Gıda fiyatlarındaki artış eylülde devam edince enflasyon tüketicide (TÜFE) 1.23, üreticide (ÜFE) yüzde 0.51 arttı. Böylece eylül itibariyle yıllık enflasyon tüketicide yüzde 9.24, üreticide yüzde 8.91 oldu. Gıda fiyatına okulların açılması ve altındaki artış eklenince yıllık TÜFE, 5 ayın en yüksek noktasına çıktı.

ENFLASYON, ağustos ayından sonra eylülde de arttı. Geçen ay, tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) yüzde 1.23, üretici fiyatları endeksi (ÜFE) yüzde 0.51 yükseldi. Yıllık enflasyon ise TÜFE’de yüzde 9.24, ÜFE’de yüzde 8.91 oldu. TÜFE’de yüzde 4.72 ile en yüksek artışın görüldüğü gıda ve alkolsüz içecekler grubu, yıllık bazda enflasyonu 5 ayın zirvesine taşıdı. Okulların açılmasının ve altın fiyatlarındaki artışın da, enflasyonun bu tempolu yükselişine etkisi oldu. Enflasyon 9 aylık oranlarla da TÜFE’de yüzde 4.77, ÜFE’de yüzde 6.52 olurken, oranlan piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Ancak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, son değerlendirmesinde “Fiyatlar eylülde de yüksek çıkacak, ancak bu durum geçici, ekim ayından itibaren yıllık enflasyonunu tekrar düşüş eğilimine girecek” öngörüsünde bulunmuştu.

Tarımda yıllık yüzde 14.2
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinin detaylarına bakıldığında da, tarım sektöründeki yüksek oranları artış dikkat çekti. ÜFE’de aylık değişim tarım sektöründe yüzde 0.44, sanayi sektöründe yüzde 0.52 olarak gerçekleşti. Tarım sektörü endeksindeki artış, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 14.22’li, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20.22’yi ve 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 17.38’i buldu. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 4.93, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.57 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 4.71 artış gerçekleşti.
Gıda ve içecek 4.72 arttı
Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 4.72 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Geçen ay, mevsimsel nedenlerden ötürü giyim ve ayakkabı fiyatlarında yüzde 2.21’lik düşüş görülürken, haberleşme alt grubu fiyatlarındaki yüzde 1.85’lik düşüş yaşandı. Aylık bazda düşen bir diğer endeks de yüzde 1.10 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. Endekste yer alan gruplardan eğlence ve kültürde yüzde 0.86, lokanta ve otellerde yüzde 0.74, ev eşyasında yüzde 0.48, konutta yüzde 0.33, sağlıkta yüzde 0.16, ulaştırmada yüzde 0.12 artış gerçekleşti.  Gıda fiyatlarının TÜFE’ye olan 1.3 puanlık etkisi dışarda bırakıldığında, enflasyon geçmiş seviyelirini korurken, okulların açılması ve altın fiyatlarındaki artış da eylül enflasyonunu etkileyen diğer kalemler oldu. Fiyatlar eğitimde yüzde 1.16 arttı. Altın fiyatlarındaki artış ise çeşitli mal ve hizmet fiyatlarındaki yüzde 1.23’lük artışa yansıdı. Yıllık bazda ise TÜFE’de en yüksek artış alkollü içecek ve tütün grubunda oldu.

En çok artanlarda ilk 8 gıda ürünleri

GEÇEN ay fiyatı en çok artan ürünler listesi de, gıdanın enflasyon üzerindeki ağırlığını gösterdi. Öyle ki listede ilk 8 kalemi bu ürünler gösterdi. Domates yüzde 57.16 ile domates alırken, yüzde 40.59 ile taze fasulye izledi. Listede yüzde 39.97 ile patlıcan, yüzde 33.66 ile sivri biber, yüzde 29.61 ile salatalık, yüzde 18.94 ile patates, yüzde 10.16 ile salça, yüzde 7.51 ile kuru soğan yer aldı. Bu listede dana eti yüzde 4.78’lik artışla 11’inci oldu.

Çekirdek enflasyon yüzde 0.56 arttı

ÖZEL kapsamlı TÜFE göstergelerine bakıldığında eylül ayında bir önceki aya göre mevsimlik ürünler hariç özel kapsamlı TÜFE’de yüzde 0.56 artış yaşandı. İşlenmemiş gıda ürünleri hariç enflasyon yüzde 0.06 artarken, enerji hariç enflasyonda yüzde 1.36 oranında artış görüldü. İşlenmemiş gıda ve enerji hariç enflasyonda yüzde 0.01 azalış olurken, enerji, alkol ve tütün hariç göstergelerde artış yüzde 1.58’i buldu.

Kaynak: Hürriyet Gazetesi