taşerona verilemez.
¦ İhaleye verilen işte asıl işverenin elemanı çalıştırılamaz.
¦ Asıl işverenin kadrolu işçisi, haklan kısıtlanarak taşeron işçisi yapılamaz.
¦ Taşeron şirket asıl işverenin alet edevat ve malzemelerini kullanamaz.
¦ Taşeron işçileri, ihale kapsamına girmeyen ve sözleşmede yazılmayan işte çalıştırılamaz.
¦ Asıl işverenin görevlisi, taşeron işçisine iş emri veremez, yıllık, mazeret ve hastalık iznine müdahale edemez.
¦ Asıl işveren, taşeron firmada kimin çalışacağını veya ayrılacağını belirleyemez, müdahale edemez.
Bu uygulamaların söz konusu olduğu ihaleler yargıya taşındığında, muvazaalı (üçüncü kişileri aldatmaya dönük hileli sözleşme) oldukları saptanacak, taşeron işçileri işe girdikleri tarihten itibaren kadrolu sayılacak ve kadrolu işçinin ücret ve sosyal haklan ile arasındaki farkın geriye dönük beş yıllık toplamını alabileceklerdir.
Bu haklar, sadece hastane, yemekhane ve çay ocaklarındaki taşeron işçilerinin değil, yasaya aykın çalışma biçimlerine muhatap olan bütün taşeron işçilerinin haklarıdır.
TBMM’nin taşeron işçileri, gözünüzü açın, haklarınızı öğrenin.