ILO’ya göre onlar aslında istihdamın "görünmeyen" yüzleri. Evlerin kapalı kapılarının ardında, yemek pişiriyorlar; çocuklara veya yaşlı insanlara bakıyorlar. Düşük ücrete; haftanın her günü çalışmaya maruz kalabildikleri gibi; birçoğu sosyal güvenceye sahip değil. Ve onların çok büyük bir bölümünü kadınlar oluşturuyor. Arkadaşımız Didem Eryar ÜNLÜ, ILO raporunda bu konu ile ilgili bölümleri derledi.

İşte o rapor:

1- KÜRESEL İSTİHDAMIN % 7.5’İNİ OLUŞTURUYOR

ILO’nun raporuna göre dünya genelinde ev işçilerinin sayısı 52 milyonun üzerinde. Sektör uzmanları ise bu sayının aslında 100 milyonlarda olduğunu söylüyorlar. Bunun nedeni, çok sayıda ev hizmetlisinin kayıtdışı çalışıyor olması. Rapor, ev işçilerinin yüzde 83’ünü kadınların oluşturduğunu ortaya koyuyor. Bu oran, küresel kadın istihdamının yüzde 7.5’ini temsil ediyor.

2- YARIYA YAKINI ASYAPASİFİK BÖLGESİNDE

Ev işçilerinin yaklaşık yarısı, yani 21.4 milyonu Asya-Pasifik bölgesinde; 19.6 milyonu Latin Amerika’da; 5.2 milyonu Afrika’da; 3.2 milyonu gelişmiş ülkelerde; 2.1 milyonu ise Ortadoğu’da çalışıyor. ILO raporunda dikkat çekilen bir diğer rakam da, 1995-2010 yılları arasında dünya genelinde ev,işçisi sayısının yüzde 60 oranında artmış olması.

Bu artış 19 milyon kişiye denk ILO’nun raporuna göre dünya genelinde ev işçilerinin sayısı 52 milyonun üzerinde. Sektör uzmanları ise kayıtdışının yüksek olduğu sektörde, sayının aslında 100 milyona ulaştığını söylüyorlar. geliyor. ILO, bu rakamların 117 ülkeden toplanan resmi istatistikler doğrultusunda hazırlandığının; fakat 15 yaşın altındaki çalışan 7.4 milyon çocuğu içermediğinin altını çiziyor. Sektör uzmanları ise bu iş gücünün büyük bir bölümünün kayıtdışı olduğuna dikkat çekerek, gerçek oranın 100 milyon kişiyi geçebileceğini söylüyorlar. Bu, gerçekten yüksek bir rakam.

3- 3’TE1’İNİN SOSYAL GÜVENCESİ YOK

Ev işçilerinin yüzde 30’unun hiçbir sosyal güvencesi yok. Yüzde 45’i kesinlikle izin kullanmıyor. ILO temsilcilerinden Sandra Polaski’ye göre, bu kişilerin diğer işçilerden daha fazla çalışmaları bekleniyor. Öte yandan ev işçileri, işverenlerine çok fazla bağımlı konumdalar. Bu arada evlerde çalışan kadınların büyük bir bölümünü göçmen kadınlar oluşturuyor.

4 – REKOR LATİN AMERİKA’DA

Gelişmiş ülkelerde, ev işçilerinin toplam istihdam içindeki payı yüzde 0.8. Bu oran Asya’da yüzde 1.2’ye; Afrika’da yüzde 1.4’e; Ortadoğu’da yüzde 5.6’ya yükseliyor. Latin Amerika ise yüzde 7.6 ile rekoru elinde tutuyor.

5 – İSPANYA’DA İSTİHDAMIN %4’Ü

Avrupa’da ev işçilerinin en fazla olduğu ülke İspanya. İspanya’da ev işçileri toplam istihdamın yüzde 4’ünü oluşturuyorlar. İkinci sırada yüzde 3.4 ile Portekiz; üçüncü sırada yüzde 2.3 ile Fransa; dördüncü sırada yüzde 1.8 ile italya geliyor. Kuzey ülkelerinde ve doğu Avrupa’da ise bu meslek neredeyse yok denecek düzeyde.

6 – İNSANCA SÖZLEŞME KABUL EDİLDİ

16 Haziran 2011 tarihinde, ILO tarafından "ev işçilerine insanca iş sözleşmesi" kabul edildi. "Ev işçilerinin küresel ekonomiye dönük muazzam katkılarını" tanıyan ILO sözleşmesinde, "Ev işlerinin değer kayhettiği ve görünmez hale geldiği; bu türden işlerin esas olarak kadınlar ve genç kızlar tarafından yapıldığı; bunların önemli bir bölümünün göçmen ya da kimi avantajlardan muaf ülke vatandaşları olduğu; ev işçilerinin istihdam ve çalışma koşulları bağlamında ciddi ayrımcı^ lığa tabi tutulduğu ve diğer türden insan .hakları ihlallerine maruz kaldığı; gelişmekte olan ülkelerdeki ev işçilerinin ulusal işgücünün önemli bir bölümünü teşkil ettikleri, fakat en fazla marjinalize edilen kesim oldukları" tespit edildi.

7 – İLK İMZALAYANLAR URUGUAY VE FİLİPİNLER

Ev işçilerinin iş yasası kapsamına alınmasını ve haklarının tanınmasını getiren sözleşmenin yürürlüğe girmesi için üye ülkelerden en az birinin ILO C189’u imzalaması gerekiyordu. Uruguay ve Filipinler sözleşmeyi imzalayan ilk iki ülke oldu. Böylece "ev işçilerine insanca iş" sözleşmesi bir yıl içinde yürürlüğe girdî. Sözleşme, dünya genelinde ev işçilerinin çalışma standartlarının yükseltilmesi ve haklarının korunmasını hedefliyor.

Türkiye’den de DİSKİİ ve KESICli kadınlar bu sürece destek veriyor ve sözleşmenin kabul edilerek, iç hukukta düzenleme yapılmasını talep ediyorlar. . Her türlü ayrımcılığı ortadan kaldırarak, kadın ve erkek işçilere eşit olanaklar sağlanması, .
Sendikalara üye olma ve örgütlenme hakkına sahip olması, .
Emeklerinin karşılığını alabilmesi, .
        Çocukların ev işçisi olarak çalıştırılmasının yasaklanması, .
       Her türden istismar, taciz ve şiddete karşı etkin koruma yöntemleri ve gereken yasal düzenlemelerin yapılması, .

        İnsana yakışır iş ve yaşam koşullarının sağlanması, .
        İşçi sağlığı ve iş güvenliği koşullarının yaratılması, .
        Sosyal güvenlik haclarının sağlanması için yasal düzenlemeler yapılması.