Bireysel emeklilikte son günlerde basında sık sık reklamlar görüyorsunuz, “Her 100 liranıza 25 lira devlet katkısı var” diye, ama gelin gerçeğini yazalım. 2012 Aralık ayına kadar BES’e 100 lira veriyordunuz devlet de anında 25 lirayı size vergi iadesi olarak geri veriyordu. Şimdi 2013 Ocak ayından itibaren 100 lira veriyorsunuz “25 lirayı hemen geri vermiyorum bir kenara bunları yazacağım, 56 yaşında geri vereceğim” diyor.

Peki devlet katkısı güncelleniyor mu? Yani BES sisteminde nemalandırılıyor mu? Hemen cevap verelim; şu anda BES’te nemalandırılmıyor. 30 yaşındaysanız 26 yıl sonra bugünkü 25 lirayı değersiz, nemalandırılmamış olarak kaç kuruş olarak geri alırsınız bir düşünün. Gerçi çok yakında nemalandırmayı tarif eden tebliğin çıkması bekleniyor ama nemalandırmanın yatırım araçlarına göre hangi oranlarda olacağı henüz netleşmiş değil. 

DEVLET KATKISININ ÜST SINIRI DA VAR 
Katılımcılarca bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı paylarının yüzde 25’ine karşılık gelen tutar, devlet katkısı olarak hesaplanacak. Ancak devlet katkısının da bir üst sınırı var yani her 100 liraya 25 lirayı bir kenara yazmıyorlar. Bir takvim yılında ödenecek katkı paylarının toplamı geçerli brüt asgari ücretin hesaplama dönemine isabet eden toplam tutarını aşamayacak. Yani örneğin bir katılımcı için 2013 yılında devlet katkısı eklenecek maksimum rakam 12 bin TL olabilecek. Yani 2013 yılında devlet katkısı bakımından en ekonomik rakam 12 bin TL olacak. Devlet katkısı, katkı payı ödemelerinden ayrı olarak takip edilecek ve Hazine Müsteşarlığı’nca belirlenen yatırım araçlarında yatırıma yönlendirilecek. 

Katılımcılardan 01. 01 .2013 tarihinden sonra; 
a) En az 3 yıl sistemde kalanlar devlet katkısı ve varsa getirilerinin yüzde 15’ine, 
b) En az 6 yıl sistemde kalanlar devlet katkısı ve varsa getirilerinin yüzde 35’ine, 
c) En az 10 yıl sistemde kalanlar devlet katkısı ve varsa getirilerinin yüzde 60’ına hak kazanacak. Bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat veya malûliyet nedeniyle ayrılanlar devlet katkısı ve varsa getirilerinin tamamına hak kazanacak.

Elbette sistemde uzun yıllardır bulunanların bu kadar yıl beklemesi gerekmeyecek. Onlar da 01. 01. 2013 tarihi itibarıyla sistemde bulundukları yıla göre devlet katkısına esas hak kazanma bakımından gerekli staj süresini emsallerine göre daha önce doldurmuş olacaklar. Ancak bir defaya mahsus bu ilave sürelerin eklenmesi için 2016 yılına kadar sistemde kalmak gerekiyor. Buna göre, katılımcının ilgili sözleşmesine ilişkin devlet katkısına hak kazanmaya esas süresine, 01. 01. 2013 tarihi itibarıyla ilgili sözleşmede; 

a) 3 yıldan fazla ancak 6 yıl veya daha az süreyle kalınmış olması halinde 1 yıl, 
b) 6 yıldan fazla ancak 10 yıl veya daha az süreyle kalınmış olması halinde 2 yıl, 
c) 10 yıldan fazla kalınmış olması halinde 3 yıl ilave 01. 01 .2016 tarihinde gerçekleştirilecek. Bu ilave süre dopingiyle eski bireysel emeklilik katılımcılarının sistemde kalmaları amaçlanıyor. Eski bireysel emeklilik katılımcılarına bu dopingin yanında bir de caydırıcı unsur sunuluyor.

Öyle ki Bireysel Emeklilik Kanunu’nda değişiklikler yapan 6372 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 29.05.2012 tarihi itibarıyla bireysel emeklilik sisteminde olan bir katılımcının 29. 06. 2012 ile 29. 06. 2014 tarihleri arasındaki 2 yıllık süreçte herhangi bir nedenle bir emeklilik sözleşmesi veya sertifikasını sonlandırarak birikimlerinin bir kısmını veya tamamını alması durumunda, 01. 01. 2013-31.12. 2014 tarihine kadar adına ödeyeceği katkı payları için devlet katkısı verilmeyecek.

Bireysel emeklilik sistemini, adına bakarak SGK’nın sağladığı emeklilik hakkıyla karıştırmamak gerekiyor. Zira burada en az 10 yıl sistemde kalıp 56 yaşını doldurmuş olarak emeklilik hakkını kazanmakla devlet katkısı ve kendi katkı paylarının nemalanmış birikimlerini bir defada veya azami 10 yıla yayarak alma hakkı arasında bir tercih kullanılabiliyor; sadece bu 10 yılın sonunda tabiri caizse “deniz bitiyor”. BES, sizin ödediğiniz parayı sizin istediğiniz taksitlerle size geri veren bir sistem ve ASLA EMEKLİ ETMEZ. Biriken bitince size güle güle derler.