Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Op. Dr. Orhan Koç, "Az tehlikeli işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği (İSG) hizmetleriyle ilgili ciddi açık var" dedi. Öte yandan İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın bu işyerlerine İSG hizmeti alma zorunluluğu getiren kritik maddeleri, AKP hükümeti tarafından 2020 yılına ertelenmişti. Bununla da yetinmeyen hükümet, bu işyerlerinde İSG hizmetlerinin patronlarca verilebilmesinin yolunu açmıştı.
‘Eylem planımız var’
İHA’nın haberine göre Koç, önceki gün Adana’da düzenlenen Güvenli inşaat Sempozyumu’nda yaptığı açıklamada, "Özellikle çok tehlikeli işyerlerinde İSG hizmetleri almayan işyerlerini tek tek arıyoruz. Şu anda 500 ve üzerinde çalışanı olan işyerlerinin tümünde İSG hizmetlerinin alınıp alınmadığını her gün teyit ediyoruz" ifadelerini kullandı.
Temel İSG hizmetlerinin alınması açısından bakıldığında, çok tehlikeli işyerlerinde Avrupa düzeyinde bu hizmetin alındığını öne süren Koç, "Ancak az tehlikeli yerlerde, özellikle 50 kişinin altında çalışan işyerlerindeki İSG’yle ilgili temel hizmetlerin alınması noktasında ciddi bir açığımız olduğunu söyleyebiliriz" diye konuştu.
Sayısı bir milyona yakın olan az tehlikeli işyerinde İSG hizmetlerinin alınması için farklı bir mekanizma geliştirilmesi gerektiğini söyleyen Koç, bunun için bir eylem planı hazırladıklarını da ifade etti.
Neden üç kez ertelendi?
2012 yılında çıkarılan 6331 sayılı iş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun patronlara iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme yükümlülüğü getiren 6’ncı ve 7’nci maddeleri, kamu kurumları ve 50’den az çalışanı bulunan ez tehlikeli işyerlerinde 1 Temmuz 2017’de yürürlüğe girecekti. Bu tarihten sonra en az 1 çalışanı bulunan bütün işyerlerinde, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirilmesi ve sürekli İSG hizmeti alınması zorunlu hale gelecekti. Ancak maddelerin yürürlüğe girmesine sadece 20 gün kala, AKP hükümeti söz konusu maddelerin yürürlük tarihini 1 Temmuz 2020’ye erteledi.
Bu ilk erteleme de değildi. 2012 yılında yasa çıkarıldığında kamu işyerleri ve az tehlikeli işyerleri için bu maddelerin 30 Haziran 2014’te yürürlüğe girmesi öngörülüyordu. Aradan beş yıl geçmiş olmasına karşın yine ‘İSG uzmanı ve işyeri hekimi sayısının yetersiz olduğu’ gerekçesiyle, bu maddelerin yürürlük tarihi üçüncü kez ertelenmiş oldu.
İSG hizmetini patron verecek
Bu ertelemeyle yetinmeyen AKP hükümeti, az tehlikeli işyerleri için İSG hizmeti alma zorunluluğunu neredeyse tümüyle ortadan kaldıran bir düzenlemeye de imza attı.
İSG Yasası’na göre, 10’dan az çalışanı olan az tehlikeli işyerleri için işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler dışında İSG hizmetleri, gerekli eğitimleri alan işveren veya işveren vekili tarafından yürütülebiliyor. Bu işyerleri ayrıca, çalışanları için sağlık raporlarını aile hekimlerinden ve kamu sağlık hizmet sunucularından alabiliyor. Hükümet, bu yasa maddesinde yer alan ’10’dan az’ ibaresini ’50’den az’ şeklinde değiştirdi. Böylelikle 2020 yılına gelindiğinde bile, 50’den az çalışanı olan az tehlikeli işyerlerinde patronların İSG uzmanı ve hekim istihdam etmesi gerekmeyecek.