10 HAFTALIK BUĞDAY REZERVİ KALDI
Küresel gıda krizi büyüyor.
Pek çok kuruluş ve uzman açlık tehlikesine karşı uyarılarda bulunurken Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş da krizi tetikliyor. Milyonların açlık nedeniyle göçe başlayabileceğine değiniliyor.
Tarım analiz firması Gro Intelligence’a göre rezervlerde dünya tüketimine 10 hafta yetecek kadar buğday kaldı. Bu rakamın 2008 finansal krizinden bu yana görülen en düşük seviye olduğu belirtiliyor.
Bu seviyenin tahmin edilenden daha kötü olduğu değerlendiriliyor. Devletler küresel buğday stoklarının yıllık tüketimin yüzde 33’üne denk geldiğini söylerken Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde gıda güvenliği üzerine yapılan toplantıda konuşan Gro Intelligence CEO’su Sara Menker bu oranın aslında yüzde 20’ye yakın olduğunu söyledi.
Uzun süredir yaklaşan gıda kriziyle ilgili uyarılarda bulunan Menker, büyüyen açlık tehdidi karşısında acilen önlem alınması gerektiğine dikkat çekti. Artan ekin fiyatları milyonları riske atarken yaşanan kuraklıklar ve yükselen gübre fiyatları da önümüzdeki dönemde tahıl tedarikini tehdit etmeye başladı.
Eski bir enerji emtia taciri olan ve gıda krizini pandemi tedarik zincirlerini boğmadan öngören Menker, “Bu döngüsel değil. Bu sismik bir kriz. Bu bir nesilde bir kez yaşanabilecek ve jeopolitik dönemi dramatik şekilde etkileyebilecek bir olay” değerlendirmesinde bulundu.
UKRAYNA ÖNEMLİ ÜRETİCİ
Birleşmiş Milletler (BM) de Ukrayna’nın dünyaya tahıl ihraç edememesinin küresel kıtlığa yol açabileceği konusunda önceki gün uyarı yaptı.
Ukrayna dünyada mısır, buğday, arpa da dahil olmak üzere birçok hayati tarım ürününün ilk beş küresel ihracatçısı arasında yer alıyor. BM’ye bağlı Dünya Gıda Programı’nın yaklaşık 125 milyon kişiye gıda yardımı ulaştırdığı ve tahılın yüzde 50’sini Ukrayna’dan aldığı açıklanmıştı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna’daki savaşın körüklediği gıda kıtlığının dünya çapında yıllarca sürebilecek küresel kıtlığa neden olabileceği konusunda uyarmıştı.
TÜRKİYE BÜYÜK RİSKTE
Eski TÜİK Başkanı Birol Aydemir de sosyal medya hesabı üzerinden Türkiye’nin buğday ihtaline ilişkin paylaşım yaptı.
Aydemir paylaşımında şunlara yer verdi: “Geçtiğimiz hafta Hindistan’dan ilk kez buğday ithal edeceğimiz söylendi ancak Hindistan buğday ihracatına yasak getirdi. Burada bir düzeltme yapmak gerekiyor: Hindistan’dan 2014 ve 2015 yıllarında zaten buğday ithalatı yaptık. Asıl problem: 2021 yılında buğday ithalatımızın yüzde 88’inin Rusya ve Ukrayna’dan yapılmış olması. Bu ülkelerden ithalat yapılamaz veya yeteri kadar tedarik sağlanamaz ise ne olacak?
Buğday ithalatında yönelik bir tweet serisi paylaşan Aydemir; 2019,2020 ve 2021 yıllarına ait ithal edilen tonları paylaşarak diğer bir sorunun fiyat artışı olduğunu kaydetti.
Öte yandan dünyanın dikkatle takip ettiği önemli ekonomi dergilerinden The Economist dergisi kapağında Ukrayna-Rusya savaşı sonrası beklenen gıda krizine gönderme yaptı. Kapakta üzerinde kuru kafa simgeleri olan buğday başaklarına yer verildi.