25 Temmuz 2019
11. KALKINMA PLANI’NIN ŞERLERİ
Ekonomiyi de etkileyen emperyalist kuşatma günlerindeyiz. İçinden çıkılamayan ve çırpındıkça büyüyen ekonomik bunalım günlerindeyiz
Ekonomiyi de etkileyen emperyalist kuşatma günlerindeyiz. İçinden çıkılamayan ve çırpındıkça büyüyen ekonomik bunalım günlerindeyiz. Böyle bir zamanda dönemsel kalkınma planı yapıyorsanız, kapattığınız Devlet Planlama TEŞKİLATı’nın boşluğunu dolduracak ciddiyetle hazırlamak, sorunların merkezindeki örgütlerle, sendikalarla görüşmek, önerileri dinlemek lazımdı.
TBMM’de yangından mal kaçırır gibi davranmamak, enine boyuna görüşmek lazımdı. Hele de iddialı olduğunuz 2023 hedefine götürecekse plan, daha da ciddiyetle ele almak lazımdı. Ama jet hızıyla oldu her şey. Muhalefetin 15 değişiklik önergesinin 15’i de reddedildi.
Ak Parti ve MHP’nin, iklim değişiklikleri ve su havzaları hakkındaki önergesi ile Gümrük Müşavirleri Odası’nın kurulması hakkındaki niyetin çıkarılması işlendi sadece ve 219 sayfa, 845.1. maddeden oluşan plan, neredeyse geldiği gibi geçti TBMM’den.
Adı, “11. Kalkınma Planı (2019-2023). TBMM’nin tatil öncesinde ele aldığı son konu. 18 Temmuz Perşembe günü TBMM’de görüşüldü, kabul edildi, vekiller jet hızıyla 2.5 aylık tatile çıktılar. Plan da 23 Temmuz Salı günü Resmi Gazete’de yayımlandı. Emin Çölaşan, Sözcü’deki köşesinde 23 Temmuz 2019 tarihli “Abidik gubidik kalkınma planı” başlıklı yazısında, “İçi boş göstermelik bir kalkınma planı daha boş raflardaki yerini aldı. Bir daha açılmamak üzere kapağı şimdiden kapatıldı” dese de, iktidarın plan kelimesinden hazzetmediği, bunun da öneminin olmayacağını söylese de, o kadar hafife almamak lazımdır. Temenni metini gibi görünse de, 17 yıllık iktidarın geldiği yeri görmek bakımından anlamlıydı. Yakın gelecekte yapmak istedikleri vardı. Her şeyden önemlisi de 82 milyonluk milletimizin ve ülkemizin geleceği idi temenni edilenler.
MALİye, bankacılık, ticaret, savunma sanayii, çevre gibi, uzmanlarının ayrıca incelemesi gereken konuları bir yana bırakıyor, aklımın azıcık erdiği konularda bazı saptamaları dikkatinize sunuyorum.
PLANDA EKONOMİK KRİZ YOK
Plana göre 2008’de baş gösteren son ekonomik krizin, 2010’da önü alınmış, ciddi bir sorun olmaktan çıkarılmış. (Madde 125.) Hatta “2016’daki menfur darbe girişimi ve 2018’de hızlanan ticaret savaşları” olmasa, asayiş berkemalmiş. (Md. 126)
Bir sorun, görmezden gelince, yok sayınca sorun olmaktan çıkar mı?
Cumhuriyet tarihinin en büyük ekonomik krizini görmezden gelirseniz, asıl kriz bu yaklaşım olur.
“Önü alındı, kriz aşıldı” denilen 2010 senesinden sonra yapılanları nereye koyacağız?
-Ulusal çapta işsizliği önlemenin stratejik planı diyerek, panik halinde bütün cefayı da işçinin sırtına yıkmaya kalkmak neyin nesidir?
-”Devlet üretimin ve yatırımın hiçbir yerinde olmamalı” fikrinden 12 yıl sonra cayıp, üretimi artırma, yatırım yapma telaşı niyedir?
-2015 seçimlerinde 9 puanlık kayıp niyedir? Kaybı toparlayabilmek için açılımlardan vazgeçerek PKK’nın üzerine yürümek krizin etkisiyle değil midir?
-Son belediye seçimlerindeki hezimet ekonomi yüzünden değil midir?
-13 yıldır bütün desteklerin çekildiği çiftçiyi yeniden desteklenmeye mecbur kalmak nedendir?
-Ya “ekonomide milli seferberliğe” ne demeli? Olağan durumdaysak, savaş hali ilanı nedir?
-Ya kalan kurumları Varlık Fonu çuvalına doldurmak?
-İşsizlik fonuna el konması, taşerona sahte kadro, emekliye bayram ikramiyesi, baskın seçimler ve dahası niye? Plandan beklenen, cesur olmak ve sorunları doğru saptamaktı oysa. Sorunları saklayan çözümleri görebilir mi?
ARABESK ÇIKMAZ
Krizi yok sayınca da, 2011’den beri doğrusu-yanlışı ile krizi önleme çırpınmalarını bile yok sayınca, geriye 2011 öncesi IMF programı kalır, emperyalist programı yeniden sahneye sürmek kalır. Arabesk bir durum çıkar ortaya.
“Sanayi sektörünü destekleyen hizmet ve tarım sektörlerinin topyekûn verimlilik kazanımlarına ortak olduğu bütünsel bir yaklaşım benimsenecektir” (Md.207) cümlesini, planın bazı yerlerinde okuyabilirsiniz, evet. Ama ağırlıkta olan, IMF döneminin ülkeyi uçuruma götüren programı olur.
