Fındıkzade pazarında tezgâh açan esnaf Gökhan Yılmaz’a göre patatesin fiyatı artan maliyet ve vergiler nedeniyle yükseliyor: “Adana’da üretim yapıyorum. Mazotun litresi 4 lira, gübrenin kilosu 2 buçuk lira… Her şey para. Hükümet yalan söylüyor, stok falan hikâye. Kendim üretip satıyorum, kilosunu 3 liradan aşağı satarsam kâr edemiyorum. Hale geliş fiyatı zaten 2,2 lira; insanlar ne yapsın? 2 buçuk liraya mı satsın? Elektriği özelleştirdiler, bana sanayi elektriği satıyorlar. Sürekli zam geliyor, bu da fiyatların yükselmesine neden oluyor. Tarım Bakanlığı’nı ben yapsam daha iyi yaparım.”
Bir diğer pazarcı Bilal Yüksel ise havaların sürekli değişmesinden dolayı çiftçinin tarladan patatesi çekmediğini belirterek, “Hale ürünleri komisyoncular getiriyor bu da fiyatlarda artışa neden oluyor. Geçen yıl patatesin 3 kilosunu 5 liraya satıyordum, bu sene 3 kilosu 10 lira buna rağmen kâr oranı çok düşük” dedi.
HALK ŞİKÂYETÇİ
Pazara alışveriş yapan Ayşe Özgenç fiyatlardan şikâyetçi. Özgenç, “Devlette çalıştım emekli oldum. Evim kira, 1400 lira maaş alıyorum, kocam vefat etti. Çocuğum yardım etmese açlıktan ölürüm. Gelsin o milletvekilleri benim maaşımla yaşasınlar” dedi. Çocuklarıyla birlikte alışveriş yapan Gonca Kaya da, “Bütün pazarı dolaştım 50 lira gitti. Aldığım 4 gün yetmez. Eşim asgari ücretle çalışıyor, maaşına zam yok her şeye zam yapıyorlar” dedi. Mürüvvet Tatan ve eşi Salih Bey de pazar arabasını gösterip “Şu kadar şey 20 lira” ifadelerini kullandı.
***
Patates de spekülatörlerin eline düştü.
Türkiye Esnaf ve Sanatları Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken:
Bazı dönemler fiyatlardaki artışın ağır kış ve olumsuz hava koşullarından etkilendiği söylenebilir. Ama bu artışlar spekülatif. Eski ürün bitip yeni ürün çıkmasına yakın ürün azlığından faydalanarak spekülatif hareketler yapılabiliyor. Hem üreticiyi hem de tüketiciyi korumak için soğuk hava depoları yaygınlaştırılmalı. Böylece üretici ve tüketici korunurken, spekülatörlerin de oyununu bozmuş olursunuz.
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar:
Patates fiyatının yüksek seyretmesi tüccarın fiyat beklentisi içerisinde depolarında bekletmesinden kaynaklanıyor. Kışlık patates depolardan sevk ediliyor. Depo çıkışı 1 lira 80 kuruş. Hal böyleyken, üretici ile market arasındaki pazarlama kanallarından kaynaklanan fiyat farkları nedeniyle marketlerde patatesin nisan ayında ortalama 3 lira 76 kuruştan satıldığı belirlendi. Bu durumda ucuz fiyata satmak zorunda kalan üretici ile ürünü yüksek fiyatla alan tüketici mağdur oluyor.