Türkiye´de özellikle kamu kesiminde taşeronluk (alt işverenlik) nasıl ve niçin yayıldı? Bir kamu hastanesinin başhekimisiniz. Sizden hizmet bekleniyor. Ancak bir taraftan da emekli olan, istifa eden, ölen veya başka nedenlerle işten ayrılan işçilerinizin yerine yeteri kadar yeni işçi verilmiyor.

Türkiye’de özellikle kamu kesiminde taşeronluk (alt işverenlik) nasıl ve niçin yayıldı? Bir kamu hastanesinin başhekimisiniz. Sizden hizmet bekleniyor. Ancak bir taraftan da emekli olan, istifa eden, ölen veya başka nedenlerle işten ayrılan işçilerinizin yerine yeteri kadar yeni işçi verilmiyor. Personeliniz yetmiyor. İşler istediğiniz gibi yürümüyor. Hastabakıcı kadronuz kaldınlmış. Hemşireler bu işi yapmak istemiyor. Yeterli laboratuvar elemanınız yok; tahliller zamanında gelmiyor; tanı ve tedavi aksıyor. Daha bir sürü sıkıntı. Ama sizden iş bekleniyor. Ne yapacaksınız?

KADRO DARALTMASINA ÇÖZÜM: TAŞERON İŞÇİSİ
Türkiye’de bizim ömrümüz "bulup buluşturmakla geçmiştir. Çare üretmekte bizim üstümüze kimse yoktur. "Demokrasilerde çare tükenmez." Temizlik ihalesi açıyorsunuz. İhaleyi kazanan şirketi çağırıyorsunuz.
Diyorsunuz ki, "Bak kardeşim, benim 100 tane temizlikçiye ihtiyacım yok. Benim ihtiyacım hastabakıcıya, hasta kabul görevlisine, laboranta, vb. Bana 20 tane temizlikçi bul, yeter. Geri kalan 80 kişiyi de bu niteliklere sahip kişilerden istiyorum." Bu laflar zaten daha işin başında söylendiği için, ihaleyi kazanan da buna uygun hareket ediyor. Alın size Türkiye’nin her tarafındaki kamu hastanelerinde onbinlerce taşeron işçisi; ama gerçekte "Başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi."
Ancak artık işler kökünden değişti. Taşeroncu kamu işverenlerinin başı belada. Hükümet bunu bilerek mi yaptı, bilmeyerek mi yaptı; anlamak gerçekten zor. Burası Türkiye; gerçi genellikle her iş belirli bir hesapla yapılır ama, bazen de anormallikler yaşanır. Artık işler böyle yürümeyecek.

KAMU KURUMU YÖNETİCİSİNE BÜYÜK CEZA
11 Eylül 2014 günlü Resmi Gazete’de yayımlanan 6552 sayılı Torba Kanunla (M. 11) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Ek Madde 8 eklendi. Bu maddeye göre, "personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri çerçevesinde çalıştırılan personel, ihale ve sözleşme konusu iş dışında başka bir işte çalıştırılamaz ve görevlendirilemez.
Bu kapsamda, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesine çıkılmaması gerektiği hâlde ihaleye çıkılması, uygun görüş alınması gereken hâllerde alınmadan ihaleye çıkılması, ihale kapsamında çalıştırılan personelin sözleşme konusu işler dışında çalıştırılması, 4857 sayılı Kanunun 2’nci maddesinin yedinci fıkrası hükmüne aykınlık teşkil edecek şekilde işlem ve eylemler yapılması nedeniyle idare aleyhine zarar ortaya çıkması hâlinde, oluşan bu zararlar, bu zarara neden olduğu tespit edilenlere rücu edilmek suretiyle tahsil edilir.
Ayrıca, bu kişiler hakkında uygulanacak ceza ve disiplin hükümleri saklı kalmak üzere, bu kişilere her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dâhil yapılan bir aylık net ödemelerin beş katı tutarında idari para cezası uygulanır. 4857 sayılı Kanunun 3’üncü maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen itiraz veya diğer kanun yollarına başvurmayan kişilere ise her türlü aylık, ödenek, zam, tazminat dâhil yapılan bir aylık net ödemelerin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır."
Bu maddenin anlamı ne, biliyor musunuz? Kanundışı biçimde (muvazaalı olarak) taşeron işçisi çalıştınrsanız ve bu taşeron işçileri ilgili kamu kurumuna dava açıp para alırlarsa, bu parayı kamu kurumu yöneticisi ödeyecek. Bu parayı ödemekle de kurtulamayacak, bir sürü de idari para cezasına çarptırılacak. Hadi bakalım, buyrun cenaze namazına!