KALKINMA PLANI DEĞİL, IMF PLANI SANKİ
Deniyor ki planda; “Devletin düzenleyici ve denetleyici rolü kuvvetlendirilecek (dikkat, yatırımcı ve üretimci denmiyor. Sebebini özelleştirme bölümünde daha açık göreceğiz. M.A) Ve “…piyasanın etkinliğini sağlamak…” (Md.186) “KİT’lerde ve mahalli idarelerde yönetişim süreçleri geliştirilecek…” (Md 202) “…serbest piyasa ekonomisi uygulamasının güçlendirilerek sürdürülmesi…”(Md 185)
PİYASA EKONOMİSİNE DEVAM, ÖZELLEŞTİRME TAM GAZ
“…özelleştirme uygulamalarına devam edilecektir.” (Md. 183) “Etkin bir piyasa mekanizması oluşturma hedefi doğrultusunda özelleştirme uygulamalarına devam edilecektir.” (Md.277.) “Plan döneminde özelleştirme portföyünde bulunan şirket ve varlıkların özelleştirilmesine devam edilecek, özelleştirilme potansiyeli olan yeni şirket ve varlıklar portföye dâhil edilerek özelleştirilecektir.” (Md.277.2.)
“Özelleştirmeler yoluyla devletin kamusal fayda taşımayan üretimdeki payının azaltılması sürdürülecek. KİT’lerin faaliyetleri piyasada rekabeti bozucu etkiye neden olmadan yürütülecektir. (Md 193)
“KİT’lerde istihdam edilecek personel sayısı özellikli durumlar haricinde artırılmayacaktır.” (Md.273.3.)
“KİT’lerin fiyat ve tarifeleri ticari esaslara göre belirlenecek, sektörde serbestleşmeye ve rekabete engel olan uygulamaları kaldırılacaktır.” (Md.275.) Özal’dan beri uygulanan ve ülkeyi uçuruma götüren bu plan değil miydi?
Devam edelim.
TCDD PARÇALANIP SATILMAK İSTENİYOR
Özal’dan beri gördüğümüz başka bir durum da şu idi. Piyasacı hükümetlerden biri eğer bir kamu kurumuna yatırım yapıyorsa, bilin ki o kurumun satışı yakındır. Zira kamuculuğa düşman hükümetler, satılmayacak kuruma yatırım yapmadılar hiç. TCDD’ye yatırım yapılması da bunun içindi. Ak Partili Ulaştırma Bakanları, Demiryollarının güzelleştirildiğini, satışa hazırlandığını defalarca söylediler. Bu kez niyet daha ayrıntılı anlatılıyor;
“Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yetki Belgesi sektördeki serbestleşme düzeyini ve rekabetçiliği artıracak şekilde düzenlenecek…” (Md.507.4.)
“Özel demiryolu işletmeciliğinin teşvik edilmesi ve demiryollarında serbestleşmenin geliştirilmesine yönelik ikincil mevzuat tamamlanacaktır.” (Md.507.5.)
“Demiryolu altyapı yapımı, bakımı, altyapı erişimi ve tahsisi, şebeke bildirimi, emniyet yönetimi, düzenleme ve denetleme, tren işletmeciliği ile demiryolu araçlarının sahipliği, imalatı ve bakım onarımı faaliyetleri organizasyonel olarak birbirinden ayrıştırılacak ve sektör yeniden yapılandırılacaktır. (Md.509.1.)
“Demiryolu yolcu taşımacılığı, kamu hizmeti yükümlülüğünün yerine getirilmesi görevi yeniden düzenlenecek, kamu hizmeti yükümlülükleri ihale yoluyla belirlenerek demiryolları alternatif tren işletmecilerine açılacaktır.” (Md.509.2.)
“Yapım ve teknik müşavirlik işlerinde hizmet alımlarının yapılması sağlanacak, bakım ve onarım hizmetlerinin ağırlıklı olarak özel kesim marifetiyle performans esaslı sözleşmelerle yürütülmesi için gerekli hukuki ve kurumsal düzenlemeler hayata geçirilecektir.” (Md.511.2.)
PTT ÖZELLEŞTİRİLECEK
PTT’nin telefonu satılmıştı önce. Hem de yabancılara. Sonra kargo alanında özel sektöre yol verildi, telefonu çıkarılmış PTT’nin alanı daraltıldı. Sonra mektup ve kurye işinde özel sektörün önü açıldı. Tükenme noktasına getirildi PTT. Bari ölmesin diye bankacılık işi üretildi. Şimdi bankacılık da ayrılıp PTT’ye son tekme vurulmak isteniyor. Nasıl mı?
“Posta sektöründe rekabetçi bir ortam sağlanarak…” (Md.516.)
“Posta piyasasının serbestleştirilmesi sürecinde etkin düzenleme ve denetim yoluyla sektörde rekabetçi bir piyasa” oluşturularak. (Md.517.)
EĞİTİMDE ÖZELLEŞTİRME
Özelleştirme, yeni dönemde eğitimde de sürdürülmek isteniyor.
“Özel eğitim hizmetinin yaygınlaşması için mobil platformlar kurulacaktır.” (Md.552.2.) “Özel mesleki ve teknik okullarda eğitim gören öğrencilere yönelik destek ödemeleri sağlanacak, özel sektörün okul açmasına yönelik yatırım teşvikleri artırılacak.” (Md.559.11)
