1980’den bu yana, Türkiye tam bir yabancı sermaye işgaline uğradı. Kamu kuruluşları yabancılara peşkeş çekiliyor, satılıyor ya da kapatılıyor, yabancı sermayeye sınırsız olanaklar sağlanıyordu. Kamu sektörü olmayınca, özel sektörde emperyalist rekabete dayanamadı, işgale uğradı.
1980’de, Türkiye’deki yabancı şirket sayısı 78 iken, 2003’te 6 bin 584’e, 2007’de 14 bin 208’e, 2012 Haziran’ında 30 bin 333’e, 2013 Haziran’ında ise tam 34 bin 94’e ulaştı.
15 Kasım 2012 tarihinde bu köşede, 2012 yılının ilk altı ayında 23 dev şirketin yabancıların eline geçtiğini yazmıştım. Şimdi yılın tamamına bakalım;
2012’de Amerikalılara satılanlar
ABD tekelleri 2012’de Bahçeşehir Kolejleri’ni, İDAŞ’ı, Polimer Kauçuk’u ele geçirdi.
Damat ve Tween markaları ile bilinen Orka Group’un hisseleri, Mustafa Nevzat İlaç Sanayii’nin yüzde 95,6’lık hissesi, Finans Emeklilik’in yüzde 51’i Amerikan tekellerinin eline geçti.
yemeksepeti.com, Penti, Altus Bilişim Technology, CBRE Turkey, Öntaş Teneke ve Redevco Turkey’in tamamını, Elsys Consulting’de yüzde 60’ını, Frigo Pak’ta 29’unu, Karat Güç Sistemleri’nde 49’unu, Olmuksa’nın yüzde 43’ünü ve Sporcum.com E Commerce’de yüzde 68,3’ünü ele geçirdiler.
Transtürk Holding, Usaş, DMS Group İletişim, Malzemem.com, Manajans, Cosmos Yatırım Ortaklığı’nın ne kadarını ele geçirdikleri ise meçhul.
İngiliz tekelleri, 55 şubeli Uyum market zinciri, Graniser, önde gelen spor sitelerinden Mackolik. Com, Pronet, Credit Agricole Yatırım Bankası, Gaat, Financial Services, CYF ve Life Media Fuarcılık, TGI Media’yı ele geçirdi. Vektör Yatırım, Construction, Hayat Enerji, Media Internet Media ve Tiryaki Agro’da ne kadarını ele geçirdikleri ise açıklanmıyor.
Fransız tekelleri 2012’de kozmetik devi Yves Rocher Grubu ve Flormar’ın aldılar. Flomar’ın, 100’ü Türkiye’de, 200’ü 30 ülkede, toplam 300 mağazası vardı.
TAV Havalimanları Holding, TAV Yatırım Holding, CMA CMG Deniz Acenteciliği, İpek Optik, İskenderun Port, İşbir Optik, Opak Optik, Plastikkart ve Starcom Medya Fransızların 2012 yılında ele geçirdiği şirketler arasındaydı.
***
Alman tekelleri 2012 yılında, Aktifsped Logistics & Transportation, Eczacıbaşı Personal, Efes Prenses Hotel, Albertus Kimya, Sodeks Fuarcilik, Enerjisa, İz Air Logistics & Transportation, Karasular Enerji, Metko Hüttens, Mobilike, Nart Sigorta, Reasürans, Palme İnşaat, Ren Grup Diyaliz, Yaren Turizm Tourism ve Yatırım Menkul Değerler’i ele geçirdiler.
Hollandalılar 2012 yılında Ultra Görüntüleme Merkezi’nin ve Bosif’in tamamını, AE Arma Elektropanç’in yüzde 80’ini, Boyner Bireysel Ürünler, ELC Group Müşavirlik, Ganter Mağazacılık, Mel 4 Gayrimenkul, Sintan Kimya, Koton ve UBM İstanbul Fuarcılık’ın çoğunluk hisselerini ele geçirdiler.
Ruslar AEI Enerji Holding’i, BP Turkey’i ve Lidyana.com’u ele geçirdiler. Daha önce Fransız-Belçika ortaklığı Dexia’ya satılmış olan Denizbank, Rusya’nın en büyük bankası Sberbank’ın eline geçti.
İtalyan tekelleri, Benetton Giyim, Interteks Fuarcılık, Maxtone, Stelliferi Fındık şirketlerini ele geçirdiler.
Japon tekelleri, Bellini Gıda Food & Beverage, Transteknik Teknoloji, Bento Bantçılık ve Filmat Services’i ele geçirdiler.
***
Avusturya tekelleri, Dentaş Ambalaj’ı ele geçirdiler, Perpa Koruma ve Güvenlik ve Tüyap Entertainment’de büyük oranda hisselere sahip oldular.
İsviçre şirketleri Artek Mühendislik, Ekomak, Havak, HSK ve Sekotek Elektronik’in sahibi oldular.
Küveyt şirketleri, Bavet, Dem İlaç, Eurobank, Tekfen Financial’ın sahibi oldular, Bonfilet’in 15 hissesini ele geçirdiler.
Singapur şirketleri, Er Nova Lojistik, Feriköy Gayrimenkul ve Hak Menkul Kıymetler’i ele geçirdiler.
Bahreyn, Göknur Gıda ve Orka Group’u, Danimarka Değer Menkul Değerler’i, Dubai Sigorta Financial’ı, Yunanistan Fjord Marin’i, Hong Kong Cevher Jant’ı, Kore ACVA Elektrik’i, Norveç Petrol Ofisi Arama’yı, Polonya Sigma Danışmanlık’ı, Katar First Investment Bank Qatar EHM Mağazacılık’ı, Suudi Arabistan Dank Gıda’yı ve Toyota Pazarlama’yı, Slovakya Sekom Technology’i, İspanya Unmaş’ı, BEA Orion Holding’i ele geçirdi.
Not: Yarın 2013 yılında ele geçirilenleri okuyacaksınız.