ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI’NA AÇIK MEKTUP
Sayın Bakan,
Bildiğiniz gibi 9.1.1985 gün ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2/h maddesine göre. Bakanlığın görevleri arasında çalışma hayatını denetlemek yer almaktadır.
Sayın Bakan,
Bildiğiniz gibi 9.1.1985 gün ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının TEŞKİLAT ve Görevleri Hakkında Kanunun 2/h maddesine göre. Bakanlığın görevleri arasında çalışma hayatını denetlemek" yer almaktadır.
HİZMET ÖDENEĞİ KIDEM TAZMİNATI TAVANINA TABİDİR
Milli Güvenlik Konseyinin 5 Mayıs 1981 günlü 52. Birleşiminde kabul edilen 2457 sayılı Kanunla 1475 sayılı İş Kanununa Ek Madde 2 eklendi. 1981 yıkıdan. 1475 sayılı İş Kanunun yürürlükten kaldırıldığı 10.6 2003 tarihine kadar bu madde değiştilmeden yürürlükte kaldı. Madde metni aşağıda sunulmaktadır:
Ek Madde 2 "Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kurum ve kuruluşların, haklarında 1475. 854, 5953 ve 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminaü niteliğinde yapılan ödemeler kıdem tazminatı sayılır ve bu kanunun 14 nucu maddesindeki esaslara ve miktara göre ödenir."
22.5.2003 tarihinde kabul edilen ve 10.6.2003 tarihli Resmi Gazete de yayımlanarak yayımı tarihinde yürürlüğe giren 4857 sayılı İş Kanununun 112. maddesinde de aynı hüküm yer aldı. 112. maddenin 1. fıkrası şöyledir:
"Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953. 5434 saydı kanunların hükümleri uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem tazminatı sayılır."
Sendikalar, "kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kurum ve kuruluşlardır." Bu düzenlemeye göre, sendikacılara yapılan hizmet ödeneği ödemeleri, kıdem tazminatı tavanına tabidir: bu tavanın üstünde ödeme yapılması kanundışıdır. Halbuki sendikalarda kıdem tazminaü tavanının üstünde hizmet ödeneği ödenmesi uygulaması yaygındır Örneğin. Tes-Iş Sendikası’nın 2015 yılında beklediği aidat geliri. 27.4 milyon uradır. Tes-Iş yöneticilerine 2015 yılında yapılacak ödemeler toplamı bunun yaklaşık iki katıdır: 52.8 milyon uradır. Bu paranın 25.4 milyon liralık bölümü yönetici hizmet ödenekleri ve yolluklardır. Sendika tüzükleri ve genel kurul kararlan kanunu değiştiremez Tüzük hukumlen ve genel kurul kararlan ne olursa olsun, hizmet ödenekleri kıdem tazminaü tavanını aşamaz.
YARGITAY’IN KARARLARI
Yargıtay in oybirliğiyle aldığı birçok kararında sendikacılara ödenen hizmet ödeneğinin kıdem tazminaü tavanına tabi olması gerektiği açıkça belirtilmiştir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi nin E. 2010/50248. K. 2011/18855 ve 21.06.2011 günlü karannda şöyle denmektedir: "Bundan başka hizmet ödeneği niteliği itiban ile kıdem tazminat olarak kabul edilmesi ve böyle olunca fesih tarihindeki tavan dikkate alınarak hizmet ödeneği hesabı yapılması gerekirken tavan aşılarak yapılan hesaplama uyarınca hüküm kurulması hatalı olup. bozmayı gerektirmiştir."
Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin E. 2013/15648. K. 2013/15224 ve 21.6.2013 günlü karannda da şöyle denmektedir "Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamasına göre hizmet ödeneği kıdem tazminaü tavanına tabidir."
Halbuki Bakanlığınızın onayladığı bazı tüzüklerde bu sının aşan hizmet ödeneklerinin ödenmesi öngörülmektedir. Aynca birçok sendikada kanundışı bir biçimde çok çok yüksek miktarlarda hizmet ödeneği ödenmesi Bakanlığınızın görevleri arasında bu kanundışı uygulamanın engellenmesi de bulunmaktadır.
Saygılarımla.